Standpunt van ROSA International Socialist Feminists en ISA
De moord op Zhina (Mahsa) Amini, een jonge Koerdische vrouw, door de “moraalpolitie” in Iran heeft een nieuwe, moedige en explosieve beweging van onderaf uitgelokt. Het gaat om een beweging die de heerschappij van de mullahs en het regime betwist. Op hetzelfde ogenblik werd president Raisi verwelkomd op de algemene vergadering van de VN in New York.
Wij zijn solidair met alle moedige vrouwen, arbeiders en jongeren die hun leven riskeren door de straat op te gaan en “Dood aan de dictator”, “Dood aan de onderdrukker – of het nu de sjah of de religieuze leider is” en “Vrouwen, leven, vrijheid” te roepen. Geen woorden kunnen het verdriet en de woede beschrijven die in onze geesten en harten aanwezig zijn. We moeten dit verdriet en deze woede omzetten in gecoördineerde actie in solidariteit met onze broers en zussen in Iran, Koerdistan en de hele regio. Terwijl we onze diepste deelneming betuigen aan de familie, verwanten en vrienden van Zhina, zullen ISA en ROSA International Socialist Feminists helpen om internationale solidariteitsacties te versterken of te organiseren.
Zhina werd geslagen door agenten van het regime en stierf na drie dagen in coma te hebben gelegen. Dagelijks worden er vrouwen in Iran gearresteerd en geslagen vanwege hun kleding. Het is een voorbeeld van staatsgeweld en hoe dit gepaard gaat met diepgewortelde vrouwenhaat en vrouwenmoord. Daarom was de eerste gedachte van velen: dit had ik of mijn dochter, zus of vriendin kunnen zijn. Op straat worden lastiggevallen of aangerand omdat je een vrouw bent, door religieuze mannen, de “moraalpolitie” of anderen, is een bekende ervaring in elke openbare of privé-sfeer. Als je eenmaal gearresteerd bent, weet je nooit wat je overkomt. Dit is niet de eerste keer dat vrouwen tijdens hun detentie of onder marteling worden gedood. Gedurende zijn hele geschiedenis heeft het moorddadige regime wanhopig geprobeerd deze moorden te verdoezelen als hartaanvallen, zelfmoorden, enz. Deze keer heeft het echter geleid tot wijdverbreide protesten in verschillende vormen – van sit-ins tot stakingsacties, van demonstraties op de universiteiten tot acties voor de politiebureaus.
De moord op Zhina was geen ongeluk, noch het resultaat van een fout van individuele politieagenten. Deze moord is een voortzetting van het systematische, mysogynistische en repressieve beleid dat het islamitisch regime heeft gevoerd sinds het aan de macht is gekomen. Al meer dan vier decennia betalen vrouwen en onderdrukte groepen zoals de Koerden een zware prijs met hun lichaam en leven voor de verdediging van hun meest elementaire mensenrechten. Door zich te verzetten tegen de verplichte hijab riskeren sommigen van hen regelmatig hun leven om keuzevrijheid over hun lichaam op te eisen.
Het regime probeert de beweging en de lopende acties te breken. Zo heeft het in de Koerdische regio’s zijn toevlucht genomen tot massale repressie en zelfs moorden bij de betogingen. Maar de wijdverspreide en diepe woede van de mensen kan nu niet tot zwijgen worden gebracht. Zhina’s leven werd genomen in een situatie waarin het regime zich midden in meerdere crises bevindt – inflatie, groeiende armoede en torenhoge prijzen, die vrouwen nog harder treffen. De mullahs bevinden zich in een diepe legitimiteitscrisis en riskeren hun bewind bij elke stap, zoals we gedurende de hele pandemie hebben gezien met groeiende protestgolven en stakingsacties van leraren tot oliearbeiders, van verpleegsters tot buschauffeurs. Het volk heeft er genoeg van – en opnieuw zijn het vrouwen, bijvoorbeeld Koerdische vrouwen en jongeren, die het voortouw nemen in de strijd om een einde te maken aan de heerschappij van deze islamistische moordenaars. Zij zijn het altijd geweest die de eerste stappen hebben gezet om een beweging op te bouwen die hun eigen rechten en de bevrijding van de arbeidersklasse opeiste, en die meer dan 40 jaar geleden de revolutionaire beweging hebben geleid die werd verraden en gestolen.
Het regime is zich terdege bewust van deze macht en probeert vrouwen, LGBTQI+ personen en jongeren de laatste weken en maanden harder te onderdrukken, zoals we zagen met het afschuwelijke doodvonnis tegen Zahre Sedighi en Elham Choobdar. Maar de beweging heeft nu het potentieel om zich nog meer over het land en de hele regio te verspreiden; zoals we weten hebben vrouwen een sleutelrol gespeeld in de recente opstanden van Libanon tot Irak. Vrouwen doen hun hijab af, niet alleen in Zhina’s woonplaats en regio, maar in protesten die zich hebben verspreid naar Teheran en Isfahan en naar Irak. De veiligheidstroepen hadden de familie bedreigd hun dochter ’s nachts te begraven, maar ze verzetten zich en de ceremonie groeide uit tot een luid protest dat deze golf op gang bracht. Op het bord van Zhina’s graf staat in het Koerdisch geschreven: “Zhina, je sterft niet, je naam wordt een code”.
De strijd tegen de verplichte hijab en islamitische kledingvoorschriften is nauw verbonden met de strijd tegen het hele regime en het kapitalistische systeem in Iran. Zoals we wereldwijd zien, moeten de machthebbers in tijden van crisis de lichamen en levens van vrouwen nog meer controleren. Het Iraanse regime heeft de brute onderdrukking van vrouwen via religieuze wetten en geweld nodig om de rolpatronen en de massale uitbuiting van vrouwen thuis in stand te houden. Terwijl westerse politici, het Amerikaanse imperialisme enz. de dood van Zhina proberen te gebruiken voor hun eigen agenda, is het absoluut duidelijk dat deze krachten niet te vertrouwen zijn. Onze levens en lichamen worden gecontroleerd door kledingvoorschriften en abortusbeperkingen, door de explosie van gendergerelateerd geweld en vrouwenmoord, door armoede en honger. Imperialistische krachten hebben de hele regio in oorlog en vernietiging gestort en bedreigen het leven van vrouwen door bij te dragen aan de opkomst van rechts-islamitische krachten zoals in Afghanistan, Irak of Syrië, maar ook door hun sancties in Iran, die niet de superrijke mullahs treffen maar de arbeidersklasse en de armen, en vrouwen in het bijzonder. Ze geven ook allemaal toe aan de heersers van het aartsreactionaire Saoedische regime, waarvan de behandeling van vrouwen al even afschuwelijk is – ze hebben bijvoorbeeld onlangs tientallen jaren gevangenisstraf opgelegd aan vrouwelijke activisten, alleen maar omdat ze hun mening op sociale media plaatsten. Deze machten zijn niet geïnteresseerd in echte vrijheid en bevrijding van de massa. Daarom is het alleen door de kracht van vrouwen, arbeiders, alle onderdrukten en armen in Iran en hun onafhankelijke actie en organisatie dat het regime omver kan worden geworpen.
Om te eisen dat Zhina’s moordenaars hun verdiende straf krijgen, moeten we de strijd aangaan tegen het hele regime. Vechten voor een einde aan de verplichte hijab en voor het recht van vrouwen om te dragen wat ze willen, een einde aan alle vrouwonvriendelijke regels en wetten en aan alle vormen van discriminatie van onderdrukte groepen en minderheden. We moeten vechten voor het recht om te protesteren en ons te organiseren, voor de vrijlating van alle politieke gevangenen. Voor een degelijk leven, veiligheid, jobs en lonen – onafhankelijkheid voor vrouwen in elk aspect van hun leven. Deze eisen staan in schril contrast met de agenda en de behoeften van het regime. Wij zijn er vast van overtuigd dat deze eisen bereikt kunnen worden met de eenheid, solidariteit en onafhankelijke strijd van de arbeidersklasse met vrouwen en onderdrukten voorop.
Een dergelijke strijd heeft het potentieel om de strijd tegen het diepgewortelde seksisme, geweld en discriminatie aan te gaan. Het regime heeft de brutale discriminatie van het Koerdische volk en van andere minderheden altijd gebruikt om te verdelen en te heersen. De Koerdische arbeidersbeweging en de radicale vrouwenbeweging en haar strijdbaarheid vormen daarom een zeer specifieke bedreiging voor hen. Daarom moet de stakingsoproep van de Koerdische arbeidersorganisaties worden overgenomen door de hele Iraanse arbeidersbeweging. Ze moet worden uitgebreid om actiecomités op te richten in alle scholen, universiteiten, werkplaatsen en buurten. Dat is nodig om te laten zien dat de Iraanse arbeidersbeweging niet gescheiden kan worden van de strijd van alle onderdrukten, het is dezelfde strijd tegen dezelfde vijand. Dit soort solidariteit is nodig om nationale en etnische verdeeldheid en discriminatie en geweld op grond van gender te overwinnen. Hetzelfde geldt voor de internationale arbeidersbeweging, die dringend internationale solidariteit van onderaf moet opbouwen als alternatief voor de hypocrisie van het westerse imperialisme en hun liberale feminisme.
De recente stakingsacties in een aantal steden en regio’s in Iran toonden het potentieel voor een sterke, democratisch georganiseerde en gecoördineerde multi-etnische en multi-gendered arbeidersklassebeweging die de kracht heeft om een einde te maken aan het bewind van de mullah, Raisi Khamenei en het hele regime ten val te brengen, het hele systeem en de economie in eigen handen te nemen en te vechten voor een democratisch, socialistisch systeem dat vrijheid, gelijkheid en lichamelijke autonomie garandeert.
