De vergadering van het Internationaal Uitvoerend Comité (IEC) van het CWI midden augustus werd onderbroken voor een meeting met LSP-leden. Via streaming werd deze meeting gevolgd in iets meer dan 30 landen. In sommige tijdszones werd achteraf collectief gekeken. Een oproep tot steun leverde wereldwijd meer dan 40.000 euro op. Het was geen gewone bijeenkomst van het Committee for a Workers’ International. We spraken hierover met Eric Byl.
Wat is het verband tussen LSP en CWI ?
“LSP staat voor een socialistische omvorming van de maatschappij. Het tijdperk waarin het kapitalisme ondanks alle wreedheden en tekortkomingen haar historische rol vervulde, nl. het grootste deel van de winst herinvesteren in verbetering van de productiemiddelen, ligt al lang achter ons. Noch internationale arbeidsdeling, noch het plunderen van kolonies heeft structurele economische crisissen, massawerkloosheid en verpaupering, politieke instabiliteit en uiteindelijk militaire en fascistische regimes en wereldoorlogen kunnen voorkomen.
“Van bij haar ontstaan als georganiseerde kracht wist de arbeidersbeweging dat het bestrijden van een wereldsysteem gedomineerd door enkel honderden multinationale ondernemingen internationale organisatie vereist. Vandaag is de dominantie van multinationale ondernemingen nog veel groter en flitsen financiële beleggingen in een oogwenk van het ene werelddeel naar het andere. Daarom bouwt LSP internationaal mee aan een wereldpartij. Het CWI is een aanzet daartoe met partijen, groepen en leden in 41 landen.”
Wat is het programma van het CWI?
“Vandaag zijn de technische en wetenschappelijke middelen aanwezig om alle grote problemen op wereldvlak aan te pakken. Armoede, voedselvoorziening, degelijke huisvesting, onderwijs, klimaatopwarming, … noem maar op. Helaas zitten die middelen geconcentreerd bij een kleine minderheid van kapitalisten; ze worden niet gedeeld, maar onder octrooi gesteld, noodzakelijke investeringen gebeuren niet wegens onvoldoende winstgevend. Sleutelsectoren horen onder democratische controle van de gemeenschap en publieke eigendom zodat we de economie via een democratisch besliste planning kunnen oriënteren op de meest dringende behoeften.
“We steunen de onmiddellijke eisen van strijdbewegingen, koppelen die systematisch aan wat objectief noodzakelijk is, ook als de kapitalisten en hun vertegenwoordigers beweren dat dit onmogelijk is, en illustreren de nood aan democratisch socialisme. Dat begint uiteraard ergens, eerst op het nationale vlak, maar zonder steun van de internationale arbeidersbeweging en zonder uitbreiding naar andere landen, zal iedere aantasting van de belangen van de kapitalisten op een enorm tegenoffensief te pletter lopen.”
Hoe werkt het CWI ?
“Het CWI is net als LSP geen voorafspiegeling van de toekomstige maatschappij, maar een strijdorgaan. Het werkt daarom volgens de principes van het democratisch centralisme dat de nood aan zo groot mogelijke vrijheid in discussie tracht te verenigen met de nood aan efficiëntie. Het is direct afgeleid uit de arbeidersstrijd. Je kan het nog het best vergelijken met een stakerspiket. Voor loonsverhogingen, vakantiegeld, … ga je niet noodzakelijk elke werkwillige tegen houden want de patroon kan dat misbruiken om hen voor zijn zaak te winnen en dus zet je een filterpiket. Als er jobs op het spel staan, is het stilleggen van het bedrijf een absolute noodzaak. Dan komt er geen werkwillige meer voorbij het piket en voert iedereen de bij meerderheid genomen beslissing uit, ook wie het er niet mee eens was. Achteraf kan nog gediscussieerd worden over de zin of onzin ervan.”
Kan je iets zeggen over de structuur?
“Het CWI congresseert om de drie jaar. Het congres wordt samengesteld zoals dat van de Derde, de Communistische Internationale, voor de stalinistische degeneratie plaatsgreep. Om te voorkomen dat enkele nationale afdelingen alle andere zouden domineren krijgen de grootste afdelingen maximaal 5 mandaten, te verkiezen op de nationale comités van die nationale afdelingen, de kleinste minimum 1 mandaat en alle andere afhankelijk van grootte en samenstelling 2 tot 4. Op die congressen debatteren 100 à 120 verkozen vertegenwoordigers, bezoekers en uittredende IEC-leden een week lang internationale perspectieven, strategie, tactieken en programma’s en daarna wordt een IEC verkozen (het laatste telde 49 stemgerechtigde leden). Dat verkiest op zijn beurt een Internationaal Secretariaat (IS) dat tussen twee IEC’s de dagelijkse running op zich neemt en verantwoording moet afleggen aan het IEC. Tegelijk worden een controlecommissie en een financiële controlecommissie verkozen uit leden die niet tot het IEC behoren. Het IEC komt jaarlijks bijeen.”
De voorbije 10 maand grepen belangrijke debatten plaats in het CWI. Waarover ging dat?
“Vanaf de zomer 2018 verweet het IS de Ierse afdeling teveel aandacht voor vrouwenonderdrukking, toegevingen aan identiteitspolitiek, verwaarlozing van de oriëntatie naar de arbeidersklasse en de vakbonden, onvoldoende aandacht voor eenheidsfronten, verwatering van het programma, onvoldoende partijprofiel, een eenzijdig standpunt over de nationale kwestie en het verlaten van het democratisch centralisme. Dat werd op het Nationaal Comité van de Ierse afdeling met 4 aanwezige IS-leden door een grote meerderheid verworpen. Daarop bracht het IS de discussie naar het IEC van november 2018, niets uitzonderlijks. Wel verbazend was de aard en omvang van de aantijgingen, dat daar eerder niets over gezegd was, dat het IS over “fundamentele” meningsverschillen sprak en niet bereid leek meer tijd te nemen nadat het Iers NC haar stelling verworpen had. IEC-leden van 5 van de 10 grootste afdelingen protesteerden, waarop het IS haar verwijten uitbreidde naar die afdelingen en uiteindelijk een meerderheid van 24 van de 46 aanwezige IEC-leden en 6 van de 10 niet stemgerechtigde IEC-leden tegen zich kreeg. Het IS zette daarop een fractie op met een minderheid (21) van het IEC. Er werd besloten onder leiding van een paritair “Congress Organising Committee” (COC) gedurende een jaar de debatten uit te diepen en te beslechten op een congres in januari 2020 en tussentijds het IEC in augustus 2019 bijeen te roepen.”
Het kwam uiteindelijk tot een splitsing. Hoe komt dat?
“Na drie vergaderingen begon de IS-fractie het COC te boycotten. In de nationale comités van de afdelingen en later op algemene vergaderingen verloor de fractie steeds meer terrein. In de loop van die debatten werd ook duidelijk waar het hem echt om te doen was. Het IS had een zeer pessimistische opvatting ontwikkeld over het klassenbewustzijn, vond dat we ons moesten “ingraven” en onze leden niet blootstellen aan kleinburgerlijke ideeën in nieuwe bewegingen rond specifieke onderdrukking, want “anders zouden we de verkeerde kant opkijken als de klasse echt in beweging kwam.” Een minderheid binnen de fractie, rond de Spaanse sectie, deelde dat pessimisme niet en splitste in maart af van de IS-fractie, maar meteen ook van het CWI.
“De IEC-meerderheid erkende dat de arbeidersklasse haar stempel nog niet op de beweging gedrukt had, maar pleitte voor energieke tussenkomsten in de nieuwe bewegingen als beste manier om kleinburgerlijke invloeden te bestrijden en zich voor te bereiden op de sociale stormen die ons te wachten staan. Sindsdien maakte de Ierse afdeling sterke tussenkomsten in de staking van vroedvrouwen, ambulanciers, postmannen en vooral op de scheepswerf van Belfast.”
Heeft het IS jullie uitgesloten?
“Nadat de Spaanse afdeling vertrokken was met de Venezolaanse, Mexicaanse en Portugese afdelingen, was het overduidelijk dat het IS geen meerderheid kon behalen op het IEC en al zeker niet, maar dat was al eerder duidelijk, op een wereldcongres. Het betwistte daarop de legitimiteit van het IEC, veegde haar voeten aan de statuten en dreigde er zelfs mee de meerderheid uit te sluiten. Uiteindelijk besloot het met 80% van de afdeling van Engeland en Wales, de Chileense, Maleisische, Sri Lankeese en Indische groepen, de Schotse en de Franse en een minderheid van de Duitse en Zuid-Afrikaanse secties het CWI zogezegd herop te richten op een congres in juli en zich de naam en alle middelen toe te eigenen. De meerderheid werd niet uitgenodigd en liet het IEC van augustus doorgaan.
“De meerderheid heeft afdelingen in 27 landen en groepen in 6 andere, enkel in Nigeria is het debat nog niet beslecht. Bij de meerderheid horen de volledige afdelingen van China-Hongkong-Taiwan, VS, Griekenland, Zweden, Brazilië, Rusland, alle Oost-Europeaanse afdelingen, Israël/Palestina, België etc.”
Hoe moet het nu verder?
“Op het IEC werd uiteraard een balans opgemaakt. Dat 75% van de actieve leden bereid waren te revolteren tegen de historische leiding, toont de vitaliteit van de meerderheid. Er werden lessen getrokken, maatregelen genomen en andere zijn in voorbereiding om dergelijk scenario in de toekomst te vermijden. Uiteraard is deze ontwikkeling een schok, maar het is ook kenmerkend dat zoiets net gebeurt wanneer zich politiek een keerpunt aankondigt. Zoals elke crisis creëert ook deze mogelijkheden, we zijn ervan overtuigd binnen korte tijd de dynamische en democratische revolutionair socialistische internationale die we ooit waren, maar al een tijd aan het uitdoven was, te kunnen herstellen.”
