Aan de Antwerpse universiteit vond gisteravond een debat plaats over de situatie in het Midden-Oosten. De sprekers waren Ludo Abicht, stadsdichter Ramsey Nasr, een vertegenwoordiger van de VLD, Brigitte Hermans van Broederlijk Delen en Micha Teller van LSP. Het debat werd georganiseerd door een nieuwe studentenorganisatie, Liebran.
De avond werd geopend door Ludo Abicht die inging op de geschiedenis van het conflict waarbij het belangrijk is dat gewezen werd op het feit dat de geschiedenis van het conflict niet mag beperkt worden tot de situatie na de Tweede Wereldoorlog en na de creatie van de staat Israël en de bezetting van de Palestijnse gebieden. De discriminatie van de Joden in Europa en de daaropvolgende ontwikkeling van nationalistische standpunten, waaronder het zionisme, kunnen immers niet los gezien worden van het actuele conflict. Abicht ging niet in op wat volgens hem een oplossing zou kunnen bieden, hij gaf enkel aan dat er twee grote opties zijn: een éénstatenoplossing wat zou leiden tot zuiveringen, of een tweestatenoplossing.
De volgende spreker was Micha Teller van LSP die uitlegde dat marxisten vertrekken van de concrete realiteit waarbij de kloof tussen rijk en arm vandaag groter is dan ooit voorheen. Dat is zeker ook het geval in een situatie van oorlog en de traditionele partijen hebben er geen oplossing voor. De rechtse nationalistische krachten in Israël domineren het parlement waarbij de politiek van Sharon gesteund wordt door de zogenaamd ‘linkse’ arbeiderspartij. Het terugtrekkingsplan is er enkel gekomen omwille van een militaire overstretch en als onderdeel van een besparingsoperatie. Het zal geen vrede brengen en dat wordt algemeen zo aangevoeld. Langs Palestijnse kant stelt zich eveneens het probleem van een politiek verlengstuk, de leiding van de PLO is aangetast door corruptie en biedt de arme bevolking geen weg vooruit aan. Als de vredesonderhandelingen vanuit de hoek van de elite komen, valt weinig te verwachten voor de gewone bevolking. Er is bijgevolg een oppositie nodig tegen de rechtse politiek, een arbeidersoppositie vanuit een eenheid in strijd tegen het asociaal beleid.
De VLD-vertegenwoordiger verklaarde geen tegenstander te zijn van het zionisme. Hij legde de verantwoordelijkheid voor het mislukken van het vredesproces bij de rol van Arafat die zou in de weg gestaan hebben voor gematigder krachten die wel tot een oplossing zouden kunnen komen. Bovendien was de VLD-spreker bijzonder kritisch over de rol van Europa aangezien er teveel Europese steun naar Arafat zou zijn gegaan… Later in de discussie beweerde de VLD’er ook nog dat de tweede intifada veroorzaakt werd door het feit dat Arafat groen licht gaf aan Barghouti om milities te organiseren en niet zozeer door het provocatieve bezoek van Sharon aan de Tempelberg.
Stadsdichter Ramsey Nasr is van Palestijnse afkomst en kwam eerder met de VLD in aanvaring omwille van zijn standpunten over het conflict in het Midden Oosten. Nochtans is Nasr verre van radicaal, zijn oplossing beperkte zich tot het standpunt dat het noodzakelijk is om de VN-resoluties uit te voeren waarbij er een terugtrekking komt uit Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Hij stelde tevens dat Oost-Jeruzalem onder internationaal toezicht moet komen en dat een financiële tegemoetkoming nodig is voor de vluchtelingen. Nasr stelde dat hij ook kritiek heeft op Arafat, onder meer omwille van de corruptie in de Palestijnse Autoriteit en dat het vredesakkoord van Oslo uiteindelijk in de praktijk geen stap vooruit betekende omdat het aantal kolonisten bleef toenemen en ook de zelfmoordaanslagen bleven toenemen.
Het standpunt van Nasr werd grotendeels gevolgd door Brigitte Hermans van Broederlijk Delen die benadrukte dat het noodzakelijk is dat Israël de internationale verplichtingen nakomt. De bezetting leidt ertoe dat de Palestijnen geen echte partner hebben om vredesonderhandelingen mee te voeren. Het feit dat Bush verklaarde dat een terugkeer naar de situatie voor 1967 niet mogelijk is, geeft aan dat de creatie van een daadwerkelijke Palestijnse staat blijkbaar niet op diens agenda staat. Met de huidige verdeling zullen de Palestijnen immers slechts beschikken over een beperkt en versnipperd grondgebied.
Micha repliceerde op de verschillende standpunten en benadrukte dat illusies in internationale instellingen als de VN of de EU geen stap vooruit zullen betekenen. Moesten die instellingen een oplossing kunnen bieden, hadden ze dit al lang kunnen doen. Bovendien stellen we vast dat bvb de EU niet eens in staat is om haar eigen inwoners een deftig pensioen en een degelijke sociale zekerheid aan te bieden, integendeel wordt er net op die zaken bespaard. Hoe zou de EU dan plots in het Midden-Oosten kunnen aanbieden wat het niet kan voor de eigen bevolking? Er is nood aan een eigen politiek verlengstuk van de arbeidersbeweging. Dit is mogelijk, zo bleek bij een recente staking van de dokwerkers in Haifa dat arbeiderseenheid in de praktijk mogelijk is indien samen naar boven geschopt wordt in plaats van het volgen van de verdeel-en-heerslogica.
In het debat werd duidelijk dat de meeste deelnemers hun standpunten beperkten tot een algemeen burgerlijk standpunt waarbij teveel de verantwoordelijkheid voor het conflict bij de bevolking zelf gelegd wordt, alsof dé Palestijnen of dé Israëli geen vrede zouden willen. Het is noodzakelijk om verder te zien en na te gaan wat de economische en imperialistische belangen in de regio zijn. De arbeiders en de armen in Palestina, maar ook in Israël, zijn het slachtoffer van het neo-liberaal beleid en de oorlogslogica. De enige weg vooruit is er één van arbeiderseenheid tegenover de werkloosheid, armoede,… Dat is waar onze kameraden in de regio voor opkomen en wat wij als internationalisten ook verdedigen.
