Door Keely Mullen (Socialist Alternative, VS)
In Gainesville, Florida, kregen 5.000 leerlingen van vier jaar oud een rugzak vol gratis schoolspullen in ruil voor deelname aan een “Stop het geweld”-bijeenkomst. In New Orleans organiseerden geloofsgroepen een evenement dat ze omschreven als “een wapenopkoop en terug naar school feest!” Op het feest was er een hindernissenparkoers, werden kinderen geschminkt en konden kinderen hun wapens verkopen. Het is een schokkende illustratie van hoezeer het wapengeweld deel van de kindertijd is geworden.
Terwijl de wereld steeds instabieler wordt, zijn scholen een slagveld geworden voor een systeem in verval. Van lockdowns die tot jaren van gemiste leerstof hebben geleid, tot een crisis in de mentale gezondheidszorg waarbij het aantal zelfmoordpogingen onder kinderen van 10-12 jaar de afgelopen tien jaar is vervijfvoudigd, tot de rechtse oorlog tegen LGBTQI jongeren en het feit dat jonge mensen het risico lopen om op school doodgeschoten te worden.
Wapengeweld
Hoewel het vuurwapengeweld in 2021 een recordomvang bereikte met 42 schietpartijen op scholen, blijft het aantal dodelijke schietpartijen onder kinderen geenszins beperkt tot prominente massa-schietpartijen. Veel tieners, vooral zwarte en Latino tieners, leven onder de constante dreiging van wapengeweld in de gemeenschap. Zwarte kinderen en tieners hebben 14 keer meer kans om te sterven door vuurwapengeweld dan hun witte leeftijdsgenoten.
De rechtervleugel grijpt deze statistieken al jaren aan om een beeld te schetsen van zwarte tieners als inherent gewelddadiger. Dit is een schandalige argumentatie die een veel venijniger werkelijkheid verdoezelt. Een toename van vuurwapengeweld is direct verbonden met hogere armoedecijfers, slecht gefinancierde scholen, en een gebrek aan essentiële middelen zoals openbare parken en volledig gevulde supermarkten. Met andere woorden, vuurwapengeweld is een symptoom van besparingen.
De reactie van het politieke establishment van beide partijen is niet het terugdraaien van de besparingen en het versterken van de openbare diensten, maar het militariseren van scholen en het invoeren van avondklokken voor tieners – tactieken die in het beste geval niet getest zijn en in het slechtste geval de criminaliteit juist doen toenemen. Dit heeft terecht een reactie uitgelokt in steden als Chicago, waar tieners zich uitspraken tegen de nieuwe avondklok van 22u die ingevoerd werd door burgemeester Lori Lightfoot.
Hoewel de toename van vuurwapengeweld duidelijk rechtstreeks verband houdt met het uithongeren van openbare scholen en openbare diensten in het algemeen, kan dit op zichzelf de toename van bijzonder brute, met voorbedachten rade uitgevoerde massa-schietpartijen gericht op kinderen niet verklaren. Om dat te begrijpen, moeten we het sociale verval van het kapitalisme analyseren.
Jongeren zijn nu meer geïsoleerd dan ze ooit waren. Zelfs voor Covid-19 keken tieners al tegen een uiterst onvoorspelbare toekomst aan: klimaatrampen, politieke instabiliteit, verlammende studieschulden, zeer weinig vooruitzichten op een baan. Het zou schokkend zijn als een wereld in beroering niet zou leiden tot een toename van geweld en antisociaal gedrag.
Het gelukkige deel van dit anders zo sombere verhaal is dat er een uitweg is, en wel een tweeledige oplossing. In het proces van het opbouwen van een jongerenbeweging voor wapencontrole, meer middelen voor onderwijs, sociale voorzieningen, jobprogramma’s en veilige wijken, kunnen we niet alleen deze dingen afdwingen, maar we kunnen ook het soort solidariteit en gemeenschappelijke strijd opbouwen dat sociale isolatie overwint.
Wat voor soort beweging
Na de verwoestende schietpartij in Parkland, Florida in 2018, die het leven eiste van 14 scholieren en drie personeelsleden, gingen bijna twee miljoen Amerikanen de straat op om wapenbeheersing te eisen. Dat gebeurde onder de noemer ‘March For Our Lives’. Het was één van de grootste protesten in de geschiedenis van de VS, en dit een week na massaal jongerenprotest.
De beweging werd geleid door middelbare scholieren die het slachtoffer waren geworden van hun leeftijdsgenoten, en vervolgens opnieuw het slachtoffer werden van de passiviteit van het politieke establishment. Hun woede over gebrek aan actie van beide traditionele partijen raakte een gevoelige snaar. ‘March for Our Lives’ werd één van de grootste door jongeren geleide protesten sinds de oorlog in Vietnam.
Er zijn veel belangrijke lessen te leren uit deze beweging, zowel wat goed ging als wat in de toekomst anders moet.
Het bloedbad in Parkland werd aangericht door een kind dat de ergste elementen belichaamde van de maatschappelijke crises die we vandaag de dag zien: militarisme, extreemrechts fanatisme, geweld, sociale vervreemding, en een gebrek aan goede mentale gezondheidszorg.
De meeste vuurwapenmoorden op jongeren hebben niet zulke extreme kenmerken. Maar de overlevende scholieren uit Parkland zagen in dat een jongerenbeweging tegen wapengeweld moest spreken over de ervaringen van alle jongeren die leven onder de dreiging van wapengeweld.
Ze zochten aansluiting bij jongerengroepen in steden als Chicago en L.A., waar vuurwapengeweld er heel anders uitziet dan in hun buitenwijk in Florida, maar waar de omstandigheden in feite gevaarlijker zijn. Tijdens de massale walkouts voerden veel zwarte en Latino-scholieren op scholen in de grote steden actie uit solidariteit met hun leeftijdsgenoten in Parkland. Dat de beweging bewust streed om verdeeldheid te overwinnen en leerlingen van alle achtergronden te verenigen was uiterst belangrijk en wijst op het soort beweging dat we nu nodig hebben.
Er waren echter twee dingen die de beweging uiteindelijk tegenhielden. Het eerste was haar band met de Democratische Partij en het tweede was haar beperkte eisenpakket.
De belangrijkste slogan van de beweging was “Stem ze weg” – wat begrijpelijk is als je oog in oog staat met door de wapenlobby gesteunde Republikeinen die zelfs tegen de meest elementaire controle op wapens zijn. Maar de beweging gaf niet aan wie we moesten wegstemmen. De Democraten hebben niets gedaan om de stemmen van jongeren te verdienen. Ondanks het feit dat ze aan de macht zijn, weigeren ze de studieschuld volledig kwijt te schelden, weigeren ze de nodige stappen te ondernemen om de opwarming van de aarde tegen te gaan, en weigeren ze enige alomvattende actie te ondernemen tegen wapengeweld.
De jongerenbeweging kan de Democratische Partij niet als een betrouwbare bondgenoot beschouwen. Zoals we destijds schreven, moeten we strijden voor een politiek alternatief dat “zijn kracht put uit sociale bewegingen” en dat “zonder enige terughoudendheid onafhankelijk is van grote ondernemingen en bedrijfsgeld.”
David Hogg, zelf een overlevende van de Parkland schietpartij en één van de voortrekkers van March for Our Lives, trok onlangs een soortgelijke conclusie en werd op de korrel genomen omdat hij durfde te spreken over de dodelijke Democratische passiviteit.
Wat de beweging ook belemmerde, was het ontbreken van een strijdbaar eisenpakket. Het protest vroeg maatregelen van wapencontrole die op het gezond verstand berusten. Wij steunen dat, maar het ontbrak aan een omschrijving van het soort fundamentele programma dat nodig is om een einde te maken aan het geweld.
Om alle vormen van asociaal geweld in onze samenleving te stoppen, moeten we onze sociale en politieke prioriteiten van boven tot onder herzien. We hebben voldoende gefinancierde openbare scholen nodig die beschikken over sociale dienstverleningsprogramma’s met voldoende middelen, zoals muziek, kunst en bibliotheken. We hebben een publieke gezondheidszorg nodig die hoogwaardige en gemakkelijk toegankelijke mentale gezondheidszorg omvat. De politie en de openbare scholen moeten gedemilitariseerd worden. We hebben een grootschalig jobprogramma nodig, een kwijtschelding van alle studieschulden, en volledig gefinancierde openbare diensten.
Om voor dit alles en nog veel meer te strijden, zullen we nieuwe jongerenorganisaties moeten oprichten waar scholieren van verschillende scholen, steden en staten samenkomen om eisen en volgende stappen te bespreken. Het opbouwen van dit soort jongerenbewegingen, gebaseerd op solidariteit en een visie op een betere wereld, is het best mogelijke tegengif voor het sociale isolement en de wanhoop die geweld voeden.
