Voor de vakantie was er in Zweden een historische scholierenstaking tegen de deportatie van vluchtelingen. Op 12 december gingen om 12 uur ’s middags (12.12.12) scholieren uit het hele land – van Boden in het noorden tot Ystad in het zuiden – in actie. Er waren minstens 50 scholen in 19 steden betrokken. Het gevoel van kracht en samenhang was overweldigend.
Verslag door Liv Shange Moyo, Rättvisepartiet Socialisterna
Deze actie kan het begin zijn van een scherpere strijd tegen het verdeel-en-heersbeleid en de uitwijzingen door deze regering.
Globala Gymnasiet in Stockholm was de middelbare school (met 16-18 jarigen) waar het initiatief voor de staking van 12 december werd genomen. De school was bijna helemaal leeg, enkel diegenen die op die dag nationaal examen wiskunde hadden bleven binnen. Op de speelplaats begonnen de scholieren van Globala Gymnasiet met een meeting van uur met toespraken. Daarna sloten ze aan bij betogers uit 20 andere scholen op de Medborgplatsen. Daar waren er 2.000 aanwezigen die anderhalf uur actie voerden, ondanks de sneeuw, wind en de koude.
Zoals Globala in Stockholm speelde Gymnasiebyn in Luleå de rol van organisatiecentrum van de staking. De scholieren van “Laat ons leven – Jong in Zweden’ begonnen de discussie over een scholierenstaking in september en de voorbereiding begon in oktober. Het feit dat scholieren uit twee steden samenwerkten, maakte een nationale actiedag mogelijk. De twee actiecentra moedigden elkaar aan.
Opbouw
De lange voorbereiding versterkte de betrokkenheid van jonge activisten die het voortouw namen in de staking. Het maakte dat het initiatief een eigen leven ging leiden, zeker in de laatste dagen voor 12 december toen nieuwe scholen en locaties aansloten bij de oproep – onder meer in Tranås, Östersund, Ystad, Gävle en Umeå. Er was een infopakket voor de organisatie van de staking, met onder meer pamfletten, mobilisatielijsten, to-do lijstjes, … Dat was een grote hulp.
Uiteindelijk namen 4.000 scholieren aan de staking deel: 2.000 in Stockholm, 500 in Göteborg, 300 in Borås, 200 in Uppsala en telkens 150 in Lund, Luleå, Boden en Piteå. Er waren acties in 50 scholen in 19 steden van noord tot zuid, oost tot west. Dat is indrukwekkend en een historische stap in de opbouw van verzet tegen het brutale migratiebeleid van de coalitieregering van sociaaldemocraten en groenen.
Belangrijker nog dan het aantal deelnemers, is het gewicht van een staking als actiemiddel. Het feit dat veel scholieren ‘hun werkmiddelen neerlegden’ als protest, is een voorbode voor de actiemethoden die zullen opgenomen worden eens de strijd aangroeit.
Vluchtelingen en jongeren organiseren zich
In 2015 kwamen meer dan 35.000 niet-begeleide minderjarigen als vluchteling naar Zweden. Pas dit jaar begonnen ze nieuws te krijgen over hun toekomst: sommigen mogen blijven, de meesten worden uitgewezen. Begin augustus begonnen jonge Afghaanse vluchtelingen wat een 58 dagen durende zitstaking zou worden in Stockholm. Dit initiatief verspreidde zich ook naar andere steden. De zitstaking gebeurde onder de naam ‘Ung i Sverige’ (Jong in Zweden). Op het hoogtepunt telde de actie een duizendtal deelnemers en een groeiende steun, wat ook druk zette op de politici.
De sfeer tegen uitwijzingen werd versterkt door provocaties door zowel de staat als de neonazi’s. Er was een succesvolle antifascistische mobilisatie in Göteborg op 30 september waarmee een neonazi-optocht werd gestopt. Dit was een inspiratie voor nieuwe acties en tegelijk een waarschuwing voor de vernietigende krachten die door het staatsracisme in beweging worden gezet.
Er raakten gevallen bekend van willekeurige leeftijdsinschattingen en het aantal negatieve beslissingen nam toe. De geloofwaardigheid van de migratiedienst bereikte een dieptepunt, wat de vastberadenheid voor de voorbereiding van de acties versterkte. We zagen het begin van een nationale organisatie: als velen samenwerken, kunnen ze de situatie keren.
Rättvisepartiet Socialisterna
Leden van Rättvisepartiet Socialisterna en ‘Scholieren tegen Racisme’ speelden een actieve rol in de voorbereiding van de staking. Ons weekblad ‘Offensiv’ bracht verslagen en analyses, wat erg goed onthaald werd door de activisten. Op de stakingsdag had RS sprekers op de betogingen in Stockholm, Göteborg, Borås, Luleå en Boden.
Op de betoging in Stockholm waren er toespraken van vluchtelingen, diverse organisaties en individuen: ‘Scholieren tegen racisme’, ‘Scholieren tegen uitwijzingen’, ‘Jong in Zweden’, en anderen. Natalia Medina sprak namens RS: “We hebben nooit iets zomaar gekregen. Geen enkel recht is bekomen omdat de heersers plots beseften dat het een goed idee was. Argumentatie en druk op politici en heersers werkt niet. Het zijn grote massabewegingen, stakingen en protestacties die een verschil maken,” merkte Natalia onder enthousiast applaus op.
Er waren solidariteitsberichten van stakende scholieren in Kasse, Duitsland, en van Tamil vluchtelingen uit Groot-Brittannië. Op een voorbereidende vergadering voor de staking werd via Skype gesproken met activisten van de Spaanse Sindicato Estudiantes over hoe scholierenstakingen het best georganiseerd kunnen worden.
Toekomstige acties
Het is positief dat de staking van 12 december niet alleen keek naar de acties op die dag zelf, maar ook nadruk legde op toekomstige strijd. De oproep voor een actiedag met stakingen en betogingen in januari-februari is een mooi initiatief dat navolging verdient bij de vakbonden, culturele organisaties, sociale huurders, … Nauwere samenwerking tussen verschillende actiecentra en discussies over alternatieven op het huidige asielbeleid zijn eveneens belangrijk.
De overheid en het establishment zijn bezorgd. Twee weken voor de staking kondigde de regering aan dat een aantal beslissingen tot uitwijzing worden herzien en tot 8.000 vluchtelingen wel mogen blijven. Dit is echter aan een reeks voorwaarden verbonden. Enkel wie voor 25 november 2015 in Zweden kwam, maakt kans. De jonge vluchtelingen moeten hun middelbaar onderwijs afwerken en daarna een job vinden. Dit alles moet lukken “voor de zomer.”
Ondertussen blijft het negatieve beslissingen en uitwijzingen regenen. Op de maandag voor de scholierenstaking werd een groep jonge vluchtelingen uitgewezen. Een aantal vluchtelingen pleegde zelfmoord. De regering hoopte dat de aankondiging van de 8.000 vluchtelingen die mogen blijven de beweging zou kalmeren. Het tegenovergestelde is waar: de beweging trekt steeds radicalere conclusies en gebruikt bijhorende methoden, zoals een staking.
De pogingen om de beweging te stoppen, zijn ingegeven door angst. Jongeren die het voortouw nemen in een snel groeiende beweging kunnen steeds meer anderen meetrekken in een beweging tegen het brutale asielbeleid van de sociaaldemocraten en de groenen.
De strijd van de voorbije maanden heeft de hypocrisie van de Zweedse regering aangetoond. De echte ‘wij’ en ‘zij’ zijn de jongeren en werkenden van alle afkomsten aan de ene kant en de kleine elite aan de andere kant. Die elite gebruikt verdachtmakingen tegen mensen op de vlucht om de aandacht af te leiden van de echte tegenstellingen in de samenleving.
De scholierenstaking is een escalatie van de strijd. De komende maanden zullen vele anderen meegetrokken worden in een strijd voor een ander asielbeleid, maar ook voor een andere samenleving, een socialistische samenleving.
