Op het internet circuleert een petitie om van de traditionele politici te eisen dat ze werk maken van het afnemen van de parlementaire dotaties van het Vlaams Blok/Belang nu die partij veroordeeld is wegens racisme. Wij hebben veel respect voor de rol die een aantal initiatiefnemers gespeeld hebben en nog steeds spelen in de anti-racistische beweging, maar we zijn het niet eens met dit initiatief. Hieronder leggen we uit waarom.
Geert Cool
Verdediging van de rechtstaat?
De schrijvers van de "open brief aan de democratische politici" stellen bezorgd te zijn om de toekomst van "onze democratische rechtstaat". Ze roepen de traditionele partijen op om een daad van "goed burgerschap" te stellen tegenover het Vlaams Belang dat "nog even racistisch en minachtend ten aanzien van uw en onze rechtstaat" is.
Dat zijn natuurlijk maar een aantal citaten, maar het geeft de teneur van de tekst weer. Eigenlijk is de tekst een smeekbede aan het politieke establishment om toch maar op te treden tegen het Blok/Belang, waarmee tegelijk een zwakte van de anti-racistische beweging wordt aangegeven. Hoe kunnen wij vertrouwen op het establishment om een partij te bestrijden die groot wordt op basis van het ongenoegen tegenover het asociaal beleid van datzelfde establishment?
Wij denken bovendien niet dat er vandaag sprake is van een "democratische rechtstaat" waarop beroep kan gedaan worden om fundamentele politieke overwinningen te boeken. De uitspraak van het gerecht in het proces tegen het Vlaams Blok was gelukkig positief omdat een andere uitspraak bijzonder schadelijk zou geweest zijn van de anti-racistische beweging. Maar hoe kunnen we nu hopen dat een uitspraak van een gerechtelijke instantie de steun die het Blok/Belang geniet onder de bevolking fundamenteel zou beïnvloeden?
De grootste betoging die ons land de afgelopen 10 jaar gekend heeft, was de Witte Mars in oktober 1996. Het was een uitdrukking van een fundamenteel wantrouwen in het gerechtelijk apparaat. Waar richting aan de beweging werd gegeven, zoals in Gent, werd ze snel een uitgesproken rode beweging met voorafgaand aan de Witte Mars een betoging van 25.000 deelnemers op 20 oktober 1996. Wij namen het initiatief voor die betoging onder de slogan "Het systeem is rot tot op het bot". Het was de grootste betoging van die beweging op de Witte Mars zelf na. Het bleek alvast voldoende om op de Witte Mars een verbod op politiek materiaal op te leggen om de recuperatie een handje toe te steken op basis van repressie.
Los van de discussie over de witte beweging en het karakter ervan, staat vast dat het gerecht niet hoog scoort inzake vertrouwen onder bredere lagen van de bevolking. Het gerecht wordt gezien als een wereldvreemde instelling waar politieke maneuvers schering en inslag vormen. Uit peilingen blijkt dat het vertrouwen in het gerecht zowat even beperkt is als het vertrouwen in het politieke establishment. Bij die kiezers van het Blok die op deze partij stemmen uit ongenoegen tegenover het gevestigde beleid, is dat wantrouwen in sterke mate aanwezig. Het establishment heeft de mond vol over de zogenaamde scheiding der machten. Dat verhindert het Gentse gemeentebestuur niet beroep te doen op het gerecht om via collectieve processen haar neo-liberaal afvalbeleid door het strot van de bevolking te rammen. Het Anwerps gemeentebestuur heeft meteen haar interesse getoond voor vergelijkbare processen. Dat soort openlijk gebruik van het gerecht voor politieke doeleinden zal het vertrouwen van de bevolking niet herstellen.
Als we het Blok willen bestrijden, zullen we de kiezers van die partij moeten overtuigen dat het niet beantwoordt aan hun bezorgdheden en bekommernissen. Ons discours afzwakken in de hoop medestanders te vinden bij het establishment is niet alleen zinloos, maar contraproductief. We moeten integendeel aantonen dat er krachten zijn die niet enkel in woorden ingaan tegen het establishment, maar ook bereid zijn het te confronteren in reële acties en campagnes.
We moeten lessen trekken uit de nederlagen van extreem-rechts in Europa. Zowel in Italië in 1994, als in Frankrijk in 1995 of recent in Oostenrijk leed extreem-rechts pas electorale nederlagen nadat er massale bewegingen op straat waren gekomen om te protesteren tegen het neo-liberale beleid van de gevestigde partijen. In Italië kwamen er eind 1994 honderdduizenden betogers op straat tegen het pensioenplan van de eerste regering-Berlusconi. Die massale radicale beweging stelde haar hoop op de politieke linkerzijde om komaf te maken met het asociale beleid. De sociale basis voor de rechtse regering (waaraan ook de "postfascistische" Nationale Alliantie en de Lega Nord deelnamen) werd totaal ondermijnd en de regering viel. Het heeft Berlusconi en zijn partners enkele jaren gekost om terug te komen. Ze zijn daar uiteindelijk in geslaagd door het neo-liberale beleid van de centrum-linkse Olijfboomcoalitie. In Frankrijk speelde zich na de grote beweging in de winter van 1994/95 een gelijkaardig proces af. Het "anti-establishment-radicalisme" van het Front National viel door de mand, het FN werd in het defensief geduwd en splitste. In Oostenrijk is het FPÖ van Jörg Haider vooral achteruit geboerd na de bijna-algemene staking van vorig jaar en dus niet zoals velen ons willen doen geloven na hun eerste regeringsdeelname, want toen ging het FPÖ nog vooruit!
Met die voorbeelden willen we aantonen dat een anti-fascistische strategie moet berusten op actief verzet tegen het neo-liberaal beleid en de groeiende kloof tussen arm en rijk. De toename van armoede, tegelijk een bedreiging voor de relatieve rijkdom van de beter begoede burgers, leidt tot een sociaal onveiligheidsgevoel en onzekerheid over de toekomst. Zolang het verzet hiertegen zich niet actief kan uiten in bewegingen en georganiseerd wordt in een politieke arbeidersformatie, zal het zich blijven manifesteren via een passief verzet in de vorm van een proteststem voor het Vlaams Blok/Belang.
Dat het establishment geen uitweg biedt, was toch duidelijk na de gerechtelijke uitspraak? Wie durft beweren dat het Vlaams Blok/Belang niet zou winnen indien er vandaag verkiezingen zouden zijn? Dat is overigens één van de redenen waarom de onstabiele regering op federaal vlak nog niet gevallen is. Wat heeft de veroordeling van het Blok ons dan opgeleverd? Behalve dan de bevestiging door een wereldvreemde gewantrouwde instelling van wat wij al jaren weten?
Blokbuster gaat niet akkoord met de schrijvers van de open brief met betrekking tot de partijdotaties van het Vlaams Belang. Zij gaan immers verder op de ingeslagen weg. De veroordeling van de Blok-VZW’s werd gevierd alsof het om een grote overwinning ging, de ontnuchtering komt er echter al aan met de volgende verkiezingen. We kunnen de anti-racistische strijd niet toevertrouwen aan het gewantrouwde gerecht, net zomin als aan de onpopulaire traditionele politici.
Wij staan voor een fundamenteel andere optie en hebben met veel kiezers van het Vlaams Belang een wantrouwen in het gerecht en de traditionele partijen gemeen. Vanuit de praktijk weten we dat het Blok/Belang geen stap vooruit betekent. Daar willen we haar kiezers van overtuigen. Niet met een moralistisch vingertje, maar door in de praktijk aan te tonen hoe het verzet kan georganiseerd worden aan de doplokalen, in de bedrijven, de scholen, de wijken,…
Partijfinanciering
De centrale bedoeling van het "Vlaams Burgerinitiatief" is het afnemen van de overheidsdotatie van het Vlaams Blok/Belang. Het is inderdaad schandalig dat jaarlijks 5,6 miljoen euro van ons belastingsgeld wordt gegeven aan het Vlaams Blok. Het is overigens ook schandalig dat jaarlijks nog grotere bedragen betaald worden aan partijen die eveneens een anti-sociaal beleid voeren. Via belastingen draait de bevolking op voor de partijfinanciering. Per stem krijgen de partijen een bepaald bedrag, althans de partijen met verkozenen.
Dat is een onderdeel van de omvorming van zowat alle partijen tot kiesmachines waar een reclamebureau de politieke lijn bepaalt en waar leden enkel goed zijn om opgevoerd te worden op applauscongressen waar decoratie nodig is voor de cameraploegen die de toespraken van de partijleiders komen filmen. Bijgevolg kunnen de traditionele partijen uiteraard ook geen beroep doen op de eigen leden en aanhangers om de nodige financiële steun te verlenen om hun werking te betalen. "Wiens brood met eet, diens woord men spreekt", luidt een oud spreekwoord. En blijkbaar spreken de partijen liever niet het woord van de eigen basis… Daarin verschilt het Vlaams Belang overigens in niets van de traditionele partijen.
Het is geen toeval dat alle naamsveranderingen van partijen de afgelopen 15 jaar (en dat heeft betrekking op alle grote partijen) tot gevolg hadden dat de term "partij" verdween. De Christelijke Volkspartij wordt Christen-democratisch & Vlaams (CD&V), de Partij voor Vrijheid en Vooruitgang werd Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD), Socialistische Partij werd Socialistische Partij Anders als opstapje naar Sociaal Progressief Alternatief. Dit betekent dat er vandaag geen enkele grote formatie nog de term "partij" gebruikt. Blijkbaar roept dat teveel associaties op met een partij als orgaan van leden die samen over politiek discussiëren en op die basis collectief een programma en tussenkomsten uitwerken.
Uiteraard heeft dat gevolgen voor de financiering van de kiesmachines en het Vlaams Belang kan gebruik maken van de omvorming van alle traditionele partijen tot kiesmachines om ook een graantje mee te pikken. Een graantje van zo’n 5,6 miljoen euro per jaar… Het gaat volgens ons niet op om de logica van het huidig systeem te ontkennen tegenover het Vlaams Belang, en tegelijk de ogen dicht te knijpen voor de beleidsverantwoordelijken die het neo-liberaal beleid opleggen en aan het hoofd staan van hun respectieve kiesmachines.
Door de discussie over de strijd tegen het Vlaams Belang op dit punt toe te spitsen, begeven we ons op het vlak van de politiek politicienne. Dat is een recept voor het falen van anti-racistische campagnes. Er is een spreekwoord dat min of meer gaat als volgt: "Als je probeert op een idiote manier een discussie te voeren met een idioot, zal die je verslaan in idiootheid en de discussie winnen." Eigenlijk kunnen we die stelling ook toepassen op het voeren van een anti-racistische strijd op een wijze die het establishment eigen is. Als we dat doen, zal het establishment ons verslaan omdat het nu eenmaal beter is in het verdedigen van haar eigen belangen.
Daarom doet Blokbuster een oproep aan alle anti-fascisten om op ons terrein de strijd aan te gaan en niet op het terrein van het establishment. Ons terrein, dat zijn de wijken, scholen, bedrijven, universiteiten,… Daar moeten we bouwen aan actief verzet tegen het huidig beleid. Een goede aanleiding daarbij is volgens ons de campagne voor een Jongerenmars voor werk op 19 maart in Brussel. Daarmee kunnen we comités opzetten en lokaal acties ondernemen. Van daaruit kan de discussie over een politiek verlengstuk voor het ongenoegen gevoerd worden, een discussie die onvermijdelijk in botsing zal komen met de verantwoordelijken voor het huidig beleid.
We willen deze discussie aangaan met alle anti-fascisten, ook met de ondertekenaars van het "Vlaams Burgerinitiatief", voor wie we veel respect hebben. De boeken van Marc Spruyt behoren tot de stevigste wapens waarover we beschikken, het werk van Patrick Coeman en antifa.net geeft de anti-fascistische beweging een zichtbare aanwezigheid op het internet,… We verschillen echter van mening over hun oproep en in de traditie van de arbeidersbeweging zijn we voor een open uitwisseling van meningen. Uit de botsing van ideeën kunnen de scherpste inzichten groeien, dit is dan ook een uitnodiging voor reacties en meningen. Laat ons via info@blokbuster.be jouw mening weten en de discussie verderzetten op acties, bijeenkomsten,…
