Op 2 en 30 oktober zijn er parlements- en presidentsverkiezingen in Brazilië. Volgens de peilingen zal zittend president Bolsonaro verliezen van Lula, de leider van de PT (Arbeiderspartij). Bolsonaro zal zijn machtspositie echter niet zomaar opgeven. Strijd en mobilisatie zijn nodig.
Standpunt van Liberdade, Socialismo e Revolução (LSR, ISA in Brazilië)
Elke dag zien en voelen we nieuwe redenen voor de urgentie om Bolsonaro te verslaan: stijgende prijzen en honger, werkloosheid, corruptie in het onderwijs, sabotage van de Covid-vaccinatie, nieuwe gevallen van racisme en politiegeweld, privatiseringen, sociale besparingen en milieuvernietiging met ontbossing, het vrijkomen van pesticiden, mijnbouw en aanvallen op inheemse volkeren.
Er zijn de voortdurende aanvallen op vakbonds- en democratische rechten en er heerst een autoritaire, seksistische en LGBTQIA+fobe agenda. Nu komt daar de dreiging bij van een staatsgreep. De regering-Bolsonaro brengt het slechtste van de huidige samenleving samen.
Bolsonaro verslaan is een centrale taak, maar om het Bolsonarismo te verslaan, zal er meer nodig zijn dan stemmen. Bolsonaro verklaarde al expliciet dat hij het resultaat van de verkiezingen niet zal respecteren. Zelfs zonder uitdrukkelijke steun van het grootste deel van de heersende klasse en het imperialisme, wil Bolsonaro de politieke voorwaarden scheppen voor een coup zodat extreemrechts aan de macht blijft.
We kunnen niet vertrouwen op instellingen die gevormd zijn om de elite van het land te dienen. Of op de politie die dagelijks zwarte jongeren uit de voorwijken doodt. Of op het parlement dat de coup tegen Dilma uitvoerde en de rechterlijke macht die de ongelijke grondslagen van de samenleving in stand houdt.
Het verschijnsel Bolsonaro is niet uit het niets ontstaan, het is geen aberratie of een historisch ongeluk. De reactionaire rechterzijde is wereldwijd gegroeid als symptoom van de crisis van dit systeem, een systeem dat ondanks nooit geziene rijkdom niet in staat is om de meest elementaire behoeften van werkende mensen rond voedselzekerheid, huisvesting, onderwijs, zorg en natuurbehoud in te lossen.
De economische, sociale en milieucrisis vormen de oorzaken van de politieke crisis die tot de overwinning van Bolsonaro heeft geleid. Om daarop te antwoorden, moeten we ingaan tegen de machtsstructuren van deze samenleving. De strijd tegen Bolsonaro kan dan ook niet los gezien worden van de opbouw van een socialistisch alternatief.
Meer dan ooit is het nodig om ook tijdens de verkiezingen te mobiliseren en te organiseren. De strijd tegen de staatsgreep en om Bolsonaro weg te krijgen, moet worden voortgezet en gebaseerd zijn op organisatie aan de basis, in wijken, op werkplekken, op scholen en universiteiten. Wij stellen de vorming van strijdcomités voor die moeten fungeren als een eenheidsfront van werkenden en al wie tegen Bolsonaro wil strijden, los van de vraag of ze nu wel of niet op Lula stemmen in de eerste ronde.
Dergelijke strijdcomités moeten de basis mobiliseren en onze eisen naar voren brengen. De comités kunnen ook de mobilisatie naar de tweede ronde van de verkiezingen voorbereiden en ze kunnen de basis zijn om te mobiliseren tegen couppogingen. In de vakbonden moeten we stakingen voorbereiden als Bolsonaro en zijn aanhangers de inauguratie van Lula proberen te verhinderen.
We moeten ons voorbereiden op strijd na de verkiezingen, ook indien Bolsonaro wordt verslagen. De PT-regeringen hebben in het verleden een aantal sociale hervormingen doorgevoerd, maar hebben nooit gebroken met het kapitalistisch systeem dat de winst boven alles stelt. Een beleid dat weigerde over te gaan tot structurele veranderingen, maakte de weg vrij voor de politieke wanhoop die Bolsonaro president maakte. Ook nu blijft de PT zich richten op akkoorden met rechts, onder meer door de burgerlijke politicus Geraldo Alckmin als kandidaat vice-president te aanvaarden.
Tegenover een toekomstige regering-Lula is een onafhankelijke opstelling van de vakbonden, de sociale bewegingen en de socialistische linkerzijde noodzakelijk. In een context van wereldwijde crisis kan alleen op basis van strijd echte vooruitgang geboekt worden. Dat vereist vertegenwoordigers die zich op strijd richten met een socialistisch programma dat de grenzen van dit systeem overschrijdt.
Daarom roepen wij op om voor de kandidaten van de linkse partij PSOL te stemmen, zelfs indien een meerderheid van die partij besloten heeft om Lula en Alckmin in de eerste ronde al te steunen. Ook waar de PSOL haar kandidaturen introk, zoals voor het gouverneurschap van São Paulo, Rio de Janeiro en Rio Grande do Sul, roepen we niet op om voor de PT te stemmen. We zullen daar stemmen voor socialistische kandidaten die geen allianties met burgerlijke krachten aangaan. In de tweede ronde van de presidentsverkiezingen zullen we op straat campagne voeren en een stem voor Lula verdedigen om Bolsonaro te verslaan.
Waarschuwing uit Chili
Het referendum over een nieuw grondwetsvoorstel in Chili is op een nederlaag voor links uitgelopen. Rechts won omdat het kon profiteren van de algemene ontgoocheling over het beleid van Boric, de nieuwe linkse president die dit jaar werd verkozen. De massaprotesten van 2019 werden omgeleid en geïnstitutionaliseerd tot een constituerende vergadering waarin zelfs veel onafhankelijken van de beweging ermee instemden om alle voorstellen die de kapitalistische eigendom ter discussie stelden, zoals de renationalisatie van de kopermijnen, terzijde te schuiven. In combinatie met de ontgoocheling over het onvermogen van Boric om grote sociale uitdagingen aan te pakken, kon rechts daardoor aan kracht winnen in de referendumcampagne. Amper een derde van de bevolking steunt de regering nog.
Dit toont enerzijds het belang aan van het doorzetten van straatprotest om het initiatief niet over te laten aan reformistisch links dat geen antwoorden heeft op de vele problemen van de arbeiders en hun gezinnen, maar anderzijds ook de noodzaak van een revolutionaire partij die in staat is weerstand te bieden aan de druk van de leugencampagne van de kapitalistische klasse.
