Het voorbije jaar werd gekenmerkt door tal van schandalen in de hoogste kringen van de voetbalinstellingen. Aan de top van die instanties hopen velen dat 2016 anders zal worden en dat de voorzittersverkiezingen in de FIFA het begin vormen van een nieuw tijdperk. Alleen gelooft niemand daar nog echt in.
Artikel door Stephane Delcros
Sommigen stelden hem voor als de ‘witte ridder’ die het blazoen van de internationale voetbalfederatie terug zou oppoetsen na het vertrek van Sepp Blatter. Maar ook de Franse voormalige international Michel Platini moest uiteindelijk afhaken. Eind december werd hij net als Blatter voor acht jaar geschorst omdat hij een dubieuze betaling van 1,8 miljoen euro had ontvangen. Platini was ook mee verantwoordelijk voor wapenfeiten als het toekennen van de wereldbeker voetbal aan Qatar in 2022.
Wat na Blatter en Platini? Sommigen zeggen dat ze de FIFA willen hervormen, maar geen enkele van de vijf kandidaat-voorzitters vertegenwoordigt de belangen van de voetballiefhebbers. Ze zijn allemaal producten van het institutionele systeem van de FIFA en de continentale voetbalfederaties. De enige uitzondering is Tokyo Sexwale, een voormalige ANC-minister die in de regering zat tijdens het bloedbad onder de mijnwerkers van Marikana in 2012. Sexwale is een multimiljonair en zakenman die rijk werd in de mijnbouw, vastgoed en het financiewezen.
De twee favorieten steunen beiden Michel Platini na zijn schorsing. De eerste is sjeik Salman al-Khalifa, een lid van de koninklijke familie van Bahrein en voorzitter van de Aziatische voetbalfederatie. Hij speelde een actieve rol in de bloedige onderdrukking van de volksopstand in Bahrein in 2011. De tweede favoriet is de Zwitser Gianni Infantino, de algemeen secretaris van de Europese voetbalfederatie UEFA en sinds jaar en dag de rechterhand van Platini.
Weinige verwachten een ‘witte ridder’ die de FIFA kan hervormen, de FIFA kan niet hervormd worden. De algemeen verspreide corruptie is niets anders dan het resultaat van het kapitalisme. Deze corruptie is slechts een beperkt onderdeel van het ongebreidelde winstbejag van de hoogste voetbalinstanties die zich niet laten hinderen door rampzalige sociale gevolgen van beslissingen zoals die om de wereldbeker van 2022 in Qatar te houden. Er vielen daar al honderden doden, binnenkort zullen het er duizenden zijn, bij de bouw van voetbalstadia. Dat vat de situatie goed samen.
De sport wordt om zeep geholpen door het economisch systeem dat gericht is op individuele prestaties in de jacht op steeds grotere winsten. We zagen dit onder meer met de recente onthullingen van dopinggebruik in de atletiek of van verkochte wedstrijden in het tennis. In beide gevallen waren de verantwoordelijken van de sportinstanties al lange tijd op de hoogte van de problemen, maar deze werden toegedekt.
De echte liefhebber van voetbal en sport in het algemeen – of het nu spelers, vrijwilligers of supporters zijn – moeten hun sport uit de handen van big business en hun volgzame managers halen. Dit vereist een strijd voor een andere samenleving. De FIFA hervormen is een illusie, net zoals het een illusie is dat we het kapitalisme kunnen hervormen. We komen op voor een ander systeem, met voetbal zonder FIFA.
