Artikel door George Martin Fell Brown (Socialist Alternative, ISA in de VS)
Voorlopig hebben de werkenden geen enkele goede optie in de komende presidentsverkiezingen van 2024. Biden stelt zich opnieuw kandidaat maar treuzelt om de aankondiging te doen. De Democraten zijn niet van plan om voorverkiezingen te houden, wat aantoont dat het aanbieden van een ernstige optie voor de werkenden voor de Democraten geen prioriteit is.
Aan Republikeinse kant begon gouverneur Ron DeSantis van Florida zich in de nasleep van de nederlaag van Donald Trump in de verkiezingen van 2020 en de chaos rond de opstand van 6 januari te positioneren als opvolger van Trump voor de verkiezingen van 2024. DeSantis presenteerde zich als een minder onvoorspelbare bullebak die het vertrouwen van de Republikeinse partij kon herwinnen en tegelijk de meest ijverige uitvoerder van Trumps reactionaire agenda was. Maar in 2024 staat DeSantis tegenover een andere kandidaat voor de titel van opvolger van Donald Trump: Donald Trump.
Tot nu toe zijn Trump en DeSantis de twee duidelijke leiders in de Republikeinse voorverkiezingen, alle andere kandidaten worden op minder dan 10% gepeild. Trump ligt een heel eind voor op DeSantis. Een hele reeks Republikeinen uit Florida die dicht bij DeSantis staan, waaronder afgevaardigden Greg Steube, Anna Paulina Luna, Matt Gaetz, Cory Mills en Byron Donalds, hebben zich voor Trump uitgesproken.
De voorsprong van Trump is de laatste weken toegenomen. Ook nadat hij aangeklaagd werd, bleef Trump vooruitgaan tot 57% tegenover 31% voor DeSantis. De opleving van Trump is gestimuleerd door de aanklacht tegen hem en zijn offensief tegen DeSantis. Maar deze dynamiek weerspiegelt diepere onderliggende problemen in de DeSantis-campagne en de Republikeinse partij.
Voor werkende mensen kent de strijd tussen Trump en DeSantis geen winnaars. Beiden plaatsten hun politieke carrière steeds consequent in het belang van grote bedrijven en niet in dat van de noden van de werkende bevolking. Van de grote belastingverlagingen voor de rijken onder Trump tot de grote cadeaus van DeSantis aan grote bedrijven in Florida. Om beide kandidaten te bestrijden, is het nodig om de dynamiek binnen de Republikeinse partij te volgen.
Campagne van DeSantis
Ron DeSantis is al sinds het verlies van Trump bij de vorige verkiezingen in campagnemodus. Hij bouwde zijn gouverneurschap op als een agressieve, no-nonsense autoritair die de agenda die Trump in 2020 niet haalde erdoor kon rammen.
Hij werd bekend door een reeks confronterende maatregelen op verschillende rechtse punten. Hij tekende een uitvoerend bevel om een mondermaskerplicht te verbieden. Hij reageerde op de opstand na de moord op George Floyd met een “anti-oproer” wet die het recht om te protesteren hardhandig aanpakte en mensen toestond om betogers met hun auto’s omver te rijden. Hij stelde de “Stop Wrongs to Our Kids and Employees (WOKE) Act” voor, waardoor ouders scholen kunnen aanklagen voor het onderwijzen van kritische rassentheorie. Deze aanval omvat een prominente zuivering van lesboeken. Zijn “Don’t Say Gay”-wet diende als voorbeeld voor de rechtse aanval op LGBTQ-rechten op nationaal niveau.
Opvallende publiciteitsstunts zoals het charteren van vliegtuigen om asielzoekers in Martha’s Vineyard te dumpen, zijn overname van het New College en zijn poging tot overname van Disney hebben hem in de schijnwerpers gehouden als een anti-“woke” cultuurstrijder.
Desondanks heeft DeSantis de Republikeinse gevestigde orde aangesproken door zich te distantiëren van de meer gênante momenten van Trump. Hij veroordeelde de opstand van 6 januari, maar bekritiseerde ook de “D.C.-New Yorkse media” voor “het uitmelken van dit alles om te proberen iedereen die ooit Donald Trump steunde zwart te maken.”
DeSantis doet een moeilijke evenwichtsoefening door te proberen de basis van Trump en het Republikeinse establishment te verenigen. Toen DeSantis zijn herverkiezing in 2022 verpletterend won, terwijl een aantal aan Trump gelieerde kandidaten hun midterm gevechten verloren, leek DeSantis het nieuwe gezicht van de partij. Maar Trump is niet verdwenen.
Trump keert terug, DeSantis wankelt
Om het wankelen van DeSantis in de peilingen te verklaren, leggen de media de nadruk op de fouten van DeSantis. Alex Shepard van de New Republic schreef dat DeSantis “dezelfde fouten maakt die Trump’s rivalen in de voorverkiezing van 2016 fataal werden.” Hij haalt specifiek Trumps aanvallen op DeSantis aan: die gaan van tamme bijnamen als “Ron DeSanctimonious,” tot beschuldigingen dat DeSantis een pedofiel en een kinderlokker is. Hij stelt dat DeSantis zijn hand overspeelt.
Anderen wijzen op fouten van de Democraten, specifiek rond de aanklacht tegen Trump voor het Stormy Daniels-schandaal. The Economist stelde dat de aanklacht “het pad van Trump terug naar de Republikeinse nominatie en dus naar het Witte Huis heeft geëffend.”
Het klop zeker dat DeSantis een aantal fouten heeft gemaakt. Hij is niet getest als nationale kandidaat. Hij heeft nooit eerder een echte strijd in een campagne meegemaakt en al zeker niet tegen iemand als Trump. Maar net zoals de crisis van de Trump-regering niet volledig aan de individuele fouten van Trump kan worden toegeschreven, is het haperen van de campagne van DeSantis niet alleen een kwestie van persoonlijke fouten.
Het grootste probleem van DeSantis is de fundamentele tegenstrijdigheid in zijn campagne. Hij probeert tegelijkertijd de MAGA-basis (‘Make America Great Again’) van Trump aan te spreken – van wie velen zich tot Trump aangetrokken voelen omdat hij beweert de arbeiders te steunen tegen de grote bedrijven – maar ook grote donoren en Republikeinse leiders ervan te overtuigen dat hij een betrouwbare, veilige optie zal zijn voor de heersende klasse. Het falen van DeSantis weerspiegelt een diepere crisis van het kapitalisme, waarin de heersende klasse de controle over haar monsters heeft verloren.
Onder de MAGA-basis van Trump wordt DeSantis steeds meer gezien als “gecontroleerde oppositie”. Pogingen om die basis aan te spreken hadden kunnen slagen toen Trump aan het wankelen was van de 2020-nederlaag, maar het pakt steeds minder. Ondertussen maken de grote Republikeinse donoren zich zorgen dat DeSantis wordt meegetrokken op de meer onbetrouwbare weg van Trump. Dit komt het duidelijkst naar voren in DeSantis’ bochten over Oekraïne: eerst noemde hij de oorlog een ‘territoriaal geschil’ en vervolgens kwam hij daarop terug.
Het is nog erg vroeg in de voorverkiezing en DeSantis zal ongetwijfeld nog aanpassingen doen. Deze fundamentele tegenstrijdigheid zal echter moeilijk te overwinnen zijn.
Trump en zijn imago als outsider
In tegenstelling tot de meeste Republikeinse leiders probeert Trump zich voor te doen als een verdediger van werknemers, onder meer door publiekelijk besparingen op de sociale zekerheid en Medicare af te wijzen. Dit is een cynische zet van Trump, maar het geeft hem een voordeel wanneer iemand als DeSantis bochten maakt rond dit punt.
Trump en DeSantis vormen beiden een ernstig gevaar voor werkende mensen. Het rechtse populisme van Trump heeft hem echter een grotere aantrekkingskracht gegeven op republikeinse kiezers die iemand zoeken die het opneemt tegen het establishment. Het bedrijfsleven, de Democraten en de Republikeinen, zijn verdeeld over DeSantis, maar ze willen zeker niet nog een termijn van Trump in het Witte Huis.
DeSantis appelleert vooral aan de MAGA-basis via zijn anti-‘woke’ cultuuroorlog. Hoewel dit natuurlijk weerklank vindt bij de rechtse basis, is het niet hetzelfde als beweren te staan voor “de vergeten mannen en vrouwen” die verpletterd worden door de economische crisis, zoals Trump cynisch doet. Als DeSantis in het offensief ging tegen Trump, was dat rond culturele oorlogskwesties met beperkte aantrekkingskracht, zoals wapenbeheersing. Ondertussen zijn de pogingen van DeSantis om te reageren op de aanvallen van Trump vaak een echo van de aanvallen van de gevestigde media, wat zijn status als establishment-vriendelijke kandidaat versterkt.
Het establishment heeft uiteraard geen enkel probleem met sommige van Trump’s meer pro-business maatregelen. Ze hielden bijvoorbeeld van zijn belastingverlagingen voor bedrijven. Het verzet zich niet tegen Trump omdat die de werkende klasse op enige wijze zou vertegenwoordigen, maar vanwege zijn onbetrouwbaarheid.
Het outsider imago van Trump wordt verder versterkt door de aanklacht en de aanvallen van de media. Het aanbod van Trump om Stormy Daniels zwijggeld te betalen, is ondertussen algemeen bekend. Dit zal het beeld dat mensen van hem hebben niet veranderen. Ondertussen stelt het Trump in staat het verhaal te versterken dat de gevestigde orde hem wil pakken.
Er zijn geen winnaars
Voor de werkende mensen hebben Trump en DeSantis niets te bieden. We zijn er zeker voor dat Trump vervolgd wordt, niet in het minst voor zijn misdaden tegen de werkende mensen en onderdrukten, zoals het feit dat hij voorrang gaf aan het grootkapitaal boven het leven van werkende mensen in de beginfase van de pandemie en zijn brutale behandeling van migranten aan de grens. Overigens zouden vrijwel alle Amerikaanse presidenten in de geschiedenis op deze basis kunnen worden aangeklaagd.
Uiteraard vertegenwoordigen DeSantis en Trump op geen enkele manier de belangen van de werkende klasse. Ook Biden en de Democraten doen dat evenmin. Vier jaar van verraad door Biden – van het voortzetten van Trump’s detentie van migranten, tot het recente verbod op een spoorstaking – maakt dit steeds duidelijker.
Zich scharen achter Biden en de Democraten laat ruimte voor Trump en DeSantis om hun reactionaire aanvallen voor te stellen als een strijd tegen het establishment. De overwinning van Trump in 2016 was in hetzelfde jaar dat Bernie Sanders opkwam, die een heel andere en meer oprechte uitdaging vormde voor het establishment. Maar toen Sanders zich achter Hillary Clinton schaarde, verloren werkende mensen een alternatief voor de politici van big business. Ondertussen kon DeSantis zijn herverkiezing van 2022 winnen omdat zijn enige tegenstander Charlie Crist was, een voormalige Republikein en anti-abortuspoliticus die niets bood aan mensen die geschokt waren door de aanvallen van DeSantis.
Het gevaar van een tweede presidentschap van Trump of een eerste van DeSantis lijkt grimmig. Maar deze situatie is een gevolg van krachten als Bernie en de Squad die binnen de Democraten werken en zich achter Biden scharen. Als ze buiten de Democratische Partij hadden geopereerd, hadden ze de basis kunnen leggen voor de opbouw van een nieuwe partij voor werkende mensen. Een nieuwe arbeiderspartij is precies wat we nodig hebben. Een onafhankelijke linkse uitdaging in de verkiezingen van 2024 zou een stap in de goede richting zijn. Het zou het vermogen van Trump en DeSantis om zich anti-establishment voor te doen doorprikken, en de basis kunnen leggen voor een nieuwe partij.
