Zes scholen in de regio Charleroi en één in het Luikse werden het slachtoffer van brandstichting. Op de muren van een andere school in Luik werd een dreigement gespoten: “Stop Evras of je bent de volgende.” Op 17 september namen 1.500 mensen deel aan een protestbijeenkomst. Evras (Education à la Vie relationnelle, affective et sexuelle) staat voor de nieuwe lessen seksuele opvoeding in het Franstalig onderwijs. Het gaat om twee uur in het zesde leerjaar en twee uur in het vierde middelbaar. De tegenstanders hebben het over ‘LGBT-propaganda en genderideologie’.
door Nicolas Croes uit maandblad De Linkse Socialist
Bij die tegenstanders is er een bonte mix van samenzweringstheoretici, fundamentalistische katholieken (Civitas) en moslims, extreemrechtse groepen en ouders die zich lieten misleiden door campagnes van desinformatie die tot in Frankrijk en Vlaanderen zijn doorgedrongen. Op het protest in Brussel waren er ouders uit Vlaanderen, waar Evras niet geldt. Een petitie in Frankrijk haalde 15.000 handtekeningen op.
Hierbij is Evras vaak niet meer dan een voorwendsel voor een anti-LGBTQIA+ en antifeministische retoriek. Op de actie van 17 september waren er protestborden gericht tegen dragqueens en trans personen, die als ‘abnormaal’ werden omschreven. Anderen riepen: “Blijf van onze kinderen af.” Geen van hen veroordeelde de branden of dacht aan de schok die dit bij de kinderen van deze scholen veroorzaakt. Hoe leg je aan een kleuter uit dat iemand zijn school in brand stak? Dat dit was om ‘de kinderen te beschermen’? Het zorgt ervoor dat de school niet langer als een veilige plek wordt gezien.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez is doorgaans sneller dan zijn schaduw op sociale media, maar had nu enkele dagen nodig om zijn mening te geven. Hij verklaarde dat iedereen de brandstichtingen veroordeelt, maar benadrukte vooral dat deze plaatsvonden in “socialistische steden waar de criminaliteit hoog is.” Langs Nederlandstalige kant sprak de antiwokebrigade zich uit tegen de lessen seksuele opvoeding. Zo had Abou Jahjah het over ‘genderideologie’. Een racistische kritiek op het protest door VB’er Gerolf Annemans op sociale media werd bekritiseerd door partijgenoten: “Is het standpunt van het Vlaams Belang dat 8-jarigen aan LGBTQ-propaganda moeten blootgesteld worden?”
Evras: voorbij de fantasie
Sinds het begin van dit schooljaar is er de verplichting om twee keer twee uur les te volgen over relaties, emoties en seks, met onderwerpen als vrouwenrechten, de strijd tegen discriminatie, instemming, zelfacceptatie, seksuele ontplooiing, lichaamsbewustzijn en het deconstrueren van genderstereotypen. In sommige gezinnen zijn de ouders in staat om de nodige informatie te verstrekken, vragen te beantwoorden, enz. Maar in veel andere gevallen is een externe referentie belangrijk.
Onder de tegenstanders wordt vaak zonder enige reden gesproken over ‘pedofilie’. Het moet duidelijk zijn: verzet tegen dit soort vorming op school helpt net om pedofiele criminelen te beschermen. Deze vormingen op basis van luisteren en dialoog vergroten de kansen om seksueel of ander misbruik op te sporen.
In vergelijking met de concrete behoeften tot informatie en vorming is Evras eigenlijk bijzonder beperkt. Kinderen worden op jonge leeftijd blootgesteld aan emoties, geweld op school tussen leerlingen of nog het gebrek aan middelen om hen te ondersteunen bij het opgroeien. Het is niet in de lessen wiskunde dat kinderen leren wat het begrip instemming betekent. Het lichtvaardig omgaan met dergelijke kwesties is een van de redenen waarom de verkrachtingscultuur zo alomtegenwoordig is.
Helaas leven we in een maatschappij die gebaseerd is op constant conflict en geweld. Dit weerspiegelt zich in pestgedrag op school en allerlei vormen van geweld. Daarop antwoorden vereist kleinere klassen, meer personeel (ook voor toezicht en naschoolse opvang), meer vormingen … en dus meer, veel meer, publieke middelen.
Daaraan moeten we toevoegen dat seksuele, relationele en emotionele opvoeding vandaag grotendeels afwezig is in het onderwijs. Dit is een weerspiegeling van de functie van het onderwijs in een klassensamenleving. Onderwijs is in de eerste plaats ontworpen om te voldoen aan de kapitalistische economische behoeften en de daarvoor benodigde arbeidskrachten, niet om de persoonlijke ontwikkeling van elk individu te garanderen.
De beste manier om te reageren op reactionaire intimidatie en geweld is door sociale mobilisatie. De Evras-vormingen zijn er gekomen door de golf van feministische strijd van de afgelopen jaren. Hun beperkingen, de reacties die ze uitlokken of nog het feit dat Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) besliste dat lessen seksuele voorlichting vanaf 1 september niet langer verplicht zijn in Vlaamse scholen, tonen aan dat de strijd nog lang niet gestreden is. Vakbonden zijn de ideale instrumenten om het personeel uit de hele sector, ouders, centra voor gezinsplanning, feministische en LGBTQIA+ verenigingen bijeen te brengen in de strijd.
