Deze week was de centrale klimaatmars op donderdag in Antwerpen beperkter qua omvang: de politie sprak van 3.000 aanwezigen, de organisatoren van 4.000. Er was een gemengder publiek van jong en oud en alles leek strakker georganiseerd: de betoging vertrok bijvoorbeeld stipt om 9u30. Tegelijk waren er betogingen in diverse andere steden: 1.000 in Mechelen, 1.500 in Brussel, 500 in Luik, 5.000 in Hoei, … Woensdag werd in Gent betoogd door studenten. Alles samen waren er wellicht opnieuw ongeveer 15.000 betogers, wat bijzonder veel blijft.
Maar toch is het duidelijk dat de beweging nood heeft aan een actieplan. Het plan om gewoon elke donderdag te spijbelen en te betogen volstaat niet. We kunnen beter opbouwen naar enkele centrale actiemomenten die zo breed mogelijk gedragen worden. De internationale oproep voor scholenstakingen op 15 maart biedt die mogelijkheid. Maar dan bereiden we dat best voor in zoveel mogelijk scholen met actiecomités.
De steun voor de klimaatjongeren onder andere lagen van de bevolking neemt toe. Op de klimaatmars in Antwerpen waren er opmerkelijk veel grootouders en ook een aantal vakbondsmilitanten. De druk om met syndicalisten mee te doen met de klimaatacties wordt groter. Dat is belangrijk, maar het maakt de uitdaging ook groter: we moeten ervoor zorgen dat 15 maart effectief een hoogtepunt wordt. Een staking uitroepen doe je niet door met de vingers te knippen, maar door een zorgvuldige voorbereiding op de werkvloer.
Op de betoging in Antwerpen waren er meer traditionele politici dan de voorbije weken. Er was een delegatie van Groen. PVDA is meer thuis in activistische kringen en was er van bij het begin bij op de donderdagse betogingen. Verder waren er ook enkele kopstukken van SP.a op de betoging. Bruno Tobback kwam zelfs vanuit Leuven naar Antwerpen. Dat hij daarmee de Antwerpse kopstukken Beels en Meeuws een hak kon zetten, was ongetwijfeld mee in de berekening genomen. Jinnih Beels haalde alle media met haar uitspraken dat de klimaatacties stilletjes aan mogen ophouden: ‘het signaal is aangekomen’, verklaarde ze. Een betuttelende houding tegenover jongeren en tegenover collectieve actie, is niet meteen hoe in het verleden sociale verworvenheden zijn afgedwongen. Sommige SP.a-toppers redeneren niet vanuit een perspectief van sociale strijd, maar eerder vanuit hun wereldje van managers en andere toplui.
Het versterkt in de beweging alvast de vraag op wie bondgenoten zijn en wie niet. Er zijn bewuste pogingen om het protest in voor het establishment veiliger kanalen te brengen, denk maar aan de petitie ‘Sign for my future’ die ondersteund wordt vanuit de grote bedrijven. We mogen niet in die val trappen. In de Pano-reportage deze week zagen we hoe Greta Thunberg terecht waarschuwde voor illusies in instanties als het Europees Parlement. We kunnen enkel vertrouwen op onze eigen mobilisatie en hebben nood aan duidelijke eisen rond fundamentele verandering, zodat anderen onze eisen niet kunnen herleiden tot meer ecotaksen of andere verdelende maatregelen die de verantwoordelijken niet raken.
De strijd voor onze planeet vereist ‘system change.’ Dat is een hele uitdaging: het huidige systeem, het kapitalisme, zal er alles aan doen om overeind te blijven en ook de bijhorende vervuiling in stand te houden zolang daar winsten te rapen vallen. Langs onze kant moeten we even bewust zijn van de inzet. Onze eisen aanscherpen en de beweging met een actieplan opbouwen, zijn nu centrale uitdagingen. Met de Actief Linkse Studenten en Scholieren doen we alvast enkele voorstellen daarover: zie ons pamflet dat deze week op verschillende klimaatacties werd verspreid.
