Op 24 april begon het grootste politieke proces sinds decennia in Ierland. Zeven beklaagden worden beschuldigd van ‘onvrijwillige vrijheidsberoving’ van toenmalig vicepremier Joan Burton (Labour) tijdens een protestactie tegen de gehate watertaks in Jobstown, Dublin, in 2014. Een 17-jarige werd eerder schuldig bevonden maar kreeg uitstel van straf. Elf andere activisten zullen later voor de rechtbank moeten verschijnen. Een veroordeling kan maximaal leiden tot een levenslange celstraf. Onder de zeven beklaagden ook parlementslid Paul Murphy.
Discussie over jury
Bij het begin van het proces dat zes weken kan duren, pleitten de zeven beklaagden uiteraard onschuldig. Ze werden buiten gesteund door honderden activisten, waaronder parlementsleden en lokale verkozenen.
Het Openbaar Ministerie wilde strenge eisen opleggen aan de jury. Mensen uit Jobstown en de volledige omgeving van het district Tallaght moesten uitgesloten worden. Ook wie betrokken was in campagnes rond de watertaks of er opmerkingen over maakten op sociale media moesten uitgesloten worden. Hierdoor zouden honderdduizenden mensen geen deel kunnen uitmaken van de jury.
Uiteindelijk moest het Openbaar Ministerie inbinden: enkel wie in de onmiddellijke omgeving van de plaats van het incident woonde en wie op sociale media over dit incident in Jobstown had geschreven, mocht niet in de jury. Er viel maar één jurylid af. Een potentiële vervanger verklaarde meteen dat hij niet onbevooroordeeld kon zijn aangezien hij op alle acties tegen de waterbelasting was. Hij werd niet aanvaard als jurylid en vervoegde het protest buiten.
Burton ondervraagd, Labour-beleid berecht
Joan Burton werd al vrij vroeg in het proces ondervraagd. De verdediging van de 7 beklaagden greep dit aan om het besparingsbeleid op de korrel te nemen. Labour haalde voordien hoge scores in Jobstown en werd gezien als een alternatief op de grote partijen. Maar sinds 2011 zat Labour in de regering waar het een bijzonder asociaal beleid voerde.
Zo was het invoeren van een nieuwe watertaks één van de vele flagrante voorbeelden van hoe verkiezingsbeloften gebroken werden. Het leverde Labour in de lokale en Europese verkiezingen van 2014 een forse nederlaag op. Het verzet tegen de waterbelasting kon niet wachten tot de volgende parlementsverkiezingen die voorzien waren in 2016. Onmiddellijk protesteren met massale en vreedzame acties was noodzakelijk.
Toen Burton in de rechtbank beweerde dat zij en haar partij de erfgenamen van Connolly zijn, was er dan ook een zichtbare verbazing onder alle toehoorders. De verdediging stelde dat Burton mee verantwoordelijk was voor de electorale nederlaag van Labour omwille van het breken van alle verkiezingsbeloften en de aanvallen. Burton verdedigde het gevoerde beleid, maar moest erkennen dat er de ‘perceptie’ kan zijn dat er beloften gebroken werden. De verdediging haalde er het verkiezingsprogramma en folders bij om duidelijk te maken dat het geen kwestie van ‘perceptie’ was, maar van voorbeelden waarbij het gevoerde beleid regelrecht inging tegen het programma en de beloften.
Voor Burton was dat niet de reden voor de verkiezingsnederlaag van haar partij, die nederlaag was voor haar het gevolg van “populistische” campagnes van extreemlinks dat Labour en de sociaaldemocratie wil “vernietigen.” En dat terwijl Burton naar eigen zeggen “een van de mensen is die na Connolly voorzitter van Labour werd” waarbij ze “zijn ideeën verderzet.” Dat Connolly een revolutionaire socialist en marxist was, ontging de voormalige vice-premier. Door actief op te komen voor hun rechten, zijn het de activisten van Jobstown die in de voetsporen treden van historische figuren uit de Ierse arbeidersbeweging zoals James Connolly en Jim Larkin.
Vooringenomen media
De gevestigde media hadden het vooral over de verklaringen van Burton, ze zwegen zoveel mogelijk over de vragen van de verdediging en de opmerkelijke antwoorden van Burton daarop. Er is overigens opmerkelijk weinig aandacht van de gevestigde media voor dit toch wel uitzonderlijke proces waarin een parlementslid ervan beschuldigd wordt een minister te hebben gegijzeld…
Burton zat twee uur vast in haar wagen. Ze verklaart daarover dat het een vreselijke ervaring was. Videobeelden vanop haar eigen gsm tonen echter een ontspannen sfeer in de wagen en laten een gesprek horen met een medewerker van Burton die de activisten afdeed als ‘krapuul’ dat bij protestacties altijd problemen zoekt. Dit materiaal doorkruist de bewering van Burton dat ze niet wist dat het om een politiek protest ging. Het feit dat een voormalige minister zo door de mand valt, wordt vreemd genoeg niet breed uitgesmeerd in de media.
Om de mediaboycot te doorbreken, heeft de verdediging eigen mediakanalen opgezet. Via sociale media wordt elke dag een videoverslag gebracht van wat er die dag besproken werd in de rechtbank. Op blogs wordt live bericht vanop het proces.
In de loop van het proces worden tientallen politie-agenten verhoord. Dat is op zich al opmerkelijk: hoe was het mogelijk dat een minister ‘gegijzeld’ werd terwijl er minstens een 50-tal agenten op stonden te kijken? Enkele actievoerders, waaronder Paul Murphy, werden hardhandig aangepakt door de politie. Ze scheurden hem de kleren van zijn lijf, maar toch beweerde Burton in de rechtbank dat Paul Murphy er op die actie “erg tevreden” uitzag.
Mobilisatie gaat door
De komende dagen gaat het proces door en zijn er telkens mobilisaties. Komende zaterdag wordt er in Jobstown zelf een protestactie gehouden. Wordt vervolgd.
Facebook pagina van Solidarity: https://www.facebook.com/solidarityie/?fref=ts
