Leven we echt in een democratie? Onder bredere lagen van de bevolking is er daar sinds het uibreken van de economische crisis twijfel over ontstaan. Het failliet van Dexia en de redding ervan, de wijze waarop ‘onze’ vertegenwoordigers toegaven aan de grillen van de financiële sector, … droegen niet bij aan het wegnemen van die twijfel. De gebeurtenissen rond Dexia vormen het onderwerp van een documentaire die op DVD beschikbaar is.
In december 2011 legden ATTAC en CADTM (comité voor de opheffing van de derdewereldschulden) een klacht neer tegen de Belgische Staat. Een regering van lopende zaken kende in der haast een garantie van 54,45 miljard euro toe aan de bank Dexia, zonder parlementair debat en zonder voorwaarden! De juridische procedure leidde niet tot een publiek debat, onder meer door een compleet stilzwijgen van de gevestigde media. Uiteindelijk kwam er in de lente van 2013 een wet waarmee de bankgaranties met terugwerkende kracht door het parlement werden goedgekeurd. Hierdoor maakte de juridische klacht geen kans meer.
Maar dit ongelofelijke verhaal wordt nu wel gebracht in een documentaire van Valentin Fayet van ZinTV. Die gebruikte hiervoor archiefmateriaal en tal van interviews.
De Dexia-affaire is een symptoom van een breder probleem. De economische crisis werd overal aangegrepen om een verdere stap te zetten in de afbraak van democratische rechten en betrokkenheid. Zo was er een machtsoverdracht van verkozen regeringen naar de niet-verkozen Europese Commissie die bij niemand verantwoording moet afleggen. Er waren tijdelijk ook niet-verkozen technocratische regeringen in Italië en Griekenland met als doel om de belangen van de bankiers te dienen. Er is ook het Europees begrotingsverdrag, officieel een verdrag over “stabiliteit, coördinatie en bestuur”, dat als doel heeft om het verkiezen van regeringen die tegen het neoliberale besparingsbeleid ingaan onmogelijk te maken.
In België hebben de media, gevestigde politici en hun commentatoren zoals elders geprobeerd om de geschiedenis van de reddingsoperaties voor de banken te herschrijven. Er werd voortaan gesproken over de schuldencrisis en niet langer over de financiële crisis. De verantwoordelijkheid voor de schulden lag niet langer bij de financiële sector maar bij de zogenaamde ‘excessieve’ publieke uitgaven. De crisis werd aangegrepen voor een brutale aanval op de publieke sector en de rechten van de werkenden.
De toename van de schulden is vooral een gevolg van de crisis en niet zozeer de oorzaak ervan. Het is onder meer het gevolg van een enorme overdracht van private schulden naar de gemeenschap. Deze crisis zit ingebakken in het kapitalistische systeem zelf en niet in de publieke sector die te groot zou zijn. Deze documentaire licht een tipje van de sluier van de Dexia-affaire. Het is dan ook nuttig om in te gaan tegen de heersende retoriek van besparingen waarbij wij gevraagd worden om op te draaien voor een crisis die wij niet veroorzaakten.
“Dexia of de gijzeling van een democratie” is beschikbaar voor 15 euro via zintv.org.
