Eerst werd het ontkend, nadien kwam het door een “verdwaalde” kogel. Feit is dat een tweejarig meisje omkwam door een politiekogel. Er werd met scherp geschoten op een busje migranten. Sinds wanneer is dat de norm in ons land? Kinderen doodschieten doe je niet. Nu niet. Nooit.
Van repressie tot ‘licence to kill’
Er was meteen iets vreemd aan de berichtgeving. Men deed er alles aan om de verantwoordelijkheid voor het dodelijke geweld op de kap van de migranten in het busje te schuiven. Zo werd het voorgesteld als zelfverdediging. Nochtans moet het voor de politie na een achtervolging tussen Namen en Bergen duidelijk geweest zijn dat het om een busje vol mensen ging. Zelfs indien het busje niet meteen stopte, was er toch geen reden om met scherp op de inzittenden te schieten?
Het lijkt erop dat het repressieve asielbeleid waarbij regeringspartij N-VA migranten ziet als ‘overlast’ en ‘kost’ doorsijpelt naar het beleid op het terrein. Dezelfde dag dat N-VA aankondigt dat Francken en Van Overtveldt zullen berekenen hoeveel een migrant ‘kost’ – een voorstel dat recht uit het oude 70-puntenplan van het Vlaams Blok komt, een plan waardoor die partij wegens racisme veroordeeld is – schieten agenten op migranten waarbij een dode valt.
Het incident doet denken aan wat 20 jaar geleden gebeurde met Semira Adamu. Zij werd bij een uitwijzing vermoord door agenten die haar met een kussen lieten stikken in een vliegtuig. Dat leidde tot grote verontwaardiging en heel wat protest. De bevoegde ministers namen ontslag. Vandaag zwijgen de bevoegde ministers: ze hebben over van alles en nog wat – zeker indien ze er verdeeldheid mee kunnen zaaien – meteen hun Twitter-mening klaar, maar over een dergelijk falen van hun beleid houden ze de lippen op elkaar. Zowel de feiten als de leugens die meteen erna werden verspreid, worden toegedekt in wat een doofpotoperatie lijkt. Enkel als daar kritiek op komt, waagt Theo Francken zich aan een mening: “Ik vind het vreselijk dat dit meisje gestorven is, maar wat een walgelijke politieke recuperatie.” Walgelijk is het inderdaad.
Dit incident is niet het eerste dit jaar. Eerder kwam een migrant om het leven bij een politiecontrole aan de autosnelweg in Jabbeke. Migranten die ellende in Irak, Syrië of Somalië ontvluchten, worden hier behandeld als opgejaagd wild. Het kabinet-Jambon legt de verantwoordelijkheid bij de migranten zelf: “De regels zijn eenvoudig. De politie kan het vuur openen als er mensenlevens in gevaar zijn. Dat is absoluut het geval als een bestelwagen voor de politie probeert te vluchten en zo met het leven van de inzittenden speelt.” Over het feit dat met scherp op mensen wordt geschoten, komt er geen woord kritiek. Anders gezegd: er geldt blijkbaar een ‘licence to kill’ tegen migranten.
De versie van de moeder van het meisje gaat in die richting: “Toen er mensen uitstapten, heeft een agent nog een tweede keer geschoten. Mijn man kon de kogel ontwijken. Mawda, die in mijn armen lag, had geen kans. Er is geen sprake van een afgeketste kogel.” Alexis De Swaef van de Liga voor de Mensenrechten merkt terecht op: “Ik ben ook bang dat politiemensen nu beginnen te denken dat ze meer mogen dan de wet voorschrijft. Zij horen ook wat Jambon zegt. Zelfs als ze kiezen voor de harde aanpak, weten ze dat de minister hen altijd in bescherming zal nemen.”
Waarom mensen vluchten
De ouders van het tweejarig meisje Mawda komen uit Iraaks Koerdistan. Ze proberen naar Engeland te geraken, maar zaten in een vluchtelingenkamp nabij Duinkerke vanwaar ze zochten naar methoden om de oversteek te maken. Waarom ze Irak verlaten hebben in 2015? “We zagen geen toekomst in Irak. Als het er één dag goed gaat, kunnen er de volgende dag alweer bommen vallen.”
Dat is de realiteit in heel wat door oorlog getroffen landen: van Afghanistan over Irak, Syrië, Somalië tot Libië. Welke toekomst hebben jonge mensen in die landen? Het asielbeleid van deze regering is gericht op het ontmenselijken van de vluchtelingen: er wordt niet gekeken naar de redenen waarom gevlucht wordt, laat staan naar hoe die omstandigheden ontstaan zijn. Na decennia van neokoloniale plunderpolitiek gekoppeld aan imperialistische interventies en oorlogen, neemt de wanhoop toe. Er worden middelen besteed aan oorlogsvoering, maar niet aan heropbouw. Dat is een voedingsbodem voor sectaire conflicten, krijgsheren en een vluchtelingenprobleem. Francken beweert dat hij migratie wil stoppen, maar blijft blind en doof voor de oorzaken waarom mensen alles achterlaten in de hoop elders een toekomst te vinden.
Ook de Belgische regering draagt een verantwoordelijkheid in deze situatie. Er is deelname aan militaire interventies en nu wil de regering miljarden vrijmaken voor nieuwe gevechtsvliegtuigen die onder meer in oorlogen in het Midden-Oosten kunnen ingezet worden. De kostprijs van die gevechtsvliegtuigen is al berekend, daar hebben we Van Overtveldt niet voor nodig: 15 miljard euro.
De rechterzijde probeert het voor te stellen alsof links vragende partij is voor meer vluchtelingen. Nochtans is het de linkerzijde die beseft dat niemand voor zijn of haar plezier vlucht. Bovendien stond consequent links vooraan in het verzet tegen onder meer de oorlog in Irak. Toen al waarschuwden we dat die imperialistische interventie het Midden-Oosten tot een tijdbom zou herscheppen met gevolgen tot bij ons. Steun aan oorlog, dictators, neokoloniale plundering, Libische mensensmokkelaars of Soedanese folteraars maken het probleem erger. Trump doet er met zijn provocaties in het Midden-Oosten nu nog een schep bovenop, wat meteen leidt tot geweld tegen Palestijnse betogers door het Israëlische regime. Dat geweld werd vorige week nog goedgepraat door N-VA-voorzitter De Wever. Rechts richt overal ter wereld puinhopen aan. Wie vervolgens medeleven met de slachtoffers van die puinhopen toont, wordt zelf gecriminaliseerd.
Onmenselijk beleid stoppen
Er is nood aan een regularisatie van mensen-zonder-papieren, recht op huisvesting, afschaffing van gesloten centra, vrij verkeer, stopzetting van de uitwijzingen en van de criminalisering van mensen-zonder-papieren, stop het racisme en de hypocrisie van de overheid, respect van fundamentele rechten zoals toegang tot medische zorg en onderwijs. Dat is nodig in de plaats van het huidige repressieve asielbeleid.
Tegen de achtergrond van een rechtse regering zullen we niets cadeau krijgen. Voor elke hervorming is een revolutionaire strijd nodig. Deze eisen moeten gepaard gaan met een aanhoudende strijd voor de eenheid van alle werkenden tegen besparingen en racisme, voor een samenleving zonder al die vormen van ongelijkheid. We moeten ons verzetten tegen het systeem dat zorgt voor ellende en uitbuiting, een regime dat gebaseerd is op oorlog en neokoloniale plunderingen, waardoor mensen geen andere kans zien dan hun leven wagen en vluchten. We moeten een krachtsverhouding opbouwen op basis van strijd en solidariteit, met als doel een socialistische samenleving zonder uitbuiting en moordende concurrentie.
Het spontane protest vrijdagavond was een goede eerste stap. De nationale betoging van mensen-zonder-papieren op 10 juni is een volgende belangrijke afspraak. We moeten ons organiseren, mobiliseren, protesteren en bouwen aan een alternatief op het kapitalisme.
Enkel op die manier kunnen we een eind maken aan oorlogen, neokoloniale plunderingen, repressief asielbeleid, dodelijk politiegeweld, … De vreselijke dood van Mawda moet een aanzet tot hernieuwde en sterkere strijd tegen het huidige beleid zijn. Dat is misschien mager als troost voor de ouders van Mawda, maar het is de enige manier om in de toekomst gelijkaardige situaties onmogelijk te maken.
