De Franse multinational Sodexo mag een een psychiatrisch centrum in ons land uitbaten. Deze nieuwe stap in het privatiseringsbeleid leidt tot kritiek, hieronder publiceren we de reactie van BBTK Social Profit. Als een bedrijf als Sodexo zorg wil verstrekken, is het in de eerste plaats gericht op het in de watten leggen van de portefeuilles van de aandeelhouders. Dat is niet het soort zorg die in de psychiatrie nodig is. Een dolgedraaid systeem is niet in staat om mensen die uit de boot vallen, niet mee kunnen of onderuit gaan onder de alledaagse druk een toekomst aan te bieden. Blijkbaar wilde de regering dit nogmaals bevestigen en werd beslist om Sodexo een deel van de zorgsector in handen te geven. Wij zeggen: haal de winsthonger uit de zorgsector, van kinderopvang tot bejaardenzorg en ziekenzorg!

Standpunt BBTK Social Profit 

De ministerraad heeft vandaag vrijdag 4 april 2014 de uitbating van een forensisch psychiatrisch centrum toegewezen aan Sodexo. BBTK Social Profit vindt dat zorgwekkend. Het verlenen van zorg moet in handen blijven van de overheid of organisaties die geen winstbejag nastreven.

Naast maaltijdcheques en het opdienen van warme en koude schotels in bedrijven krijgt de Franse cateraar van de overheid voortaan de taak toegewezen om psychiatrische zorg te verlenen aan geïnterneerde patiënten. Voor ons een nieuwe stap in een evolutie die al langer bezig is: het doortrekken van de commerciële logica, ook in de zorgsector.

In de gezondheidszorg moet er één aspect centraal staan, dat van de kwaliteit van de geleverde zorg. Ons land beschikt hierin over de nodige know-how, aanwezig bij zowel de overheid als bij de social- of non-profit sectoren. Deze kwaliteit is bewezen en levert in de duizenden zorginstellingen die ons land telt een gezondheidszorg die uit internationale onderzoeken als uitzonderlijk kwaliteitsvol omschreven wordt. En dat tegen een aanvaardbare prijs.

Het volledig gunnen van de uitbating van een instelling voor psychiatrisch geïnterneerden aan een privébedrijf gaat compleet tegen deze not-for-profit logica in. Sodexo plant op dit contract winst te maken. Dat betekent dat voor elke 100 euro overheidsgeld dat aan deze speler toegewezen wordt een deel zal doorvloeien naar de aandeelhouders. En dat voor de zorg én bewaking van psychiatrisch geïnterneerden.

De negatieve effecten van het toelaten van dergelijke commerciële bedrijven is in het buitenland, bijvoorbeeld in Engeland, al uitvoerig aangetoond. Maar ook in België hebben we al ervaring met waartoe een commerciële logica in de zorg kan leiden. In de rusthuizen zijn tal van privébedrijven actief. Vaak erg grote en internationale spelers. Het resultaat is dat de kwaliteit van de zorg vaak bedroevend is: zelfs voor het verversen van vervuilde luiers bestaan er normen die zijn berekend aan de hand van een kille kosten-batenanalyse. Leuk voor de aandeelhouders, minder leuk voor de bejaarde in kwestie. Ook de werkomstandigheden van het personeel zijn navenant.

Dat Sodexo de eigenlijke zorg aan een daartoe gespecialiseerde externe, Nederlandse, partner zal toewijzen verandert hier niets aan. Ook zij zullen onderhevig zijn aan de voorwaarden van het contract dat zij zullen sluiten met Sodexo. En daar zal de hamvraag zijn: ‘hoe kan het goedkoper?’.

De overheid stelt hier met duidelijk omschreven minimale kwaliteitsvoorwaarden te werken. Op papier blijkt de Franse cateraar daar aan te voldoen. Maar hoe zullen deze normen worden afgedwongen? Welke politiek verantwoordelijke zal punten kunnen scoren met het strikt laten naleven van kwetsbare mensen zoals psychisch geïnterneerden? Zal de administratie voldoende middelen krijgen om deze normen af te dwingen? Zou het niet kunnen dat het Sodexo nu vooral te doen is om het principe, om zo op termijn een groter deel van deze ‘markt’ te kunnen openen?

Zorg verlenen blijft onvermijdelijk een klein beetje een roeping. De beste garantie op een goede kwaliteit bestaat erin dat dit streven ingebakken zit in het DNA van de organisaties die deze taken uitoefenen. Bij een beursgenoteerde multinational als Sodexo is dat per definitie niet het geval.

Wie dat nu niet wil zien, is ziende blind.