Stop de dreigende privatisering van de afvalophaling en -verwerking
Op dinsdagochtend 26 mei legden de werknemers van de Gentse afvalophaling spontaan het werk neer. Het zat hen – om het zacht uit te drukken – hoog. In de media doken verhalen op over de asociale manier waarop de directie tekeerging tegen het personeel. De dreiging met het ontslag van een 58-jarige collega, die twee jaar voor zijn pensioen zonder recht op uitkering op straat zou komen te staan, was de spreekwoordelijke druppel. Alle opgestapelde frustratie werd omgezet in een vastberaden staking.
Artikel door Bart Vandersteene uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
Uiteindelijk werd het werk hervat met een compromis: de personeelsmanager is weg. Het evaluatiesysteem wordt herzien met inspraak van de vakbonden. Er komt gestructureerd maandelijks sociaal overleg en het dreigend ontslag voor de 58-jarige werknemer wordt niet uitgevoerd. Maar de operationele manager blijft in dienst, weliswaar in een andere functie. Voor veel stakers was dit geen echte oplossing voor het probleem, eerder een verschuiving ervan. Waakzaamheid zal daarom noodzakelijk blijven.
Privatisering maakt koopwaar van een openbare dienst
In 1994 werd IVAGO opgericht als intercommunale (Gent en Destelbergen) met een private poot. De privé-investeerder kreeg de garantie op een mooi jaarlijks rendement in ruil voor kapitaalinvesteringen. De private partners hebben grote financiële belangen in de afvalindustrie. Afval is big business geworden en dat is nogmaals duidelijk gebleken in het Gentse afvalbeleid en in de bedrijfscultuur van IVAGO.
De afgelopen 20 jaar werd de werkdruk stelselmatig opgedreven en de dienstverlening afgebouwd. Het grofvuil wordt enkel nog op bestelling afgehaald, papier en glas slechts maandelijks, vuilniszakken kosten meer dan een klein brood. Binnenkort wordt elk bezoek aan een containerpark betalend, daarvoor zijn alle voorbereidende stappen genomen. Het probleem van het sluikstorten kan niet los gezien worden van dit beleid.
Wat ooit een publieke dienst was, staat klaar om privaat uitgebaat te kunnen worden. Het management van IVAGO was nu al aangeduid door de private partner. Vanaf 2019 mogen er volgens een Europese richtlijn geen gemengde intercommunales, met een publieke en private partner zoals IVAGO, meer bestaan en moet dus de keuze gemaakt tussen een volwaardige publieke intercommunale of een volledige privatisering.
De bevolking van Gent zal tussen 2010 en 2020 met 7% gestegen zijn, maar het aantal personeelsleden bij IVAGO blijft bevroren op het niveau van 2010. Meer bezoekers en toeristen worden naar de stad aangetrokken, o.a. dankzij de vele evenementen. Maar middelen voor meer personeel zijn er niet. Dus is er maar één oplossing: de huidige werknemers nog harder laten werken. De personeelsmanager leek geknipt voor deze asociale job, maar had niet op de solidaire en vastberaden reactie van het personeel gerekend.
Termont probeert staking te breken
Na enkele dagen staking beweerde burgemeester Termont de bevolking al te moeten beschermen tegen mogelijke epidemieën. Toch was het vooral de middenstand die werd bediend. Hadden hij en het voltallige stadsbestuur resoluut de kant van de stakers gekozen dan was de staking na enkele dagen al voorbij geweest. Maar blijkbaar wogen de belangen van de privépartner en haar management bij aanvang harder door dan die van het personeel.
Staking van onderuit opgebouwd
De staking was niet gepland, maar er waren niet veel woorden nodig om iedereen aan de poort te krijgen. Vanaf dan was er geen weg meer terug. Dankzij de netwerken die vorig jaar werden opgebouwd in de strijd tegen de besparingsregering, werd solidariteit georganiseerd bij omliggende bedrijven en werkplaatsen.
Opvallend was ook de steun vanuit de publieke opinie. Veel mensen accepteren niet dat in deze samenleving werkenden die een cruciale rol vervullen, zoals het ophalen en verwerken van het huishoudelijk afval, behandeld worden als vuil. Terwijl anderen, bankiers, speculanten, rijken, die onze samenleving in een crisis stortten permanent beloond worden.
Een vastberaden en verenigde groep werknemers die kan rekenen op solidariteit van collega-syndicalisten en belangrijke steun krijgt vanuit de publieke opinie, vormt een kracht die moeilijk te stoppen is. Een belangrijke les voor toekomstige strijdbewegingen!
LSP-vakbondsmilitanten uit omliggende bedrijven hebben zich dagelijks ingezet om het piket te versterken en solidariteit te organiseren. Ze namen ook het initiatief tot een facebookpagina om de solidariteit een gezicht te geven en nieuws van de staking te verspreiden (https://www.facebook.com/solidairmetdeivagowerknemers).
LSP Gent heeft de eisen van de stakers gesteund en schuift volgende programmapunten voor een effectief afvalbeleid naar voor:
- afvalophaling moet opnieuw in publieke handen komen, in een dienst onder democratische controle en beheer van de werknemers;
- het herinvoeren van de goedkope (0,20 euro) vuilniszakken. Wanneer geen dividenden meer moeten worden uitgekeerd aan private aandeelhouders is dit perfect mogelijk;
- een vuilniskorf op elke hoek van de straat. Zo organiseren we onze leefomgeving op een manier dat afval snel een geschikte bestemming kan vinden;
- een gratis en vlot toegankelijk containerpark in elke wijk waar snel en degelijk kan worden gesorteerd, ook door mensen die niet goed te been zijn of niet over een auto beschikken;
- een cultuur van afvalpreventie installeren zodat de hoeveelheid afval drastisch kan verminderen. Zo’n politiek kan slechts effectief zijn wanneer de gemeenschap controle uitoefent over de productie en daarin het winstprincipe inruilt voor duurzaamheid.
