Sinds ruim een week wordt actie gevoerd op Wall Street in New York. De bezetting van de straat die het hart van de financiële sector vormt, kon op heel wat belangstelling rekenen. Afgelopen zaterdag was een betoging gepland om een plein te bezetten in Manhattan. De actie haalde inspiratie bij de pleinbezettingen in Europa. Vorige zaterdag trad de politie evenwel hardhandig op. We publiceren een verslag en bedenkingen van een deelnemer aan de actie.
De betoging begon als een gewone actie met de gewone slogans: “Banks got bailed out, we got sold out”, “Whose streets? Our streets” of nog “This is what democracy looks like”. De betoging was erg strijdbaar, de bezetting van Wall Street kreeg enorme aandacht in de nationale en internationale media. De actie wordt gezien als een verzamelpunt van verzet tegen de heerschappij van de banken en grote bedrijven over onze economie, onze regering en ons leven. De actie deed inspiratie op bij de massale jongerenacties in Spanje en Griekenland alsook bij de revolutionaire golf in Tunesië, Egypte en andere landen doorheen Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
Een groot aantal activisten is al langer betrokken bij strijdbewegingen, anderen zijn nieuw en nemen voor het eerst deel aan een actie. De jonge betogers hebben soms weinig ervaring maar tonen een grote vastberadenheid.
Toen we zaterdag betoogden, nam het aantal betogers al snel toe. De betoging blokkeerde het verkeer. Er was geen officiële toelating en geen vastgelegde route. De politie probeerde tevergeefs om de betoging naar de voetpaden te verbannen. Het lukte hen evenwel niet om de straten onder controle te houden.
Bij betogingen in New York gebeurt het veel dat de actievoerders slechts een bepaald deel van de straat mogen innemen en dat vaak in delen van de stad waar amper omstaanders zijn. Nu werd wel in een druk gebied betoogd en velen sloten zich bij de actie aan. Aan Washington Square Park waren we met meer dan 1000 en hierop trokken we door de straten van Manhattan om onze boodschap luidkeels mee te delen.
Sinds ik zowat vier jaar geleden naar New York verhuisde, ben ik nog nooit op een betoging geweest die zich de straten kon toe-eigenen. We volgden een parkoers van enkele kilometers om uiteindelijk aan Union Square te eindigen. De betogers beslisten zelf waar ze betoogden en daarbij werden we voor een keer niet omsingeld door politieagenten. Voor het eerst in lange tijd konden we in New York echt gebruik maken van het recht op collectief protest zonder beperkingen.
Dit was een belangrijke overwinning voor de arbeiders en jongeren in de stad, maar de politie liet ons niet toe om er lang van te genieten. Het establishment is natuurlijk bang dat de bezettingsactie, die intussen meer dan een week stand houdt, een bredere verspreiding zou kennen. Dan zou dit de “orde” in de stad bedreigen. Deze ‘orde’ bestaat erin dat de 1% rijksten de samenleving controleren terwijl de 99% anderen niets te zeggen hebben. Dat is ook de reden waarom de bezettingsactie op Wall Street de slogan “We are the 99%” gebruikt.
Na afloop van de betoging trokken de aanwezigen terug naar hun tijdelijke thuis: het plein dat wordt bezet en werd omgedoopt tot Liberty Plaza. De politie had achter ons verzamelen geblazen en dat was niet om de betoging in goede banen te leiden. De politieaanwezigheid werd opgedreven om als een gigantisch visnet zoveel mogelijk betogers te vangen.
De agenten werden agressief, ze duwden betogers, gooiden sommigen op de grond en gingen over tot massale arrestaties. We probeerden weg te lopen, maar werden telkens met kleine groepjes omsingeld door agenten. Ik kon ontsnappen en met een groep betogers zetten we de actie verder om de vrijlating van de anderen te eisen. Ons protest was vreedzaam, hun reactie was dat niet. Wij gebruikten ons democratisch recht op vrije meningsuiting en op collectieve actie, zij onderdrukten die rechten op brutale wijze.
Een groep meisjes die mee betoogden, werd zonder enige reden met pepperspray bewerkt. Dit incident kreeg internationale media-aandacht (hier kan je beelden van het incident zien). Uiteindelijk werden bijna 100 mensen opgepakt, waaronder ook enkele omstaanders die niets met de actie te maken hadden. Wie opgepakt werd, zat urenlang vast. Ze werden pas om 5u de volgende ochtend vrijgelaten.
Het doel van de politie was duidelijk: intimidatie. Het doel is om de drempel voor acties te verhogen door mensen af te schrikken. Anderzijds leidt het ook tot een breder gedragen woede en tot solidariteit. De beweging houdt stand en zet de bezetting voort.
De repressie onderlijnde de hypocriete rol van de politie en de staat. Terwijl ze vreedzame betogers aanpakken, laten ze de echte criminelen op Wall Street vrij hun gangen gaan. Die criminelen maken miljarden dollars winsten op onze kap en wij moeten betalen voor hun crisis. Als we daartegen protesteren, beschermt de politie de criminelen en slaan ze op de actievoerders.
Op het plein waren we vastberaden om het protest voort te zetten. Daar vernam ik nog dat een van onze kameraden van Socialist Alternative was opgepakt, hij maakte nadien een video met beelden van de actie en zijn arrestatie (hier kan je die video bekijken).
Een belangrijke discussie nu is de vraag hoe we de beweging kunnen uitbreiden, hoe we meer betogers op de been kunnen krijgen. Dat is op zich geen gemakkelijke kwestie. Er zijn duizenden mensen met veel sympathie voor de acties, velen zouden wel willen deelnemen aan acties maar kunnen dat niet zomaar omdat ze moeten werken of niet genoeg tijd hebben. We mogen ons niet beperken tot de vraag hoe we meer mensen op de bezetting kunnen krijgen, maar moeten ook nagaan hoe we tot een grotere betrokkenheid bij de beweging kunnen komen.
De enorme aandacht voor de bezetting van Wall Street zou kunnen aangegrepen worden als vertrekpunt voor een breder gedragen strijd. Een volgende stap zou een massale betoging kunnen zijn rond enkele basiseisen als ‘Laat Wall Street de crisis betalen’, ‘Belast de superrijken’, ‘Jobs, geen besparingen’, ‘Onderwijs en gezondheidszorg, geen oorlog en bankgaranties’, ‘Stop politiegeweld, verdedig onze democratische rechten’. Een dergelijke oproep zou het mogelijk maken voor duizenden sympathisanten om een actieve rol te spelen in de uitbouw van de beweging. Deze oproep zou onder vakbondsafdelingen en progressieve organisaties kunnen worden verspreid om tot een massale betoging te komen.
Een ander element is de verspreiding van de actie naar andere steden. Er zijn al acties gepland in Washington DC vanaf 6 oktober (www.october2011.org). Er is een groeiende radicalisering in dit land. Onder de oppervlakte groeit de woede en dit zal onvermijdelijk tot uitbarsten komen. Het is niet mogelijk om deze woede onder de oppervlakte te houden.
De bezettingsactie op Wall Street is een uitdrukking van een deel van deze woede en radicalisering. Van Wisconsin tot New York City voelen we de naschokken van de sociale aardbevingen die overal op de planeet plaatsvinden en die worden veroorzaakt door de onderliggende spanningen als gevolg van de aanhoudende economische crisis. Tot nu toe lagen de epicentra van deze aardbevingen in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Zuid-Europa. Mogelijk zal het niet lang meer duren vooraleer de kleine schokken in de VS overgaan in massale uitbarstingen.
