Editoriaal van The Socialist, weekblad van de Socialist Party (voorheen Militant)
Hull, Leeds, Liverpool, Bristol, Merthyr Tydfil. Overal in Groot-Brittannië zien we de grootste linkse meetings in jaren. Het gaat om meetings die de leiding van Jeremy Corbyn bij Labour verdedigen. De poging tot coup door de rechtse Blairisten heeft geleid tot de mobilisatie van een tweede golf van steun aan Corbyn, een tweede golf die nog groter is dan de eerste golf die hem elf maanden geleden tot voorzitter van Labour deed verkiezen. Opmerkelijk is de open houding en de roep naar eenheid en democratie.
Tegenover de beweging die Jeremy steunt staan alle krachten van het kapitalistische establishment, zowel binnen als buiten Labour. Het is dan ook verkeerd om nu al gerust te zijn in het resultaat van de nieuwe voorzittersverkiezingen. Maar tot hiertoe is elke poging van de rechterzijde om de voorzittersverkiezingen op een ander spoor te brengen minstens deels mislukt en heeft dit vooral aanleiding gegeven tot mobilisatie van onderuit.
Toen de leiding van Labour, het National Executive Committee (NEC), eiste dat sympathisanten en leden die na 12 januari aansloten een grote som van 25 pond betaalden op 48 uur tijd om te kunnen deelnemen aan de voorzittersverkiezingen, deden maar liefst 187.000 mensen dit ook effectief. Er wordt gezegd dat daarvan 40.000 tot 50.000 mensen weerhouden werden in een verdere wanhopige poging om de verkiezingen te vervalsen. Al wie bijvoorbeeld de 172 parlementsleden die een stem van wantrouwen tegen Corbyn uitbrachten omschreef als ‘verraders’ werd uitgesloten. Het Hooggerechtshof besliste nadien dat de 130.000 nieuwe leden sinds 12 januari wel degelijk mogen stemmen. Er is nog een beroep hiertegen. Maar het ziet er naar uit dat de pogingen om de uitsluitingen en vervalsing van de verkiezingen niet zullen lukken. Het is zelfs niet volledig uitgesloten dat Owen Smith zich uit de verkiezingen terugtrekt met het excuus dat de beslissing van het Hooggerechtshof teveel administratiewerk meebrengt.
De gevestigde media doen alles wat mogelijk is om de voorheen onbekende Owen Smith te promoten en zelfs voor te stellen als een ‘socialist.’ Zijn verleden als lobbyist voor farmabedrijf Pfizer wordt onder de mat geveegd. Smith hoopt dat het volstaat om in de media een ‘socialist’ genoemd te worden en om een oproep te doen voor een tweede Brexit-referendum. Zonder enige grondige argumenten daartoe beweert hij dat hij onder een meer passieve laag van kiezers gemakkelijker verkiezingen kan winnen dan Corbyn.
Tegen besparingen
Het beste antwoord dat Corbyn kan brengen, is een oproep naar potentiële kiezers op basis van een duidelijk anti-besparingsprogramma op basis van de eisen waarmee hij vorig jaar als voorzitter verkozen werd. Een aantal recente verklaringen van Corbyn, zoals de belofte om 500.000 sociale woningen te bouwen in zijn eerste termijn, het invoeren van controle op de huurprijzen en de stopzetting van de privatisering van de gezondheidszorg, zijn erg positief en blijken erg populair te zijn. Jammer genoeg waren er ook enkele stappen achteruit op de eerder gemaakte beloften in de eerste voorzittersverkiezing, ongetwijfeld bedoeld om verzoening met de rechterzijde te bekomen. De nationalisatie van de energiesector wordt gesteund door een meerderheid van de bevolking, maar is nu uit het verkiezingsprogramma van Corbyn verdwenen. Het is ook onaanvaardbaar dat de eerdere eis van gratis onderwijs (met de afschaffing van het inschrijvingsgeld en invoering van een leefbare studiebeurs) nu afgezwakt is tot het ‘verlagen’ van het inschrijvingsgeld zonder aan te geven in welke mate dit moet gebeuren.
De brede steun voor Jeremy is er omdat hij gezien wordt als een breuk met de pro-kapitalistische, pro-besparingen en pro-oorlogspolitici die het parlement de voorbije 20 jaar domineerden. In plaats van terug te komen op zijn oorspronkelijk programma, moet hij erop verder bouwen en kan hij zo een brede steun winnen. Hij moet bijvoorbeeld opkomen voor de nationalisatie van de staalsector. Een oproep aan de gemeenteraden die door Labour gecontroleerd worden om geen besparingen door te voeren in de openbare diensten, zou ook erg populair zijn. Dit is ook het standpunt dat goedgekeurd werd op de recente conferenties van de vakbonden Unite en GMB.
Een van de grootste meetings ter verdediging van Corbyn was in Liverpool waar tot tienduizend mensen samenkwamen om hem te horen spreken. Dit is geen toeval. Het is verbonden met de geschiedenis van arbeidersstrijd in de stad, een strijd waarin Militant – nu de Socialist Party – een belangrijke rol speelde. Het was verkeerd dat Corbyn in zijn toespraak wel historische voorbeelden naar voor bracht, maar niet verwees naar de strijd van het gemeentebestuur van Liverpool in de jaren 1980 toen het 60 milljoen pond afdwong van Thatcher. Destijds steunde Corbyn deze strijd nochtans.
Econoom David Blanchflower keerde zich tegen Corbyn met de stelling dat hij “geen geloofwaardig economisch plan” heeft omdat zijn programma “de realiteit van het kapitalisme en de moderne markt niet erkent.” De meest efficiënte wijze om daarop te antwoorden, is door te stellen dat Labour ingaat tegen de ‘realiteit van het kapitalisme’ die neerkomt op ellende voor miljoenen mensen. Om er echt tegen in te gaan, is het nodig om de grote banken en bedrijven die de economie domineren te nationaliseren onder democratische arbeiderscontrole en –beheer zodat een democratische socialistische samenleving kan uitgebouwd worden in het belang van de meerderheid van de bevolking in plaats van de winsten van enkelen.
Dit zijn belangrijke kwesties, niet alleen voor de voorzittersverkiezingen maar ook daarna. Zelfs in het beste en meest waarschijnlijke scenario dat Jeremy de verkiezingen opnieuw wint met een grote meerderheid, blijven dit discussiepunten. De burgeroorlog in Labour wordt nu openlijk gevoerd en zal niet gewoon verdwijnen. Het is voor de rechterzijde van Labour niet moggelijk om Jeremy Corbyn als partijleider te erkennen, dat heeft die rechterzijde erg duidelijk gemaakt.
Een Blairistisch parlementslid, Wes Streeting, verklaarde bijvoorbeeld: “We zijn de Rubicon overgestoken, er is geen weg terug. Dit is niet mogelijk zolang Jeremy voorzitter blijft.” Owen Smith zelf stelde: “Ik denk dat het waarschijnlijk is dat de partij zal splitsen indien Jeremy de verkiezingen wint. Ik denk niet dat het een risico is, ik denk dat het een waarschijnlijk scenario is.” Uiteraard wordt in dit stadium door niemand erkend dat een splitsing wordt voorbereid. Maar het is zoals bij oorlogsvoering: alle partijen spreken over vrede tot op het ogenblik dat ze de oorlog verklaren.
Het is niet zeker dat de rechterzijde op korte termijn deze weg zal volgen. Het is duidelijk dat ze op hun manier geschokt zijn door het feit dat een radicaliserende arbeidersklasse zich durft te bemoeien met ‘hun’ partij en daardoor ook hun carrières op het spel zet. Het is mogelijk dat ze zullen twijfelen en afwachten in de hoop dat ze Corbyn in de toekomst kunnen afzetten of dat sommige zullen afsplitsen terwijl anderen blijven. Zoals George Eaton stelde in New Statesman: “Veel [parlementairen] denken dat de interne partijstrijd enkel door parlementsverkiezingen kan opgelost worden.” Eigenlijk bedoelen ze daarmee dat Theresa May het voor hen moet oplossen door vervroegde verkiezingen uit te roepen en Corbyn te verslaan. Ze denken dat Corbyn dan wel ontslag moet nemen.
Hoe verder?
De rechterzijde zit in het slop. De taken voor de linkerzijde zijn duidelijk. Het resultaat voor de verkiezing van zes plaatsen in het NEC tonen de toegenomen kracht van links binnen Labour. De kandidatenlijst verdedigd door Momentum, de organisatie die Corbyn steunt, haalde het onder het grotere aantal kiezers. Ze haalden elk ongeveer drie keer zoveel stemmen als in 2014. Dat is een belangrijke stap vooruit. Maar niet alle kandidaten die door Momentum gesteund werden, zijn even consequent links. Ook de leiding van Momentum zelf is dat spijtig genoeg niet. Ook de rechtse kandidaten haalden meer stemmen dan in 2014, ze verdubbelden hun resultaat ongeveer. Bovendien is de structuur van Labour op dit ogenblik nog steeds erg ondemocratisch.
Als Jeremy het haalt, zou hij een grote fout maken indien hij tot verzoening met de Blairisten wil komen. Er is integendeel nood aan een ernstige campagne om de overwinning te consolideren en Labour om te vormen in een oprechte anti-besparingspartij, een socialistische partij. Dit betekent een strijd tegen de belangrijkste steunpunten van het establishment in Labour: de parlementaire fractie, het nationale partij-apparaat en op lokaal vlak de meeste gemeenteraadsleden.
De nationale structuren van Labour moeten geopend en gedemocratiseerd worden. Om zoveel mogelijk steun te mobiliseren, moet er teruggekeerd worden naar de structuren bij de oprichting van Labour met verschillende afzonderlijke socialistische partijen die samenwerkten met vakbonden en sociale bewegingen zoals de suffragettes en de coöperatieve beweging. Die federale benadering zou vandaag betekenen dat politieke partijen die zich achter het antibesparingsprogramma zetten, deel kunnen worden van Labour. De Co-op Party is overigens tot op vandaag deel van Labour.
Er moet onmiddellijk een strijd gevoerd worden voor een herselectie van de parlementsleden zodat lokale afdelingen hun parlementair kunnen vervangen bij de komende parlementsverkiezingen. De vakbondsconferentie van Unite keurde een motie in deze zin goed. De motie werd ingediend door een lid van de Socialist Party. Unite moet dit voorstel nu actief verdedigen in de volgende conferentie van Labour. Tegelijk is er meer beslissende actie nodig om de parlementaire fractie in de pas te laten lopen. Parlementsleden zouden enkel onder de naam en de fractie van Labour mogen werken indien ze het nieuwe mandaat van Corbyn en zijn antibesparings- en antioorlogsbeleid aanvaarden.
Voor de rechtse parlementsleden is een dergelijke redelijke democratische eis een argument om te splitsen. George Eaton haalde één van hen aan die stelde: “Als de radicale linkerzijde een proces van herselectie doorvoert, dan zullen diegenen die van de macht verdreven worden zich wellicht geroepen voelen om een afzonderlijke partij te vormen, wat een rampzalige splitsing zou zijn.”
Laat hen maar vertrekken! Diegenen ter linkerzijde die bang zijn voor een splitsing van Labour moeten nagaan hoe ze de rechterzijde aan boord kunnen houden: enkel door een volledige capitulatie voor de pro-kapitalistische elementen van Labour. Voor minder doet die rechterzijde het niet. Enkel indien ze hun volledige zin krijgen, indien hun carrières beschermd zijn en indien Labour zich volledig houdt aan het kapitalistische kader van besparingen, privatiseringen en oorlog, zullen ze bereid zijn om samen met links een partij te vormen. De enige wijze waarop de Blairisten met links in de partij kunnen leven, is indien er slechts een handvol socialistische verkozenen zijn die eigenlijk gevangenen in Labour zijn die af en toe eens een briefje uit hun cel kunnen smokkelen maar ook niet meer dan dat.
Angst
Veel aanhangers van Labour vrezen dat een splitsing de partij zal verzwakken. Het tegendeel is waar. Een afsplitsing van de Blairisten zou effectief, althans in een eerste fase, het aantal parlementsleden van Labour drastisch doen afnemen. Maar een groep van 40, of zelfs 20 of 30, parlementsleden die consequent ingaan tegen besparingen en de werkenden in strijd verdedigen, zou meer bijdragen aan de strijd tegen de Tories dan 232 ‘Labour’ verkozenen die gewoon meestemmen voor besparingen, privatiseringen en oorlog.
Een heropgerichte antibesparingspartij zou snel electorale groei kennen. Een peiling van YouGov gaf aan dat Labour onder leiding van Corbyn na een rechtse splitsing 21% van de stemmen zou halen. Indien de rechterzijde de naam Labour kan behouden, zou een partij onder leiding van Corbyn nog steeds 14% halen. Beide scenario’s geven een sterke electorale basis die snel verder kan opgebouwd worden. Vergeet niet dat het Griekse Syriza op twee jaar tijd op basis van een programma tegen besparingen van minder dan 5% uitgroeide tot de grootste partij. Podemos in Spanje is op nog kortere termijn uitgegroeid tot een partij die om de macht kan strijden.
De beweging ter verdediging van Corbyn zorgt voor een nieuwe belangrijke kans voor de werkenden in Groot-Brittannië. Het creëert de mogelijkheid van de creatie van een nieuwe radicale arbeiderspartij die in staat is om alle werkenden en jongeren die tegen het kapitalisme willen strijden te verenigen.
Media over de Socialist Party
De afgelopen dagen verschenen tal van mediaberichten over de Socialist Party. Tom Watson, aanvoerder van de rechterzijde in Labour, haalde uit naar de “trotskistische entristen” die Labour willen overnemen. Hij wees in het bijzonder op de Socialist Party en ontleedde onder meer een video van Peter Taaffe. Er waren berichten in zowat alle gevestigde media, bijvoorbeeld dit artikel in The Guardian. Op BBC kon Peter Taaffe antwoorden, via deze link kan je een fragment daarvan beluisteren. Naar aanleiding van de uitspraken van Tom Watson publiceerde de Socialist Party dit uitstekend artikel over wat trotskisme is.
Waarom halen de Blairisten zo uit naar Militant en de Socialist Party? Ook daarop werd gevat geantwoord met onderstaande afbeelding.
