Door Dikili vanuit Turkije. Eerder vandaag publiceerden we een eerste reactie door Dikili
De omvang van de ramp (momenteel 282 doden), de reactie van de overheid en de onveilige arbeidsomstandigheden (door privatiseringen en onderaannemers) hebben over heel Turkije voor een schokgolf gezorgd.
De algemene staking van vandaag, uitgeroepen door de onafhankelijke vakbonden (Disk en Kesk) maar niet ondersteund door de gele vakbond Turk-Is of de islamitische vakbond Hak-Is, is een van de grootste geworden in de voorbije jaren. De grote autobedrijven lagen plat (Renault, Ford, Topbas) net zoals vele bedrijven in de metaalindustrie (in Kocaeli werd in meer dan honderd bedrijven gestaakt), net als in openbare diensten (hoewel staken daar verboden is) en bedrijven waar de Disk sterk staat. In het onderwijs werd gestaakt en trokken scholieren samen de leerkrachten op straat. In sommige steden werd in de vervoerssector gestaakt maar … ook in sectoren waar Turk Is (die niet tot staking had opgeroepen) de dienst uitmaakt werd gestaakt. De mijnwerkers in Zonguldak bijvoorbeeld kwamen massaal op straat en weigerden aan het werk te gaan.
De staking ging gepaard met grote manifestaties waarbij tienduizenden op straat kwamen en dit overal in het land. Izmir, Istanbul, Ankara, Bursa, Eskisehir, Tunceli (Dersim), Batman, Diyarbakir … . Men schat het aantal stakers op meer dan 400.000 wat, gelet op de syndicalisatiegraad (slechts 5% is gesyndiceerd), veel is. Daarnaast zijn bijna overal in Turkije manifestaties en herdenkingen gepland in de loop van de dag en de avond.
Wat weer opviel, de enorme agressie waarmee de betogers werden aangepakt, waterkanonnen, traangas, plastieken kogels … ook de voorzitter van de Disk moest, onwel geworden van het traangas, overgebracht worden naar het ziekenhuis.
Blijkbaar er is daarvoor geld, voor veiligheid in de bedrijven echter niet. Op de derde dag van de ramp wordt duidelijk dat de ramp veroorzaakt is door te oude installaties en slecht onderhoud. De mijn in Soma wordt als een van de veiligste in Turkije beschouwd, althans door de eerste minister, de minister van energie en natuurlijk de patroon. Hoe veilig het er is blijkt uit de officiële cijfers, in de mijnen in Soma waren er in 2013 meer dan 5.000 arbeidsongevallen. Tsja, als men dat veilig noemt dan weet ik het ook niet meer. Een arbeider uit de mijn vertelt dat als de officiële arbeidsinspectie komt plots rap, rap, rap een aantal dingen in orde worden gebracht waarna de rapporten tijdens een koninklijke maaltijd (zo noemde de mijnwerker het) getekend worden. Turkije heeft ook geweigerd de conventie van de Internationale Arbeidsorganisatie te ondertekenen van 1995 ivm de veiligheid in de mijnen!
Om eventjes de vergelijking op het vlak van veiligheid in de mijnen te maken, tussen 2001 en 2012 waren er in de mijnen 1172 doden tengevolge van een arbeidsongeval, dat is gemiddeld honderd per jaar! Een rapport van Turkstat stelt dat 10,4 procent van alle arbeidsongevallen in de mijnsector gebeuren. Als men een vergelijking maakt met het gemiddelde van Europa dan zijn er in Turkije gemiddeld 8,5 keer meer dodelijke arbeidsongevallen!
Om terug te komen op de Soma mijn. Er waren geen nooduitgangen voorzien! De patroon van het bedrijf van het bedrijf vertelde dat er in de mijn verschillende reddingskamers zijn (een reddingskamer is een plaats, voorzien van zuurstof en voedsel) met een zuurstofvoorraad van 20 dagen. Een akelige ontdekking spreekt dit tegen. Er was (er werken 6.500 mijnwerkers) welgeteld 1 reddingskamer met een oppervlakte van 5 vierkante meter. Hier hadden veertien mijnwerkers zich teruggetrokken. Hun lijken zijn opeengestapeld gevonden, er was te weinig zuurstof.
Bijkomende informatie: op 4 jaar tijd zijn er acht inspecties geweest in deze mijn. 65% van de mijnwerkers zijn niet gesyndiceerd. In hun mijnen is er zelfs geen inspectie!
Soma is een dorp waar de AKP met 43 % bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen de grootste partij werd. De baas van Soma staat op goede voet met de AKP, zijn vrouw zit zelfs in het bestuur van de AKP. Tijdens de verkiezingscampagne verschaft hij gratis steenkool aan de AKP, die wordt dan (samen met macaroni) uitgedeeld aan de armsten. Toen de eerste minister in Manisa kwam spreken werden vanuit de mijn drieduizend mijnwerkers aangevoerd. Hun maaltijdcheque was net als hun identiteitskaart opgehaald, die kregen zij terug na de meeting! Bovendien vertelde de minister van sociale zaken dat hier niks mee mis was. Wie niet wou meegaan, stond letterlijk op straat de volgende dag!
Ik wil ook even stilstaan bij de opvang van de familieleden, die is er nauwelijks. De beelden zijn hartverscheurend, mensen zitten er wezenloos bij. Geen informatie. Geen opvang. Triest. Daar is blijkbaar ook geen geld voor. Vandaag was er een massabegrafenis.
De president kwam vandaag naar het getroffen gebied, bijna alles was afgezet, al was er ook nu protest. Een arbeider riep om het systeem van de onderaannemers af te schaffen. Daar kwam geen antwoord op.
Het is triest dat naar aanleiding van een dergelijke massamoord, ik heb er geen ander woord voor, de arbeidersbeweging in verzet komt en dit op repressie botst. Als dit echter een eindpunt is zonder vervolg, dan zullen de doden in het grote boek worden bijgeschreven en is hun dood voor niks geweest.
