De Morgen kopt op 18 oktober: "De kloof tussen arm en rijk wordt elke dag groter in België". Om enkele cijfers aan te halen: 15% van de Vlamingen leeft onder de armoedegrens (1) en 7% bevindt zich voor lange tijd in armoede (2). Volgens hetzelfde artikel leefde in 2001 13% onder de armoedegrens. Van degenen die onder de armoedegrens leven, zou 32% werkloos zijn. Maar wat hier echt in treft, is dat een andere studie – dit keer van de KBC – naar voor schuift dat de rijkdom van de gezinnen, tussen 2000 en 2004, is toegenomen met 35%.
Vincent Devaux
KBC zegt niet hoe deze rijkdom is verdeeld. Een rapport uit 1998 toont echter aan dat de 30% rijkste Belgen 70% van de totale rijkdom in handen hebben. Conclusie: geld genoeg, maar allemaal in de zakken van een minderheid!
De burgerij en de paarse regering hebben geen oplossing. Om de winsten ten allen koste te behouden, aarzelen ze niet om onze sociale zekerheid aan te vallen. De rechtse Alain Minc vat de benadering van de burgerij goed samen als hij op RTL zegt dat de verhoging van de pensioenleeftijd "absoluut onvermijdelijk" is. Verder stelt hij dat "Europa de sociale markteconomie heeft uitgevonden. Indien het wil overleven, is het nu eenmaal nodig dat het niet te sociaal is". Eigenlijk wil hij zeggen: "helemaal niet" sociaal mag zijn! Al wat voor de arbeidersklasse overblijft is groeiende armoede.
De burgerlijke politici beroepen zich op het "Scandinavische model" – de "flexi sociale zekerheid". Een model dat werd overgenomen door het hele establishment. Dit zou ervoor zorgen dat er enerzijds een explosie komt van de "working poor" (arme arbeiders) en, anderzijds, van arbeiders die recht van de fabriek naar hun graf gaan.
Dit bovendien in een land als België, waar de "bescherming" van een deel van de sociale zekerheid in het verleden al ten koste ging van een afschuwelijke toename van de flexibiliteit. Maar grote lagen van arbeiders en jongeren pikken de leugens van de neoliberale ideologie niet meer. Naarmate de burgerij de "sociale kant van het systeem" afbouwt, de koopkracht ondermijnt en de sociale uitsluiting laat uitbarsten, zullen meer en meer stemmen de markteconomie bekritiseren.
Deze kritiek – die bij onze Franse en Nederlandse buren tot een neen-stem tegen de Europese Grondwet heeft geleid – vertaalt zich in België in belangrijke mobilisaties en algemene stakingen tegen de hervormingen van het brugpensioen de laatste weken. Het belang van deze mobilisaties zit in de mentaliteitswijziging bij de arbeiders, die in de toekomst alleen maar sterker kan worden.
Het patronaat weet dit, zij vrezen er ook voor en daarom hebben het VBO en andere werkgeversorganisaties allerlei kustgrepen uitgehaald, tot en met het inschakelen van deurwaarders, om de stakingen in een slecht daglicht te stellen en te breken.
We staan pas aan het begin van een heropleving van het vertrouwen in collectieve strijd. Van een gevoel van defaitisme en fatalisme, dikwijls kenmerkend voor België de laatste 15 jaar, gaan we naar een herneming van de massastrijd.
Doorheen deze strijd zal de idee van een breuk met het kapitalisme meer en meer weerklank vinden bij bredere lagen. Steeds meer zal de noodzaak van een instrument om deze breuk tot stand te brengen, ingezien worden.
(1) In België leeft men onder de armoedegrens wanneer 1 persoon minder dan 772 euro verdient, of wanneer een gezin (bestaande uit een vader, een moeder en twee kinderen) minder dan 1622 euro per maand heeft.
(2) Dat betekent: zich op 4 jaar tijd 3x onder de armoedegrens bevinden.
