Het jarenlange besparingsbeleid leidt tot sociale problemen. In de koude winterperiode valt het bestaan van een groeiend daklozenleger op. Media spelen daarop in. Zo zendt Vier een realityprogramma uit waarin vijf Antwerpse daklozen elk 10.000 euro krijgen om uit de problemen te geraken: ‘project Axel’. Emotie en drama gegarandeerd! Maar hoe staat het ondertussen met het armoedebeleid? We spraken met een sociaal werker.
“Een probleem met ‘project Axel’ is dat dakloosheid geïndividualiseerd wordt: vijf uitverkorenen krijgen elk 10.000 euro en vervolgens zien we hoe met geld en een cameraploeg veel deuren opengaan. Dit is geen sociaal experiment, maar een vorm van entertainment waarbij de privacy van vijf mensen afgekocht wordt.
“Het is opmerkelijk dat schepen Duchateau (N-VA) dit programma toejuicht omdat het een realistisch beeld van dakloosheid zou brengen, terwijl zijn beleid er net op gericht is om daklozen zoveel mogelijk uit het straatbeeld te houden. Dat gebeurt zowel door het sociaal werk te ‘hervormen’ (lees: door er steeds meer ‘politiewerk’ van te maken) als door rechtstreekse straffen als GAS-boetes voor daklozen.
“Maar het idee is natuurlijk wel interessant: met geld en een intensieve begeleiding is het effectief mogelijk om daklozen uit de problemen te halen. Dat is ook het principe van ‘Housing First’: onvoorwaardelijk een woning en begeleiding aanbieden. In Antwerpen werd deze methode op kleine schaal toegepast, maar vorig jaar is het afgeschaft.
“Het programma biedt geen realistisch beeld van dakloosheid. Zo wordt niet ingegaan op de redenen van armoede en dakloosheid. Het gebrek aan sociale huisvesting, de krapte van betaalbare huisvesting op de privémarkt en stijgende prijzen voor onder meer energie zorgen ervoor dat de problemen toenemen. Het asociale beleid van deze regering draagt daar actief aan bij. In 2016 waren er in Vlaanderen elke week 80 tot 250 uithuiszettingen, sinds het uitbreken van de crisis neemt dit aantal sterk toe.
“Er is dringend nood aan meer sociale huisvesting, maar daar wil de regering niet van weten. In Antwerpen is er zelfs uitdrukkelijk beslist om niet te investeren in extra sociale huisvesting. Er staan 33.000 mensen op de wachtlijst, terwijl er in totaal 20.000 sociale wooneenheden zijn. Een verdubbeling zou dus nog niet volstaan. Door op Vlaams niveau de huurwaarborg van twee op drie maanden te brengen, verhoogt de N-VA de drempel om te huren. Ook wordt het moeilijker om via het OCMW een huurwaarborg te krijgen.
“Het beste antwoord op armoede is een degelijk inkomen. In plaats van werkloosheid te bestrijden, voert het beleid al jarenlang een jacht op werklozen. De beperking van de wachtuitkering in de tijd, ingevoerd door de vorige regering, draagt bijvoorbeeld bij tot een sterke toename van het aantal leefloners. In de eerste helft van 2017 waren er 8,4% meer leefloners dan een jaar voordien. Ondanks cijfers die dit tegenspreken, wijt de N-VA deze toename aan een ‘toestroom van vluchtelingen.’ Daarmee gaat de N-VA voor verdeeldheid onder wie uit de boot valt.
“Dit beleid legt de basis voor nog grotere sociale problemen. Een vierde van de huidige leefloners is jonger dan 25 jaar. In Antwerpen groeit één kind op vier in een gezin in armoede op, wat een niet in te halen achterstand oplevert. Het armoedebeleid vandaag is een grote flop: in plaats van armoede aan te pakken, worden de armen bestreden. Armoede is geen individuele keuze en vereist dan ook collectieve, structurele maatregelen: werk, huisvesting, middelen voor begeleiding, openbare diensten, … Dat gaat regelrecht in tegen het beleid van de rechtse regering.”
