De rechtse regering maakt zich op voor een hete herfst. De aanvallen op onze levensstandaard worden onverkort verdergezet. Cynisch genoeg biedt de vluchtelingencrisis een klein lichtpunt voor de rechtse partijen. Deze crisis biedt immers mogelijkheden om nadruk te leggen op verdeeldheid en het kan gebruikt worden om minstens impliciet de verantwoordelijkheid voor de sociale crisis in het algemeen door te schuiven naar de nieuwe vluchtelingen uit onder meer Syrië.
Voor neoliberalen biedt elke crisis opportuniteiten om een stap verder te gaan. Er was al het voorstel van Theo Francken om met private partners de opvang van vluchtelingen te organiseren. Het privatiseren van een deel van de sector zou een nieuwe groeimarkt creëren voor bedrijven die eerder bijvoorbeeld ervaring opdeden in het uitbaten van een private psychiatrisch centrum, rust- en verzorgingsinstellingen, … Het ‘vermarkten’ van de vluchtelingensector biedt voor bedrijven kansen om winsten te boeken op de kap van menselijke miserie.
En nu komt Patrick Dewael met een ander, evenmin origineel of nieuw, voorstel. Hij wil asielzoekers en andere leefloners voor hun uitkering laten werken. Als er toch werk is, waarom zouden asielzoekers dan geen bijdrage leveren? Velen zullen maar al te blij zijn dat ze kunnen werken. Maar het gaat Dewael niet om normale jobs aan normale lonen. Neen, hij wil dat leefloners gratis werken in ruil voor hun leefloon. Hij denkt bovendien aan de hardste jobs, onder meer in de Limburgse fruitsector. Daarmee wordt het eerdere idee van ‘verplichte gemeenschapsdienst’ overigens opengetrokken naar de private sector. Als leefloners in ruil voor hun leefloon dwangarbeid verrichten, waarom zou een werkgever dan nog een ‘dure’ ‘normale’ werknemer aanwerven? En welke sectoren zouden allemaal van deze dwangarbeid gebruik mogen maken? Onze mening is duidelijk: als er toch werk genoeg is voor een groep leefloners die nu uit de boot valt, zorg dan voor een job met een echt loon en geen dwangarbeid in ruil voor een leefloon. Er kan alvast begonnen worden met wat extra personeel voor de Dienst Vreemdelingenzaken zodat mensen niet buiten moeten slapen.
Deze forse aanval op de lonen en arbeidsvoorwaarden wordt meteen voorgesteld als het “sociaal model van de toekomst”. Wat er sociaal is aan dat model, ontgaat ons. Dwangarbeid aan hongerlonen zal gewone jobs wegdrukken. Het zal de retoriek over ‘vreemdelingen die onze jobs inpikken’ versterken. Kijk maar naar de bouwsector waar steeds meer gedetacheerde werknemers aan slechtere lonen en arbeidsvoorwaarden actief zijn. Het voorstel van Open Vld, voorzitster Rutten nam het idee van Dewael over, komt neer op een veralgemening van lage lonen en dwangarbeid.
Met solidariteit of een sociaal model hebben de voorstellen van de liberalen niets te maken. Ze misbruiken de menselijke miserie om nieuwe neoliberale schokken te organiseren waarmee de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking onder vuur wordt genomen. De rechterzijde komt er deels mee weg omwille van de vooroordelen onder brede lagen van de bevolking. De dagelijkse propaganda doet velen een verband leggen tussen de sociale afbraakpolitiek en de komst van vluchtelingen. Nochtans zijn het niet die vluchtelingen die verantwoordelijk zijn voor het asociale beleid. Duidelijk maken dat het niet de migranten, maar de speculanten en bankiers zijn die voor de crisis vanaf 2008 verantwoordelijk zijn, is een belangrijke taak voor de arbeidersbeweging. De verdelende retoriek van de rechterzijde heeft slechts tot doel om ons verzet tegen hun asociale beleid te verzwakken.
Tegenover diegenen die munt willen slaan uit de menselijke tragedie die ze zelf mee veroorzaakt hebben, denk maar aan de Belgische betrokkenheid bij de oorlogen in het Midden-Oosten, plaatsen wij solidariteit van alle onderdrukten en alle slachtoffers van het asociale beleid in een gezamenlijke strijd voor een socialistische samenleving waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan zodat niemand nog hoeft te vluchten.
