Dossier door Elan Axelbank
Veel mensen die nieuw zijn in de socialistische beweging vragen zich af wat de verschillen zijn tussen Socialist Alternative en de Democratic Socialists of America (DSA). Werken ze samen? Waarom wel en waarom niet? Leden van Socialist Alternative krijgen deze vragen steeds weer gesteld, en we hopen hier een aantal antwoorden te geven.
Er is zelden een spannender tijd geweest om een socialist te zijn in de Verenigde Staten. Uit peilingen blijkt dat meer jongeren voor socialisme zijn dan voor kapitalisme. Het aantal stakingen neemt toe naarmate de strijdlust in de arbeidersbeweging weer oplaait. Bernie Sanders, een zelfbenoemde democratische socialist, is al drie jaar de populairste politicus van het land en is nu topkandidaat voor het presidentschap met het argument dat “miljardairs niet zouden moeten bestaan”.
Kshama Sawant, lid van Socialist Alternative en open marxist, is net voor een derde termijn in de gemeenteraad van Seattle gekozen, ondanks de verpletterende oppositie van Amazon en de miljardairklasse. Dit was de meest gevolgde lokale verkiezingen in het land vorig jaar. DSA heeft meer dan 50.000 leden en twee van hen – Alexandria Ocasio-Cortez en Rashida Tlaib – zijn verkozen als parlementslid. Socialist Alternative en DSA zijn twee van de bekendste socialistische organisaties in het land.
Wat hebben Socialist Alternative en DSA gemeen?
Socialist Alternative en DSA zien beide het kapitalisme, het huidige systeem waarbij de economie in particuliere handen is en wordt bestuurd op basis van winst in plaats van op basis van menselijke behoeften, als de grondoorzaak van de problemen in de huidige samenleving. Wij geloven dat socialisme niet kan bestaan zonder democratie, en wij geloven niet dat top-down autoritaire stalinistische regimes echt socialistisch waren of zijn.
Beide organisaties hebben Bernie Sanders gesteund en voeren actief campagne om hem te laten winnen. We zien verkiezingen als een essentieel instrument waarmee, als ze vakkundig worden gebruikt, overwinningen kunnen behaald worden voor de arbeidersklasse en waarmee we de socialistische beweging kunnen opbouwen. Beide organisaties willen dat miljoenen werkenden en jongeren in de VS en over de hele wereld actief gaan vechten voor hun belangen, en wij denken dat socialistische ideeën en strategieën cruciaal zijn voor het succes van deze gevechten. Socialist Alternative en de DSA werken samen aan talrijke initiatieven in het hele land, of het nu gaat om lokale campagnes, in de arbeidersbeweging of de recente golf van socialistische verkiezingscampagnes.
Wat voor socialistische ideeën en strategie bepleit Socialist Alternative?
Socialist Alternative is pleitbezorger voor een arbeidersregering waarbij de grootste 500 bedrijven (inclusief financiën, energie, transport, logistiek, technologie en productie) in handen zijn van de overheid en worden beheerd volgens democratische planning door de arbeidersklasse. De productie en distributie zou gebaseerd zijn op de behoeften van mens en milieu, niet op winst.
Wij denken niet dat het kapitalisme eenvoudigweg door politici van bovenaf in wetgeving kan worden veranderd, omdat de miljardairklasse zich hevig zou verzetten. Naast verkiezingen en protesten zal het winnen van echte democratische controle over de economie, onze werkplekken, scholen en steden, gecoördineerde massale stakingen, directe actie en zelforganisatie van de arbeidersklasse vereisen – allemaal samengebracht in een massale revolutionaire beweging. De arbeidersklasse is de enige kracht in de samenleving die in staat is deze verandering door te voeren om het kapitalisme te vervangen en de overgang naar een wereldwijde socialistische samenleving te beginnen.
Socialisme, gebaseerd op de rationele ontwikkeling van de economie (inclusief het stoppen van het gebruik van fossiele brandstoffen) en het wegnemen van de winstmotief, zou de noodzaak van een repressieve staat en van grenzen gestaag wegnemen. Het zou collectief werken aan het uitroeien van alle overblijfselen van onderdrukking, of die nu gebaseerd zijn op ras, etniciteit, geslacht of seksuele geaardheid. Op basis van het elimineren van schaarste en gebrek op wereldschaal kunnen we eindelijk overgaan tot het elimineren van de klassendeling. Niets van dit alles kan ooit gebeuren onder het kapitalisme, aangezien al deze – en andere – vormen van onderdrukking zijn ingebed in het weefsel zelf van het kapitalisme en worden bestendigd door de kapitalistische elite die nooit aarzelt om “verdeel-en- heers” tactieken te gebruiken om hun systeem te handhaven.
Terwijl we vechten voor fundamentele systeemverandering, vechten we ook voor elke hervorming, groot en klein, die het leven en de omstandigheden van werkende en jonge mensen vandaag verbetert. We proberen de kloof te overbruggen tussen bewegingen die voor hervormingen opkomen en de socialistische beweging om een einde te maken aan het kapitalisme. Elke zegevierende strijd wekt het vertrouwen van de werkende bevolking om voor meer te vechten en de strijd voor verdergaande veranderingen helpt om de grenzen van hervormingen bloot te leggen, dat wil zeggen van wat in het kader van het kapitalisme kan worden bereikt.
Om te strijden voor onze belangen op alle vlakken, geloven wij dat de arbeidersklasse een eigen massale politieke partij nodig heeft, die volledig onafhankelijk is van de invloed van het grootkapitaal. Zo’n partij zou interne democratie en verantwoording moeten hebben (wat de Democratische Partij niet heeft), en zou naast het houden van verkiezingen, ook strijd op de werkplaatsen en op lokaal vlak moeten versterken of opbouwen. Socialist Alternative zou zich bij zo’n partij aansluiten en daar pleiten voor een socialistisch programma als de enige manier om een samenleving te bereiken die volledig in het belang is van de werkende mensen.
Wij denken dat de contouren van een nieuwe arbeiderspartij al bestaan in de Bernie Sanders-campagne. Zelfs de pro-kapitalistische krant Financial Times is het daarmee eens! Als Sanders, Ocasio-Cortez, DSA en enkele linkse vakbonden zich zouden verenigen om een nieuwe arbeiderspartij te lanceren, zou die onmiddellijk uitgroeien tot honderdduizenden en mogelijk zelfs miljoenen leden. Socialist Alternative is het niet eens met de strategie van Sanders om te proberen de Democratische Partij te hervormen, maar ondanks deze onenigheid steunen we hem en gaan we er alles aan doen om zijn campagne op te bouwen en te vechten voor de nominatie. Wanneer Socialist Alternative zelf kandidaten naar voren brengt, zoals Kshama Sawant in Seattle, doen wij dit als onafhankelijke socialisten die zich uitdrukkelijk uitspreken voor de oprichting van een nieuwe arbeiderspartij.
Aangezien het kapitalisme een wereldwijd, onderling verbonden systeem is, denken wij dat het socialisme niet kan overleven als het niet ook internationaal is. Een eiland van “socialisme in één land”, omgeven door een zee van kapitalisme, zou niet duurzaam zijn. De socialistische beweging moet wereldwijd en internationaal gecoördineerd worden, en daarom is Socialist Alternative politiek solidair met een onlangs hernoemde wereldwijde organisatie die International Socialist Alternative heet, samen met revolutionaire socialistische organisaties in meer dan 30 landen over de hele wereld.
Welke socialistische ideeën en strategie bepleit DSA? Wat is de invloed van DSA als ‘brede organisatie’ met verschillende strekkingen?
Om lid te worden van DSA moet men online een formulier invullen en bijdragen betalen. Er is geen specifieke politieke visie of tijdsbesteding nodig. Dit komt omdat DSA een ‘brede organisatie’ is, in het Engels: ‘big tent’. Dit betekent dat leden van DSA verschillende opvattingen hebben over de meeste kwesties.
Voor sommige DSA-leden betekent socialisme het Scandinavische model van sterk gereguleerd kapitalisme zoals dat bestond in de periode na de Tweede Wereldoorlog, waar bedrijven en de rijken hoge belastingen betaalden om sociale diensten en programma’s te financieren. Er zijn ook DSA-leden die het over het algemeen eens zijn met het begrip van Socialist Alternative van het kapitalisme en het socialisme zoals hierboven beschreven. Binnen die groep zijn er mensen die denken dat we langzaam het kapitalisme naar socialisme kunnen hervormen en die actief tegen een revolutionaire aanpak zijn.
Er zijn ook mensen die, net als Socialist Alternative, denken dat het beëindigen van het kapitalisme op massale weerstand van de heersende klasse zal stuiten en dat de socialistische meerderheid bereid zal moeten zijn om de verworvenheden van een arbeidersregering te verdedigen. Anderen binnen DSA denken dat het socialisme kan worden bereikt door alternatieve en parallelle structuren van sociale diensten te construeren, die vaak “dubbele macht” of “wederzijdse hulp” worden genoemd, en deze langzaam uit te breiden tot het punt dat ze het kapitalisme vervangen.
Er zijn DSA-leden die denken dat de Democratische Partij kan worden hervormd tot een werkelijk progressieve “volkspartij” en die denken dat de rol van DSA die van de linkervleugel van de Democratische Partij moet zijn. Er zijn ook mensen die, net als Socialist Alternative, denken dat er een nieuwe arbeiderspartij nodig is. Sommige DSA-leden verwerpen verkiezingen als een instrument om de socialistische beweging op te bouwen.
Hoewel veel DSA-leden zichzelf als internationalisten zouden beschouwen, maakt DSA geen deel uit van een internationale socialistische organisatie of netwerk van socialistische partijen.
Socialist Alternative is geen “brede” organisatie, maar een democratische centralistische partij. Wat betekent dat, en wat is democratisch centralisme?
Wij geloven dat democratisch centralisme de organisatievorm is die het beste past bij een organisatie die de arbeidersklasse wil organiseren in de richting van een fundamentele transformatie van de samenleving. Democratisch centralisme betekent dat er volledige vrijheid van democratisch debat en discussie is binnen de organisatie om onze aanpak en prioriteiten te bepalen, maar ook eenheid in de uitvoering van prioriteiten en beslissingen als die eenmaal zijn gemaakt. Door in te stemmen met het volgen van de weg die door de meerderheid van de leden is uitgestippeld, is Socialist Alternative in staat om “boven ons gewicht te vechten”, of een grotere impact te hebben dan onze aantallen anders zouden aangeven. Belangrijke beslissingen worden volledig besproken in de hele organisatie op onze nationale congressen, onder onze gekozen nationale leidinggevende organen, en in onze wekelijkse afdelingsvergaderingen en zijn altijd onderhevig aan herziening en analyse.
Zonder volledige vrijheid van discussie en debat zou het onmogelijk zijn om tot de juiste analyse van een situatie te komen, inclusief strategie en een programma om de socialistische beweging vooruit te helpen. Het collectief bespreken van de ervaringen van alle leden is belangrijk, vooral gezien het feit dat geen enkele persoon of groep mensen, hoe ervaren ze ook zijn, altijd gelijk heeft. Het hebben van leidinggevende organen die democratisch gekozen zijn, verantwoording afleggen aan degenen die hen gekozen hebben, inclusief het feit dat ze onderworpen zijn aan de mogelijkheid tot afzetting, zijn ook belangrijke democratische mechanismen voor een revolutionaire partij.
Een revolutionaire partij moet ook de valstrik vermijden om non-stop te debatteren zonder beslissingen te nemen en te handelen. Om invloed te hebben op de gebeurtenissen en de socialistische beweging te laten groeien, moeten de leden van een revolutionaire partij in staat zijn om na het nemen van beslissingen, soms vrij snel, gezamenlijk op te treden, afhankelijk van de situatie. Als alle leden deelnamen aan het nemen van elke beslissing, of als elke beslissing eindeloos in twijfel werd getrokken, wordt er nooit iets gedaan. Er is een zekere mate van centralisme nodig om de democratie aan te vullen. Vooral in het heetst van de strijd of de verkiezingscampagne zijn onze lokale en nationale organen in staat om snel beslissingen te nemen, zodat ze snel initiatief kunnen nemen en kunnen reageren op gebeurtenissen. Deze besluiten worden dan achteraf door de leden getoetst.
Het centralistische aspect van het democratische centralisme speelde bijvoorbeeld een essentiële rol in het vermogen van Socialist Alternative om de campagnes te organiseren die resulteerden in de verkiezing en daaropvolgende herverkiezingen van Kshama Sawant in Seattle. Het maakte het ons mogelijk om de zetel te gebruiken om talloze overwinningen voor de werkende mensen te behalen en de socialistische beweging op te bouwen. Dit was vooral zo in onze herverkiezingscampagne van afgelopen november, waarbij het volle gewicht van Amazon, Jeff Bezos, en het politieke establishment in Seattle werd ingezet. Het evenwicht tussen democratie en centralisme is op elk moment flexibel en hangt af van de behoeften van de situatie.
In het kader van het democratisch centralisme zijn kandidaten en gekozen functionarissen van Socialist Alternative verantwoording verschuldigd aan de politiek, het programma en de structuren van Socialist Alternative en verdienen zij slechts het gemiddelde loon van de werkenden binnen hun kiesdistrict. Deze mechanismen voor verantwoording bestaan niet in DSA. Terwijl er een proces is voor kandidaten om formele DSA-aanbevelingen te ontvangen, kan elk lid van DSA zich openlijk identificeren als een DSA-lid op elk programma dat zij kiezen.
Zoals AOC zelf heeft gezegd, zullen alle gekozen functionarissen die de werkende mensen willen vertegenwoordigen onder zware druk komen te staan van de kapitalistische klasse. Daarom is het noodzakelijk dat linkse verkozenen democratische verantwoording afleggen aan de arbeidersbeweging. Dit is een van de redenen waarom wij pleiten voor de oprichting van een nieuwe brede partij die de belangen van de arbeiders vertegenwoordigt, een proces dat de DSA zou kunnen helpen katalyseren. Om de druk van het kapitalistische politieke systeem te weerstaan is een sterk tegenwicht nodig – hoe principieel een individuele socialist ook is.
Democratisch centralisme moet niet worden verward met het “bureaucratisch centralisme” van stalinistische top-down organisaties en enkele andere socialistische organisaties, waar weinig echt debat plaatsvindt, dissidenten het zwijgen wordt opgelegd en leidinggevende organen blijven stilstaan. In feite zijn vriendelijke maar ernstige debatten een teken van een gezonde revolutionaire partij.
Onlangs hebben Socialist Alternative en onze wereldwijde organisatie, International Socialist Alternative, grote debatten gevoerd. Hoewel de debatten in politiek opzicht varieerden, betroffen ze beide een deel van onze leiding, zowel nationaal als internationaal, dat zichzelf probeerde te ontrekken aan democratische controle en verantwoording. Ons vermogen om sterker dan voorheen uit deze debatten te komen en met een hernieuwde leiding te komen is een bewijs van de effectiviteit van democratisch centralisme.
Wat is het verschil tussen een DSA-lid en een lid van Socialist Alternative?
DSA heeft ongeveer 55.000 leden en Socialist Alternative heeft iets minder dan 1.000 leden. Dit verschil in omvang is deels te wijten aan het feit dat DSA een “brede organisatie” is van mensen met veel verschillende politieke ideeën, en dat er een significant verschil is tussen leden van de twee organisaties.
DSA speelt als organisatie een belangrijke rol in het samenbrengen van mensen met verschillende politieke achtergronden. Een lid van DSA is iemand die financieel bijdraagt aan DSA, ook wel bekend als het betalen van contributie. In tegenstelling tot Socialist Alternative is er geen verplichting om actief te zijn buiten het leveren van een financiële bijdrage, zodat slechts een kleine minderheid van de DSA-leden regelmatig actief is en deelneemt aan DSA-bijeenkomsten, -activiteiten en -beslissingen. Dit is niet het geval bij Socialist Alternative, waar de meerderheid van onze leden regelmatig actief is.
DSA heeft geen gemeenschappelijke definitie van socialisme of een gemeenschappelijke strategie voor het bereiken van resultaten, wat zowel een kracht als een zwakte kan zijn. Aan de ene kant biedt het een ruimte waar mensen met verschillende ideeën samen kunnen komen om te discussiëren en te debatteren. Aan de andere kant kan het moeilijk zijn om de hele organisatie te verenigen achter gemeenschappelijke doelen en prioriteiten zoals in Socialist Alternative. De meeste DSA-afdelingen bestaan uit veel verschillende “werkgroepen” die onafhankelijk van elkaar werken op basis van één thema.
Een lid van Socialist Alternative is iemand die het algemeen eens is met ons programma, inclusief onze definitie van socialisme en strategie om daar te komen, en die ermee instemt om actief te zijn in het werk van de organisatie, inclusief het bijwonen van afdelingsvergadering, en om hun politieke vorming als socialist en marxist ernstig te nemen. Omdat we volledig onafhankelijk zijn van bedrijfs- of overheidsfinanciering, leveren de leden van Socialist Alternative ook een maandelijkse financiële bijdrage die niet forfaitair is, maar op basis van “van ieder naar vermogen”.
We hebben een leesbundel voor nieuwe leden dat mensen kunnen lezen en bespreken met een lid van Socialist Alternative om te zien of de organisatie geschikt is voor hen. Zonder leden die een gemeenschappelijk begrip van basisdoelen, strategie en niveau van betrokkenheid delen, kan democratisch centralisme niet werken. Socialist Alternative zoekt vooral strijdbare mensen die een drang hebben om te leren en die teamspelers zijn. Een afgerond begrip van het marxisme voordat men geïnteresseerd is in deelname is geen vereiste.
Naar onze mening is het de politieke samenhang van Socialist Alternative rond de basisideeën van het marxisme en het revolutionaire socialisme, in combinatie met het vermogen om te discussiëren, te debatteren en te handelen binnen het kader van het democratische centralisme, dat maakt dat Socialist Alternative zo effectief kan zijn, ondanks onze nog steeds relatief kleine omvang op dit moment.
Zijn DSA en Socialist Alternative met elkaar in concurrentie? Bij wie moet ik aansluiten?
Socialist Alternative en DSA zijn als organisaties niet met elkaar in concurrentie. Wij zijn van mening dat de twee organisaties verschillende rollen spelen, die allebei erg belangrijk zijn. Zo waren het bijvoorbeeld DSA-leden in West-Virginia die hielpen de historische lerarenstaking af te trappen. DSA’s initiatief “Democratische Socialisten voor Bernie” is een enorme stimulans geweest voor de campagne van Bernie Sanders, en DSA-leden die zich kandidaat stellen voor een gekozen ambt zijn een belangrijke katalysator geweest voor de recente popularisering van socialistische ideeën. We willen onze werkrelatie met DSA blijven verdiepen. In de loop van de strijd moeten werkende mensen en socialisten streven naar maximale eenheid, en dit betekent samenwerking, niet concurrentie.
Dat gezegd hebbende, aangezien de socialistische beweging blijft groeien, zijn er binnen deze beweging concurrerende ideeën en theorieën over hoe sociale bewegingen en de klassenstrijd te bevorderen. Hoewel de twee organisaties niet met elkaar concurreren, zou het oneerlijk zijn om te ontkennen dat veel ideeën binnen DSA niet overeenstemmen met die van Socialist Alternative over hoe de socialistische beweging het meest effectief kan worden opgebouwd. Respectvol maar eerlijk debat, evenals het testen van verschillende ideeën en benaderingen in de klassenstrijd, zullen cruciaal zijn in het bepalen van de juiste ideeën en een winnende strategie.
Wij denken dat DSA nuttig kan zijn voor duizenden mensen om verschillende ideeën in de praktijk uit te testen en hun eigen overtuigingen te verfijnen. Als DSA, als “brede organisatie” met verschillende strekkingen, Socialist Alternative toestond om zich er bij aan te sluiten, zouden we die mogelijkheid graag bespreken. Maar zoals het er nu voorstaat, staat DSA als nationale organisatie dit niet toe. In sommige regio’s hebben lokale DSA-afdelingen leden van Socialist Alternative gevraagd zich aan te sluiten, wat we enthousiast hebben gedaan en in die regio’s hebben we een nauwere relatie kunnen ontwikkelen.
Socialist Alternative werkt samen met iedereen met wie we het eens zijn over een kwestie, of het nu gaat om het vechten voor hogere lonen en betere omstandigheden op een werkplek, de campagne van Bernie Sanders, protesteren tegen het Amerikaanse imperialisme en oorlog, vechten tegen racisme, seksisme en andere vormen van onderdrukking, deelname aan piketten in een staking, of een andere strijd van de arbeidersklasse. Tegelijkertijd wijzen we ook op de noodzaak om de socialistische beweging op te bouwen om een einde te maken aan het kapitalisme, het systeem dat de uitbuiting en onderdrukking bestendigt.
Wij vinden het belangrijk dat revolutionaire socialisten zich organiseren in een democratisch centralistische organisatie. We willen zoveel mogelijk mensen overtuigen van onze visie op het socialisme en hoe die bereikt kan worden, en waarom je je, als je het ermee eens bent, moet aansluiten bij Socialist Alternative. Er zijn grote kansen voor de socialistische beweging op dit moment in de VS en over de hele wereld en we moedigen alle werkende en jonge mensen aan om zich bij ons aan te sluiten om het op te bouwen. Er is geen tijd te verliezen!
