Beleid van Biden en Harris kan het gevaar van Trump niet stoppen
De Amerikaanse presidentsverkiezingen van november 2024 tonen een politiek systeem in diepe crisis. Donald Trump neemt het op tegen Kamala Harris, twee kandidaten die de werkende klasse niets te bieden hebben. De voortdurende genocide in Gaza wordt bijvoorbeeld door zowel Trump als Harris gesteund. De werkenden en jongeren hebben een eigen onafhankelijke organisatie nodig in de strijd tegen imperialisme, extreemrechts en al het kapitalistisch geweld. Hoe zijn we hier gekomen, wat zit er achter de groei van rechts en hoe kunnen we vooruitgaan in de strijd tegen de rechtse aanvallen?
door Evan Palmer uit maandblad De Linkse Socialist
Hoe kan het dat Trump nog populair is?
Veel werkende mensen zijn geschokt door de aanhoudende populariteit van Trump na zijn rampzalige eerste termijn, waarin hij compleet verkeerd antwoordde op Covid-19, aanvallen uitvoerde op onderdrukte mensen en het klimaat, terwijl hij tegelijk grote belastingverlagingen toekende aan miljardairs.
De aantrekkingskracht van een figuur als Trump is onderdeel van een bredere crisis van het kapitalistische establishment op internationaal vlak. Nu het kapitalisme in crisis verkeert, kan rechts-populistische retoriek een groot publiek veroveren omdat mensen hongerig zijn naar een verandering van de status quo, en rechts biedt gemakkelijke antwoorden. Dit stond centraal bij de opkomst van Trump. Zijn beloften van een ‘grote kuis’ en zijn status als ‘outsider’ (ook al is hij miljardair), spraken veel werkende mensen en kleine ondernemers aan die genoeg hebben van steeds dezelfde politiek.
In de vier jaar die hij aan de macht was, voerde Trump een vrij standaard rechts beleid. Het maakt het hem moeilijker om zijn imago als ‘buitenstaander’ te cultiveren. Dat verklaart waarom hij er een schep bovenop doet inzake racisme en aanvallen op onderdrukten. Om de basis te mobiliseren, zet Trump sterk in op massadeportaties.
De politieke crisis van het establishment is versterkt door de crisis van de Democratische Partij. Het presidentschap van Joe Biden was een nachtmerrie voor de werkende klasse. De afgelopen vier jaar werden voor werkenden gekenmerkt door inflatie, uitholling van de sociale bescherming die tijdens de pandemie werd ingesteld en het steeds verder opvoeren van de publieke middelen voor de oorlog in Oekraïne en de genocide in Gaza.
Mogelijk hebben de Democraten zichzelf gered door Biden alsnog te vervangen door vicepresident Kamala Harris. Dit was echter uit wanhoop. De slechtere gezondheid en geestelijke toestand van Biden waren duidelijk voor miljoenen mensen. Het grootste probleem is echter het gevoerde beleid. De regering-Biden kwam geen enkele van haar beloften na. Er was geen bescherming van abortusrechten, van transpersonen, van het klimaat, van de koopkracht door middel van een hoger minimumloon …
Samen met een gebrek aan een links alternatief zet dit de deur wijd open voor rechtse populisten die cynisch beweren dat ze de werkende klasse verdedigen, terwijl ze migranten tot de zondebok maken voor de huidige sociale problemen.
Het feit dat de Democratische Partij zoveel moeite had om een levensvatbare kandidaat te vinden en dat de Republikeinse Partij volledig weggegleden is in rechts-populisme, is een uitdrukking van de algemene crisis van het politieke systeem. Die crisis is onderdeel van de versnellende crisis van het kapitalisme in een tijdperk van wanorde, inter-imperialistische conflicten en massaal ongenoegen dat regelmatig ook leidt tot grote protestbewegingen. De kapitalisten zoeken naar nieuwe manieren om hun systeem te beheren, maar vinden vooralsnog geen stabiele optie. Nu het vertrouwen in het establishment extreem laag is, zullen sommigen zelfs uitkijken naar een meer autoritaire vorm van kapitalisme. Trump en zijn miljardairs als Elon Musk staan daar ongetwijfeld voor open.
Kamala Harris, een kleiner kwaad?
Door Biden te vervangen door een jongere en meer populaire kandidaat, zijn de kansen van de Democraten op een overwinning in november enigszins nieuw leven ingeblazen. De campagne van Harris-Walz speelt in op de terechte angst van veel werkenden en jongeren voor een nieuwe ambtstermijn van Trump. Ze vrezen dat een nieuwe termijn erger zou zijn, omdat de Republikeinen veel meer geconsolideerd zijn rond een rechts-populistisch programma.
Velen zien Harris als een beter alternatief voor zowel Trump als Biden. Dit blijkt uit de peilingen en het aantal vrijwilligers dat zich aandient voor de campagne. De belangrijkste strategie van Harris is om zich af te zetten tegen Trump en zich voor te stellen als een alternatief dat opkomt voor het recht op abortus, het klimaat en andere populaire maatregelen. De staat van dienst van Harris toont echter iets anders. Als vicepresident van Biden was Harris evengoed verantwoordelijk voor de aanhoudende genocide in Gaza, een hoger aantal deportaties dan onder de regering-Trump en Harris is over het algemeen voorstander van een repressief kapitalistisch beleid, zelfs indien het net dat beleid is dat ons tot de huidige puinhoop bracht. De rechtse aanvallen op transpersonen en het recht op abortus bleven onbeantwoord door de Democraten.
We hebben begrip voor diegenen die hopen dat een overwinning van Harris niet zo destructief zou zijn als een overwinning van Trump. Socialisten kijken echter verder. Een Democratische president die dezelfde aanvallen op werkenden, onderdrukten en het klimaat doorzet, zal geen antwoord bieden op zowel de problemen waarmee we geconfronteerd worden als de ruimte voor rechts-populisme. De werkende klasse moet het heft in eigen handen nemen en opkomen voor een militante en georganiseerde strijd om de eigen rechten en belangen te verdedigen en te vechten voor wat nodig is. Harris zal de groei van extreemrechts niet stoppen. Zonder een echt links alternatief dat actief de strijd aangaat voor de belangen van de werkende klasse, kan de ruimte verder groeien voor krachten die de terechte economische zorgen van werkenden misbruiken om racisme en haat te versterken.
Waar is links?
We moeten de vraag opwerpen waar socialistisch links is in deze puinhoop. Nog maar acht jaar geleden, in 2016, leidde de Democratische senator Bernie Sanders een presidentscampagne die miljoenen mobiliseerde voor wat hij een “politieke revolutie tegen de miljardairsklasse” noemde. In 2020 stelde Sanders zich opnieuw kandidaat. Beide keren werd hij in de voorverkiezingen verslagen door het Democratische establishment en beide keren capituleerde hij voor hen. Dit is het patroon geweest van de hele “progressieve” vleugel van de Democratische partij, vertegenwoordigd door Bernie, Alexandria Ocasio-Cortez en “The Squad”.
In de periode 2016-2020 vormden ze een zekere uitdaging. Dat was op een moment dat socialisme aan populariteit won. Nu is elke schijn van strijdbaarheid verdwenen en zijn deze progressieve stemmen de grootste verdedigers van Biden en Harris geworden. Het is een waarschuwing voor de volledige werkende klasse over de beperkingen van het reformisme en pogingen om binnen de kapitalistische Democratische Partij actief te zijn. Om populaire eisen als “Medicare for All” (toegankelijke gezondheidszorg) en een “Green New Deal” (een programma van groene publieke investeringen met degelijke jobs) daadwerkelijk te realiseren, is er nood aan een massabeweging van de werkende klasse die rechtstreeks ingaat tegen de kapitalistische winstmachines. De progressieve vleugel van de Democraten is daar duidelijk niet toe bereid.
De Democratische partij is een volledig kapitalistische partij zonder democratische structuren of wortels in de arbeidersklasse. Zowel de Democraten als de Republikeinen worden door de meeste Amerikaanse arbeiders terecht gezien als partijen die niet opkomen voor hun belangen. De werkende klasse in de VS heeft nood aan een eigen partij, een partij van strijd die volledig onafhankelijk is van de kapitalisten en die militant opkomt voor wat de werkenden en hun gezinnen nodig hebben. Dit zal niet uit de lucht komen vallen, een nieuwe partij kan alleen opgebouwd worden door strijdbewegingen van onze klasse te verenigen. Strijd van werkenden voor hun rechten, van feministen en LGBTQIA+activisten, van antiracisten en anti-imperialisten kan bijeengebracht worden. Dit zou de basis vormen voor een politieke strijd tegen het kapitalisme, het systeem dat verantwoordelijk is voor de uitbuiting en onderdrukking die vandaag alomtegenwoordig zijn. Een onafhankelijke klassenorganisatie zou een grote stap vooruit zijn. Er bestaat nog geen dergelijke partij. In deze verkiezingen zijn de enige onafhankelijke opties die van een stem voor Jill Stein (Groenen), Cornel West en Claudia de la Cruz (PSL, een stalinistische partij). We kunnen beter op deze kandidaten stemmen dan op Harris, zelfs indien geen enkele van hen een beweging of partij vertegenwoordigt die volstaat voor de strijd die we nodig hebben.
Het belangrijkste voor de werkenden en jongeren op dit moment is om zich te organiseren tegen de agenda van extreemrechts. Dit betekent het opvoeren van klassenstrijd en de solidariteit. De aanvallen op onze rechten zijn al bezig en zullen versterkt worden, los van wie er in november wint. Er is nood aan strijdcomités van werkenden en jongeren, met democratische structuren en een escalerend actieplan (met betogingen, walkouts, publieke bijeenkomsten en stakingen) tegen deportaties, voor het recht op abortus, voor de rechten van transpersonen en voor meer sociale bescherming van alle werkenden en hun gezinnen.
Een nationale coördinatie van strijdcomités zou de beste manier zijn om offensief te strijden voor onze rechten en eisen. Dit zou bovendien een rol spelen bij het verdedigen van betogingen en gemeenschappen tegen rechtse aanvallen. Vakbonden hebben een sleutelrol te spelen en staan zelf sterker als ze de politieke strijd tegen onderdrukking en de kapitalistische staat aangaan. Een beweging als deze zou kunnen strijden om het onderwijs en de zorg volledig onder democratische publieke eigendom en beheer te brengen. Om extreemrechts echt te verslaan, is een revolutie nodig om het kapitalisme omver te werpen en plaats te maken voor een socialistische samenleving waarin de werkende klasse democratisch beslist in het belang van de werkenden en de planeet.
