Toen Trump in 2016 werd verkozen, spoorde een koor van gevestigde Democraten van Hillary Clinton over Barack Obama tot Nancy Pelosi gewone Amerikanen aan om hem “een kans te geven”. Pelosi ging zo ver om te zeggen dat ze zou “bidden voor zijn succes.” Terwijl deze politieke leiders Trump in het Witte Huis verwelkomden, gingen honderdduizenden mensen de straat op om te protesteren tegen zijn verkiezing.
Dossier door Keely Mullen, Socialist Alternative (VS)
Nu worden we geconfronteerd met de mogelijkheid van nog eens vier jaar Trump en het establishment van de Democratische Partij richt al haar inspanningen op het buitenspel zetten van de kandidaat met de beste kans om hem te verslaan: Bernie Sanders. Ondanks wat de bedrijfsleiders zeggen, is dit niet omdat Bernie niet verkozen kan worden of omdat hij te radicaal is voor het Amerikaanse volk. Het is omdat zijn campagnes, zowel in 2016 als in 2020, enthousiasme opwekken onder de arbeidersklasse die decennialang is verwaarloosd door de big business politici van beide grote partijen. De beweging achter Bernie Sanders wordt door het establishment van de Democratische Partij gezien als een existentiële bedreiging.
Dit conflict tussen Bernie Sanders en de leiding van de Democratische Partij brengt een centrale vraag voor zijn miljoenen aanhangers naar voren: kan de Democratische Partij een partij worden die echt representatief is voor de arbeidersklasse of moeten we iets nieuws opbouwen?
Hoe de Democraten Trump niet bestreden hebben
Tijdens zijn ambtstermijn heeft Donald Trump echte schade aangericht. Hij en de Republikeinen hebben belangrijke belastingverlagingen voor de rijken doorgevoerd. Hij heeft de repressie aan de Amerikaans-Mexicaanse grens opgevoerd, wat heeft geleid tot absoluut wrede omstandigheden voor kinderen en gezinnen die asiel zoeken. Hij kwam gevaarlijk dicht bij het begin van de zoveelste onnodige oorlog, deze keer met Iran. Hij heeft de milieuregelgeving overboord gegooid en zwaar bespaard op het Agentschap voor Milieubescherming. Hij heeft vrijspel gegeven aan blanke supremacisten zoals zij die Charlottesville in 2017 terroriseerden en seksist Brett Kavanaugh gepromoveerd tot het Hooggerechtshof met het doel om Roe v. Wade (waarmee beperkte abortusrechten werden toegekend) om te keren.
Ondanks het feit dat Trump een van de minst populaire presidenten in de geschiedenis van de VS is, hebben de Democraten geen echte klappen tegen hem kunnen uitdelen.
Socialist Alternative steunde de beschuldiging tegen Trump en de impeachment-procedure, maar we waarschuwden dat een nauwe focus op Oekraïne het risico inhield dat hij vrijuit zou gaan. We pleitten ervoor om Trump te bestrijden voor zijn echte misdaden tegen werkende mensen, kleurlingen, migranten en het milieu. Onze waarschuwingen zijn juist gebleken toen Trump tijdens het proces zijn hoogste populariteitscijfer bereikte en de mensen grotendeels afhaakten voor de impeachment-procedure.
Er is een echte honger om Trump te verslaan en tientallen miljoenen mensen zijn op zoek naar de beste strategie om dat te doen. Echter, de impeachment-procedure kon de gemoederen van gewone mensen niet beroeren. Meer dan vier keer zo veel mensen keken naar het Democratisch debat in Nevada als naar de openingsopmerkingen van de Senaatsprocedure.
In de aanloop naar de voorverkiezingen in New Hampshire, werden de Democratische kiezers in de staat bevraagd door WBUR naar de kwesties waarover kandidaten volgens hen moeten spreken. Bovenaan de lijst stonden gezondheidszorg, onderwijs, milieu en huisvesting. Impeachment viel buiten de top vijf kwesties voor kiezers.
De nauwe focus van de Democraten op Russische inmenging en corrupte omgang met Oekraïne was niet alleen een misrekening van de partijleiding. Het weerspiegelt een veel diepere politieke benadering.
Hoewel veel Democraten de meest venijnige aanvallen van Trump mondeling aan de kaak hebben gesteld, hebben ze er niet echt tegen gestreden. Hoe komt het dat ze geen ernstige strijd hebben gevoerd tegen de belastingverlagingen voor de rijken? Tegen de detentie van immigranten aan de grens? Tegen Trump’s minachting voor de klimaatcrisis? Omdat de strijd voor de belangen van de arbeidersklasse en de armen niet hun prioriteit is.
De Democraten hebben sinds de jaren ’80 beslissende stemmen uitgebracht om het belastingtarief voor de hoogste inkomens te verlagen. Obama verlengde de belastingverlagingen uit het Bush-tijdperk voor de rijken. De kooien die symbool stonden voor de barbaarse immigratiepolitiek van Trump werden gebouwd onder de regering-Obama. De Democraten zijn medeplichtig aan de criminele passiviteit op het gebied van het klimaat. De negen Democraten die door Nancy Pelosi zijn aangesteld om zitting te nemen in het Select Committee on the Climate Crisis, ontvingen tijdens hun campagnes in 2018 bijna 200.000 dollar steun van de fossiele-brandstofindustrie. Over het geheel genomen schonk de olie- en gasindustrie iets minder dan 5 miljoen dollar aan de Democraten tijdens de parlementsverkiezingen van 2018.
Hoewel de Democraten en Republikeinen over een aantal kwesties scherp van mening verschillen, bestaan die verschillen binnen een context van een gedeelde benadering gericht op de belangen van het grootkapitaal en de miljardairsklasse.
De Democraten hervormen of een nieuwe partij lanceren?
Sinds 2016, toen de campagne van Bernie Sanders de kloof tussen grote delen van de basis van de Democratische Partij en haar leiders blootlegde, is er ter linkerzijde een debat over de vraag of de Democratische Partij al dan niet kan worden omgevormd tot een partij van, door en voor de arbeidersklasse. De dominante conclusie die door figuren als Alexandria Ocasio-Cortez en vele anderen is getrokken, is dat de Democratische Partij door de linkerzijde kan hervormd worden. Hoewel de Democratic Socialists of America op hun conventie een resolutie aannamen waarin wordt opgeroepen tot de oprichting van een nieuwe arbeiderspartij en veel van haar leden het werken in de Democratische Partij eerder als een ‘pragmatische’ noodzaak zien dan als een langetermijnproject, trekken ze over het algemeen niet de nodige conclusies over wat er nodig is in deze explosieve situatie.
Socialist Alternative begrijpt waarom zoveel activisten hun inspanningen hebben gericht op het hervormen van de Democratische Partij, maar we hebben consequent gewezen op de beperkingen van deze aanpak.
In een artikel dat op 21 februari op Jacobin verscheen, “Democratic Party Elites Are Ready to Steal the Nomination From Bernie Sanders. We Need a Plan to Stop Them,” beargumenteren de auteurs dat de status van Bernie Sanders als koploper bewijst dat socialisten en progressieven de strijd binnen de Democratische Partij aan het winnen zijn. Ze stellen dat de roep om een nieuwe partij “de sociale beweging weghaalt uit een machtsstrijd die we op dit moment aan het winnen zijn.” Voor sommigen lijkt het erop dat links de strijd om de partij te controleren aan het winnen is, maar de diepere werkelijkheid is veel complexer.
Bernie Sanders’ enorme populariteit toont de openheid voor linkse en socialistische ideeën in de VS. Hij heeft steun in het hele politieke spectrum, onder Democraten, onafhankelijken, sommige Republikeinen, en honderdduizenden, zo niet miljoenen mensen die nog nooit hebben deelgenomen aan verkiezingen. Hij is de nummer één kandidaat onder de niet-blanke kiezers en overtrof alle andere kandidaten in de primaries inzake fondsenwerving aan de basis.
Ondanks deze steun van zo’n brede coalitie van kiezers staat Bernie nog steeds voor enorme obstakels op zijn weg naar de algemene verkiezingen. Als progressieven en socialisten de strijd om de Democratische Partij echt zouden winnen op dit ogenblik, waarom is het dan duidelijk dat er een krachtmeting komt op het Democratische Nationale Conventie, waar het goed mogelijk is dat Sanders ondemocratisch zal worden tegengehouden?
Om de strijd in de partij te winnen, is meer nodig dan Bernie Sanders als koploper in de voorverkiezingen of zelfs als genomineerde van de partij. Dat zou slechts een begin zijn.
Het winnen van de partij
Waar wij verschillen van het standpunt dat in het bovengenoemde artikel van Jacobin naar voren is gebracht, is in ons begrip van wat er nodig is om “de strijd te winnen” om de Democratische Partij te hervormen. Hieronder enkele redenen waarom de Democratische Partij geen instrument is dat we gemakkelijk naar onze hand kunnen zetten:
1/ De partij is ondemocratisch
In tegenstelling tot de meeste politieke partijen in andere landen, kan je niet zomaar toetreden tot de Democratische Partij. Je kunt je registreren om Democratisch te stemmen, je kunt doneren aan de campagnemachine van de partij, je kunt je verkiesbaar stellen als Democraat. Maar, tenzij je een politieke insider of bedrijfslobbyist met toegang tot achterkamervergaderingen bent, is er bijna geen manier om zinvol deel te nemen aan de besluitvorming binnen de partij.
Het totale gebrek aan democratie in de partij was in 2016 erg zichtbaar toen het establishment van de partij Bernie Sanders verhinderde om de Democratische nominatie te winnen. De sinistere manoeuvres van de partij werden in 2017 ontmaskerd toen Donna Brazile bevestigde wat we allemaal hadden vermoed: tijdens de voorverkiezingen van 2016 werd de Democratische Partij gecontroleerd door de Clinton-campagne.
Volgens Brazile werd er in ruil voor het vereffenen van de schuld van de DNC een deal gesloten tussen de campagne van Hillary Clinton en Debbie Wasserman Schultz – toenmalig voorzitter van de DNC. Brazile schreef: “Hillary zou de financiën, de strategie en al het opgehaalde geld van de partij controleren. Haar campagne had het recht om te weigeren wie de partijcommunicatiedirecteur zou zijn, en het zou definitieve beslissingen nemen over al het andere personeel. De DNC moest ook met de campagne overleggen over al het andere personeel, de budgettering, de gegevens, de analyses en de mailings.”
2/ De structuren van de partij zijn opgezet ten behoeve van het grootkapitaal
Neem bijvoorbeeld het Democratisch Congres Campagnecomité (DCCC) dat onlangs onder vuur is komen te liggen door Alexandria Ocasio-Cortez. Het DCCC is het comité binnen de partij dat zich bezighoudt met de verkiezing van Democraten in het Huis van Afgevaardigden. Het is echter verre van een neutrale campagne: het DCCC volgt de wil van het establishment door elke progressieve kandidaat die zich tegen een zetelende Democraat opstelt de pas af te snijden. Zoals AOC zei, is het DCCC “een verankerd hulpmiddel in een systeem dat arbeidersklassekandidaten van verkiezingsdeelname blokkeert, en gevestigde kandidaten beschermt.”
In 2019 kondigde het DCCC aan dat het zich zou verzetten tegen strategen en donoren die kandidaten steunen tegen zetelende Democratische verkozenen. Het zette AOC ertoe aan om aan te kondigen dat ze niet langer bijdragen aan het DCCC zou betalen, maar dat ze een eigen kiesfonds zou lanceren om het DCCC rechtstreeks uit te dagen. Dit is een stap in de goede richting.
Het DCCC houdt zich niet alleen bezig met de campagne, het wordt ook op een sinistere manier gebruikt om te controleren wie het partij-apparaat bestuurt. Van de leden van de Democratic Caucus in het parlement wordt verwacht dat zij naast het betalen van een bijdrage ook een bepaald bedrag voor het DCCC bij externe donoren ophalen. Hoe meer geld een vertegenwoordiger binnenhaalt, hoe krachtiger de positie van deze vertegenwoordiger in het partij-apparaat.
Volgens een dossier van september 2019 in The Intercept, getiteld ‘Here’s How Much The Democratic Party Charges To Be On Each House Committee’: “Parlementsleden die hun contributie betalen en hun doel halen, worden beloond met betere commissie-opdrachten, en een gunstiger behandeling van de wetsvoorstellen die zij opstellen, dan leden die zich onttrekken aan hun contributie. Leden die niet betalen, bijvoorbeeld, hebben minder kans om hun wetten of amendementen goedgekeurd te krijgen.”
Behalve een strakke controle op de eigen structuren, heeft het partij-establishment elke kandidaat in de voorverkiezingen ook een belofte laten ondertekenen om geen alternatieve campagnestructuur te gebruiken als ze de nominatie winnen. De belofte vereist dat de kandidaten “de partijstructuren in de staten gebruiken als organisatiekracht en om hun boodschap te verspreiden, als hun politieke arm als ze de kandidaat van de partij worden.”
Dit betekent dat als Sanders de genomineerde wordt, hij formeel niet in staat is om een massale lidmaatschapsorganisatie op te zetten die nodig is om hem te steunen en bij te staan in het verzet tegen de oppositie van de heersende klasse en de sabotage van het eigen partij-establishment. Sanders die de nominatie wint, maakt niet automatisch een einde aan de beperkingen die de partijleiding hem oplegt. Nochtans zou hij een manier nodig hebben om zijn miljoenen aanhangers te organiseren om Trump te verslaan en zijn programma af te dwingen.
3/ De partij is trouw aan de politiek van het grootkapitaal
Terwijl de website van de Democratische Partij een groot aantal standpunten en politieke doelen opsomt, waarvan vele niet verwerpelijk zijn, is de realiteit dat de partijleiding bereid is om elke aangegeven waarde te verraden in ruil voor een vette cheque. Er is geen mechanisme om gekozen functionarissen ter verantwoording te roepen.
Het echte programma van de partij staat in geen enkel openbaar document, maar komt tot uiting in de feitelijke standpunten die gedurende vele decennia zijn ingenomen: van het opvoeren van massale opsluiting onder Clinton tot het steunen van de invasie van George Bush in Irak. Partijleiders zoals Joe Biden gaven steun aan het beperken of verminderen van rechten zoals inzake sociale zekerheid. Onder Barack Obama steunden de Democraten hevig de agenda van het privatiseren van openbaar onderwijs en het aanvallen van lerarenvakbonden. De onderliggende politiek van de partij sinds de jaren ’80 is steun voor het neoliberalisme, met inbegrip van de globalisering en het terugdraaien van verworvenheden van de werkende bevolking. De harde strijd van het establishment tegen Bernie Sanders en tegen sociale hervormingen zoals rond toegankelijke gezondheidszorg, is daar een voortzetting van. Alleen wordt het nu open en bloot gedaan terwijl het zichtbaar is voor tientallen miljoenen mensen.
Daarom heeft het AOC gelijk als ze zegt dat zij en Joe Biden in een ander land niet in dezelfde partij zouden zitten. De VS kent een unieke situatie waarin links al bijna een eeuw gevangen zit in een partij van big business.
We hebben een nieuwe partij nodig
De laatste vraag tijdens het recente debat in Nevada was of de kandidaten het erover eens waren dat de persoon met de meeste stemmen en afgevaardigden de nominatie moesten krijgen. Alleen Bernie was het daarmee eens en bevestigde wat velen van ons vrezen: het establishment van de Democratische Partij is bereid de nominatie van Sanders te stelen, ook al heeft hij een veelvoud aan afgevaardigden. Als hij opnieuw op ondemocratische wijze wordt geblokkeerd om de kandidaat van de partij te worden, kunnen we ons lot niet stilletjes accepteren zoals in 2016. Daarom roepen we nu op om massaal te mobiliseren naar Milwaukee, waar de Democratische conventie plaatsvindt, om de kracht van onderuit te plaatsen tegenover de manoeuvres van het establishment.
Als Bernie erin slaagt de nominatie van de Democratische Partij te winnen en alle obstakels op zijn weg te overwinnen, zal de realiteit van de Democratische Partij zoals die hierboven is geschetst, niet ophouden te bestaan. In feite zal het establishment van de partij er alles aan doen om de politieke revolutie van Bernie op de knieën te krijgen.
Ook hier trekken sommigen ter linkerzijde niet de nodige conclusies. Het recente artikel van Jacobin onder de titel ‘After the Nevada Blowout, It’s Bernie’s Party Now’ stelt dat Bernie anders passieve kiezers mobiliseert, waardoor “een nieuwe partij, met een beleid voor de werkende klasse en toegewijd aan een egalitair programma, snel opbloeit in de schil van de oude partij.” Dit betekent dat we alleen maar de nominatie hoeven te winnen om de partij te hervormen.
Maar als hij de nominatie wint, zal Bernie niet zomaar het bestaande partijapparaat naar zijn hand kunnen zetten. Hij zal zijn aanhangers moeten organiseren om de druk op de ketel te houden. Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië kreeg een soortgelijke strijd te verduren nadat hij de steun van de leden had gewonnen om de meest linkse leider van de Labourpartij in de recente geschiedenis te worden. De rechtervleugel van de partij was vastbesloten om Corbyn te ondermijnen en te voorkomen dat zijn radicale hervormingen werden gerealiseerd. Er kwamen tienduizenden nieuwe leden bij Labour, maar Corbyn maakte de fatale fout om zijn basis niet te organiseren en een harde strijd te voeren om de neoliberale rechtervleugel van Labour te verslaan en uit de partij te krijgen. Dit maakte de weg vrij voor Corbyn’s nederlaag in de verkiezingen van eind 2019.
Bernie en zijn aanhangers moeten lessen trekken uit Corbyn’s fouten. Als hij de Democratische nominatie wint, zullen we dringend onze eigen democratische organisatie moeten opzetten die de gevestigde Democraten expliciet uitsluit. Dat is de enige manier om Bernie’s programma af te dwingen.
Uiteindelijk zou een organisatie die zich rond Bernie heeft gevormd – als hij nu wint of verliest – kenmerken van een nieuwe partij moeten aannemen met een duidelijk programma gericht op de belangen van de werkenden. Het zou bovendien een organisatie moeten zijn waaraan gekozen functionarissen verantwoording afleggen. Het zou een organisatie moeten zijn zonder geld of invloed van de grote bedrijven. Dit zou tijdelijk een ‘partij binnen de partij’ kunnen zijn, maar zo’n situatie zou erg instabiel zijn. Of het establishment zou er hen uitzetten of deze organisatie zou het establishment moeten verdrijven – een bijna onmogelijke taak.
In dit stadium gaf Bernie geen enkele aanwijzing dat hij het project van een nieuwe partij op zich zal nemen. Hij heeft al verklaard dat hij de voorgedragen Democratische partij zal steunen, ongeacht wie het is. Wij zijn het niet eens met deze aanpak. Het kiezen van een gevestigde Democraat is geen oplossing voor de sociale, politieke en economische crisis die de weg heeft vrijgemaakt voor de verkiezing van Trump. In de context van een dreigende economische crisis is de verkiezing van een gevestigde Democraat in het Witte Huis een garantie dat er voor het grootkapitaal wordt gezorgd en dat de werkende mensen de rekening gepresenteerd krijgen. Dit kan de basis leggen voor iets wat nog erger is dan Trumpisme.
Als Bernie echter wel op deze oproep ingaat en een nieuwe partij – of een massale democratische ledenorganisatie – opricht met een actief intern leven, democratische structuren en een inspirerend politiek programma, dan zouden miljoenen nieuwe mensen politiek actief worden. Dit zou een directe bedreiging vormen voor de positie van beide grote politieke partijen en voor de belangen van de heersende klasse die zij vertegenwoordigen.
Met de mainstream media en het politieke establishment die ondermijnd geraken, is dit een uitstekend ogenblik om de dominantie van de grote bedrijven op de politiek een slag toe te brengen. De komende maanden kunnen een historische mijlpaal zijn voor de werkende klasse in de strijd om de controle over ons eigen leven te doen gelden en de miljardairklasse terug te dringen. De volgende stap in dit proces moet een beslissende breuk zijn met de elite van de Democratische Partij en de vorming van een nieuwe politieke partij van, door en voor de arbeiders.
