Op maandag 29 januari brak er een spontane staking uit bij de TEC in Luik, de Waalse tegenhanger van De Lijn. Aanleiding was een nieuwe daad van agressie: een buschauffeur kreeg in de nacht van 28 januari een stoeptegel in zijn voorruit. De staking duurde een week. Sinds 2015 steeg het aantal gevallen van agressie met 250%!
door Arno (Luik)
Geweld tegen het personeel van het openbaar vervoer is helaas niets nieuws. Het leidt vaak tot zogenaamde ‘emotionele’ stakingen, een terminologie die de volledig rationele aard van de strijd tegen agressie bagatelliseert. Deze gevallen van agressie zijn meestal de laatste druppel die de emmer van de frustraties en het gebrek aan respect voor het personeel én de reizigers doet overlopen. De afgelopen jaren was er een duizelingwekkende stijging van het aantal agressiegevallen.
De staking werd met een week verlengd door personeelsvergaderingen en pas op 5 februari werd het werk hervat, na een akkoord met de directie en de tussenkomst van leden van de Waalse regering. Het akkoord bestaat uit een herdefiniëring van de zogenaamde “gevoelige” gebieden en een toename van zichtbare politiepatrouilles in deze gebieden en op bussen, evenals een toename van de ticketcontroles. Deze maatregelen pakken het probleem enkel aan de oppervlakte aan, de wortel van het probleem ligt veel dieper.
De kwaliteit van het openbaar vervoer gaat snel achteruit. Dit gebeurt in een context waarin er net meer nood is aan openbaar vervoer, zowel vanuit ecologisch als sociaal oogpunt. Die nood botst op de gevolgen van jarenlange besparingen en een gebrek aan middelen. Vertragingen, afgeschafte en overvolle bussen … De slechtere dienstverlening leidt tot terechte frustraties bij de reizigers. Die worden vaak en ten onrechte uitgewerkt op het personeel, terwijl dat zelf het slachtoffer is van het gebrek aan middelen.
Een betere dienstverlening is de beste manier om d frustraties en dus ook het aantal agressiegevallen te verminderen. Dit betekent ingaan tegen het just-in-time model van de TEC, waarbij er geen buffer is om vertragingen op een rit op te vangen en de hele dienstverlening in de soep loopt. Dit vereist investeringen in meer materieel, dat vernieuwd moet worden om de kwaliteit te verbeteren, en ook door extra personeel aan te werven. Dat laatste wordt bemoeilijkt door de slechte arbeidsvoorwaarden bij de TEC.
Om de job aantrekkelijker te maken, zijn betere arbeidsvoorwaarden en meer collega’s nodig. Dat zou meteen ook de dienstverlening ten goede komen. Reizigers en personeel hebben een gemeenschappelijk belang, dat nog nadrukkelijker wordt door de ecologische en sociale crisis. Er is nood aan meer en beter openbaar vervoer. Het openbaar vervoer gratis maken zou daar ook aan bijdragen. Dit zou geen jobs bedreigen, want er is juist nood aan meer personeel op de bussen, trams en treinen om reizigers te informeren, toe te zien op vertrekprocedures en om te zorgen voor meer sociale controle.
