Hoewel talloze Vlaamse jongeren zich engageren in organisaties en bewegingen gaat hun interesse voor de partijpolitiek en het politieke systeem er zienderogen op achteruit. Dat is de conclusie van 2 onderzoeken van de KUL over de politieke onverschilligheid van de jeugd. Zo zei bijna de helft (49%) van de leerlingen tussen de 16 en 18 jaar dat ze “weinig of niet geïnteresseerd” zijn in politiek. Om deze politieke onverschilligheid tegen te gaan wordt er gepleit voor een vak “politieke vorming” op school. We vroegen 2 scholieren die lid zijn van de LSP wat zij van dit onderzoek vinden.
Luc Wendelen
Laura: “Er gebeuren enorm veel dingen boven onze hoofden. Terwijl het hier toch om onze toekomst gaat. Hier moet iets rond worden gedaan. Jongeren moeten meer aangeleerd worden om zich met politiek bezig te houden. Onverschillige jongeren worden later immers onverschillige arbeiders. Ikzelf ben in politiek geïnteresseerd omdat ik over mijn toekomst wil beslissen en omdat ik voor een betere wereld wil vechten. En dit kan alleen bij LSP.”
Tim: “Het maakt jongeren niet uit welke van de traditionele partijen er aan de macht is: essentieel verandert er toch niets aan hun neoliberaal beleid. Het is echter verkeerd om hieruit te concluderen dat ze geen mening hebben. Het getuigt eigenlijk al van een duidelijke mening wanneer ze niet geïnteresseerd zijn in wat de politici dagelijks in de media proberen te verkopen. Ik denk dat de desinteresse van de jongeren in de politiek vooral desinteresse is in de traditionele politiek.
“Zelf volg ik al enkele jaren de politiek. Ook ik ben al veel teleurgesteld geweest in de traditionele partijen. In tegenstelling tot velen heb ik mij daardoor niet van de politiek afgekeerd, maar ben ik gaan zoeken naar een alternatief dat echt iets aan het beleid en de huidige maatschappij wil en kan veranderen. Zo ben ik bij LSP terechtgekomen.”
De conclusie uit het onderzoek is dus: politieke vorming op school. De vraag is of dit de afkeer voor politiek bij jongeren gaat oplossen. Wat zou deze politieke vorming dan inhouden? Het huidige onderwijssysteem is duidelijk ondergeschikt aan de heersende klasse in de samenleving. De school staat in de eerste plaats in dienst van de burgerij, die efficiënt inzetbare arbeidskrachten wil. Geschikt om de burgerij het nodige profijt te bezorgen, zonder haar rust te storen.
Zo zagen we dat de gedeeltelijke democratisering van het onderwijs er is gekomen omwille van het tekort aan geschoolde arbeidskrachten in de jaren ’60.
Op dit moment heb je terug inschrijvingsgelden tot 4500 euro in Groot-Brittannië en tot 7000 euro in Nederland. Politieke vorming op school zou betekenen dat nogmaals het idee wordt gegeven dat het kapitalisme het enige alternatief is en dat de traditionele partijen hun best doen om de belangen van de jongeren te verdedigen.
Dit betekent echter niet dat we tegen politieke vorming op scholen zijn. Dit kan immers een opening zijn om onze ideeën naar buiten te brengen en te bediscussiëren in de klas. Maar het zou een illusie zijn om te denken dat deze politieke vorming op zich iets zou veranderen aan de desinteresse van jongeren in politiek. De enige manier om de interesse van jongeren in politiek fundamenteel te verhogen is door hen een alternatief te bieden dat wel de echte belangen van jongeren verdedigt.
Opvallend is dat er wel ongelooflijk veel jongeren in Vlaanderen zich engageren in allerhande organisaties en jeugdbewegingen. Hoe raar het voor sommigen ook mag klinken: ook dit is politiek. Politiek is meer dan de “partijpolitiek” alleen. Politiek betekent het organiseren van een samenleving, het streven naar een betere samenleving. Of je het nu wil of niet, je doet aan politiek. Net zoals je je niet buiten de samenleving kan zetten, kan je jezelf ook niet buiten de politiek zetten. Of zoals Trotski, de Russische revolutionair, het zelf zei: “Het is niet mogelijk om buiten de politiek te leven, zonder de politiek, net zoals het onmogelijk is voor iemand om zonder lucht te leven.”
Het zijn ook niet zozeer de jongeren die zich niet interesseren in de politiek, maar de heersende politiek die zich niet interesseert in de jongeren. Wat ook speelt is het gebrek aan een massaal alternatief op de burgerlijke politiek.
