Wie deelnam aan een protest tegen de genocide in Gaza hoorde of riep ongetwijfeld ook de slogan ‘We zijn allemaal Palestijnen’. Op de acties is er nadrukkelijk aandacht voor andere conflicten en humanitaire rampen, zoals die in Soedan. In 2019 brak in Soedan een massale revolutionaire beweging uit onder de slogan ‘We zijn allemaal Darfoer’. Deze slogan vatte het ongenoegen samen van een groot deel van de bevolking die zich in de steek gelaten voelt door de overheid en de heersende klasse.
door James McCabe (Socialist Party, Ierland)
Darfoer in het westen van Soedan is rijk aan natuurlijke grondstoffen zoals goud en ijzererts. Deze rijkdommen worden in de regio gewonnen en verrijken multinationals, de centrale regering en de heersende klasse in de hoofdstad Khartoem. Net als andere perifere regio’s in Soedan kreeg de bevolking van Darfoer echter weinig investeringen in openbare diensten als compensatie.
Erfenis van het kolonialisme
Onder het Brits kolonialisme werd Soedan gebruikt als bron voor de katoenproductie. Net als andere delen van haar ‘rijk’ institutionaliseerde de Britse heersende klasse etnische, raciale, religieuze en regionale opdelingen in een ‘verdeel en heers’ tactiek om de Soedanese bevolking te controleren. De Britten koesterden witte suprematie in de koloniën, brahmaanse suprematie in India, protestantse suprematie in Ierland en Arabische en moslim suprematie in Soedan. Na tientallen jaren Britse overheersing had Darfoer in 1935 slechts één basisschool en tot ver in de jaren veertig geen enkele kraamkliniek.
In het postkoloniale Soedan leunde de brutale dictatuur van Omar al-Bashir op ideeën van Arabische suprematie om de onderontwikkelde regio Darfoer en de inheemse Afrikaanse boerenbevolking tot zondebok te maken van de economische problemen van het land. Het racisme van het regime van al-Bashir culmineerde in de genocide in Darfoer van 2010: 300.000 vrouwen, kinderen en mannen werden vermoord. De dictatuur van Al-Bashir maakte ook het Zuid-Soedanese volk tot zondebok voor en na de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan in 2011.
Hoewel Zuid-Soedan 75% van de olierijkdommen van het voor de afscheiding bestaande eengemaakte Soedan bevat, zijn er geen olieraffinaderijen in Zuid-Soedan vanwege de geschiedenis van onderinvestering. Het levert Zuid-Soedan een groot nadeel op: de olie wordt tegen lage prijzen verkocht aan Soedan en aan oliemultinationals, terwijl de bevolking van Zuid-Soedan buitensporig hoge prijzen betaalt voor geïmporteerde brandstof. Zuid-Soedan verkeert in een zeer precaire situatie met een analfabetismecijfer van 66%, een grote crisis op vlak van de kosten van levensonderhoud en de gevolgen van de oorlog die momenteel in Soedan woedt.
Neen aan de zondebokpolitiek
De slogan ‘We zijn allemaal Darfoer’ bevatte het idee dat de beweging van de Soedanese massa’s tegen de dictatuur zich niet zou laten verdelen door onverdraagzaamheid, racisme, vrouwenhaat of andere ‘verdeel en heers’ tactieken. Deze beweging viel samen met een militaire coup die al-Bashir afzette. Helaas bracht het nieuwe, door de imperialisten gesteunde, regime dat aan de macht kwam geen verandering. Er werd een ongemakkelijke alliantie gesloten tussen de leider van de Rapid Support Forces (RSF) milities, Hemedti en de leider van de Soedanese strijdkrachten (SAF), Abdel Fattah al-Burhan. Het opbreken van deze alliantie heeft geleid tot een verwoestende oorlog met als voornaamste slachtoffers burgers in heel Soedan, van Khartoem tot Darfoer.
Politiek gezien is er weinig dat Hemedti en al-Burhan van elkaar scheidt. Hun oorlog wordt voornamelijk gedreven door hun tegenstrijdige belangen voor meer macht, rijkdom en prestige voor henzelf en hun volgelingen. Op dit moment heeft de oorlog 10 miljoen mensen op de vlucht gejaagd, is de gezondheidszorg ingestort en lijden 26 miljoen mensen acute honger.
Stop de imperialistische plundering
Terwijl deze catastrofale omstandigheden een niet te overzien trauma veroorzaken voor de bevolking van Soedan, berekenen de imperialistische staten de voordelen die ze uit de situatie kunnen halen. De olie, het goud, het ijzererts en de rijke landbouwgrond van Soedan vormen samen met de belangrijke kustlijn aan de Rode Zee een lucratieve prijs voor de imperialistische staat die de grootst mogelijke invloed in de regio kan verwerven. Rusland en de Verenigde Arabische Emiraten hebben militaire leiding en wapens gegeven aan Hemedti’s RSF, terwijl Egypte en Saoedi-Arabië – beide nauw verbonden met het Westerse imperialisme – de SAF van al-Burhan steunen.
We zijn allemaal Soedanezen
De westerse media hebben amper aandacht voor deze humanitaire ramp die zich momenteel voltrekt. Halverwege de jaren 2000 voerden Hollywood-beroemdheden campagne om de genocide in Darfoer onder de aandacht te brengen. Angelina Jolie en George Clooney leidden goedbedoelde inzamelingsacties, zij het onder de nogal paternalistische noemer ‘Red Darfoer’.
Vandaag kan de strijdbaarheid en de actiebereidheid van de internationale pro-Palestijnse beweging van werkenden en jongeren ook gericht worden op solidariteit met de Soedanese massa’s. Deze strijd moet de kracht van de werkenden en jongeren centraal plaatsen. In Soedan toonden de werkenden en jongeren in 2019 aan dat ze in staat zijn om de heerschappij van het leger, het imperialisme en het kapitalisme omver te werpen. De rijkdommen van het land zouden dan eindelijk kunnen worden gebruikt ten voordele van iedereen in een socialistisch Soedan.