Leden van de Socialist Party in Ierland interviewden Zak en Amani, twee Palestijnen die daar actief zijn in de campagne Dublin 15 Stands With Palestine, een campagne waarin de Socialist Party eveneens betrokken is. Vanuit de campagne wordt onder meer geld opgehaald om mensen in Gaza te helpen. Zo is er een online oproep op https://www.gofundme.com/f/Walk4Gaza. Zak en Amani hebben het over de leefomstandigheden vandaag in Gaza.
Kan je iets meer vertellen over jullie ervaring in Gaza?
Zak: Dit was het ergste dat je je maar kunt voorstellen. Ik wens niemand toe wat ik heb meegemaakt. Je leeft 24 uur per dag in angst, constant onder bedreiging. Je hoort constant het geluid van straaljagers en drones, maar ook bommen en raketten die huizen vernietigen. Het huis en de bedden schudden ervan; het is net een aardbeving. Mentaal is het erg uitputtend.
Ik heb het lichamelijk overleefd, maar geestelijk ben ik kapot, net als veel van mijn vrienden en familie. Het gevoel dat je doodgaat, tegelijk bezorgd om de kinderen. Mijn nichtjes logeerden bij mij. Dagelijks worstelen om de basisbenodigdheden te vinden, zoals water om te wassen en te drinken. Op zoek gaan naar brood en eten. Een kind van tweeëndertig maanden dat melk en babyvoeding nodig heeft. Je zenuwstelsel wordt aangetast. De dochter van mijn nicht, die 10 jaar is, kreeg regelmatig paniekaanvallen en we konden haar niet helpen.
Je hebt je vrienden en familie in Gaza achtergelaten. Kan je contact met hen houden?
Zak: Ze hebben internet, maar dat is niet stabiel. Het werkt niet altijd. Ik bel mijn zussen, neven en nichten. Ze zeggen allemaal hetzelfde: we zijn uitgeput, we zijn moe. Ze kunnen het niet meer aan. Het duurt zo lang. We hebben de energie niet meer.
Ik maak me de hele tijd zorgen om hen – niemand weet wie het volgende doelwit is. Iedereen heeft het gevoel dat ze elk moment kunnen sterven. Ik verwacht altijd iets ergs te horen. Iedereen heeft veel mensen verloren. Mijn oudere zus stierf eerder dit jaar in Gaza. Ze had diabetes en kreeg niet genoeg van het juiste voedsel, waardoor ze stierf. Ik heb 32 mensen verloren in mijn directe familie en 80 of meer van mijn indirecte familie.
Veel van mijn buren liggen nog steeds onder het puin.
De nacht dat we ons huis moesten verlaten, vielen ze mijn buren aan met raketten en hun huizen stortten in. We hebben niet de machines om het puin te verwijderen om ze te vinden. Dat was in november. Sommige raketten halen de lichamen helemaal uit elkaar, dus we kunnen ze niet vinden of identificeren. Soms heb ik het gevoel dat het een nachtmerrie is, ik kan niet geloven dat dit de realiteit is.
Hoe is het dagelijkse leven voor hen?
Zak: Er is geen werk; ze zijn allemaal afhankelijk van hulporganisaties zoals UNRWA. Elk aspect van het leven is gestopt in Gaza. Scholen, werk.
De mensen zijn wanhopig op het vlak van basisbehoeften. Het maakt me nog verdrietiger omdat ik kan voelen hoe wanhopig ze zijn. Het valt me zo zwaar.
Als ik ze geld stuur, zijn ze opgelucht. Ze hebben het hard nodig om eten te kopen, om in veiligheid te komen en om het vervoer te vinden dat nodig is om hun bezittingen mee te nemen. Er is een grote schaarste aan voedsel en producten. Alles is twee of drie keer zo duur. Toen ik in Gaza was en hielp met het uitdelen van water, zag ik kinderen springen en schreeuwen om hun bidon te vullen. Het is ontmenselijkend en speelt constant in mijn gedachten.
Wat betekent het geld dat ingezameld wordt voor de gezinnen in Gaza?
Zak: Het zal hun onmiddellijke lijden helpen verlichten. Maar het gaat om meer dan dat. Jullie solidariteit herstelt onze menselijkheid. Ik heb het gevoel dat ze ons in een hoek hebben gezet en dat ze ons afslachten en dat de wereld toekijkt – het is heel moeilijk te bevatten – het doodt ons nog meer – het doet me denken dat we niet tot de mensheid behoren.
De protesten en solidariteitsacties helpen tegen het gevoel dat we er alleen voor staan. De geest van vriendelijkheid in Ierland is iets waar ik dankbaar voor ben. Het herinnert ons eraan dat bezetting niet blijvend is en dat Palestina bevrijd zal worden. We hebben onszelf bevrijd van het Britse rijk en we zullen onszelf bevrijden van Israël, net zoals Ierland en andere landen zichzelf hebben bevrijd.
Hoe ziet het leven er uit van de mensen die je in Gaza steunt?
Amani: Ik ben erg close met Arif, mijn neef en ik spreek hem regelmatig. Ze zijn zo moe.
In heel ons leven heeft mijn neef me nooit om één cent gevraagd, hij is een trotse hardwerkende man uit het noorden van Gaza. Sinds het begin van de genocide zorgt hij voor 82 mensen in zijn familie. Alles in zijn woonplaats is verwoest en ze zijn nu al meer dan acht keer verhuisd. Elke keer als ze verhuizen, moeten ze een badkamer bouwen op de nieuwe locatie.
In het begin namen ze een auto toen ze ontheemd waren om mensen en voorraden te vervoeren, maar nu is er geen brandstof meer. Als gevolg daarvan moest iedereen van het noorden naar het zuiden lopen, een wandeling van 70-80 km in extreme hitte. Als ze tussendoor stoppen om te rusten, richten de drones zich op de mensen om ze neer te schieten. Die drones kunnen zelfs via het raam naar binnen om je te zoeken.
Mijn familie is nu in Rafah, waar er tenminste iets meer middelen en toegang tot voedselvoorraden zijn. Maar toen het bombardement op Rafah begon, namen ze de moeilijke beslissing om een deel van de kinderen te verspreiden, omdat anders onze familienaam zou verdwijnen. Ze waren er getuige van dat de IDF bewust kinderen als doelwit nam.
Mijn tante, zijn moeder, is academica. Ze ging naar Deir Al Ballah en woont nu op een kleine boerderij. Ze pas op enkele kinderen van Arif.
Elke dag in Rafha is een nieuwe hel. Zoveel mensen zijn overleden – ze hebben geen hoofd, ze zijn verbrand, hebben geen armen, geen benen. Ze bombarderen de tenten, die in brand vliegen. Het zijn plastic tenten. Arif vertelt me dat er niet meer dan vijf meter is tussen hem en de dood. Als de bommen landen, ziet hij lichamen in de lucht springen. Zelfs de engste film kan dit gevoel niet benaderen.
De gebruikte bommen stoten verschrikkelijke chemicaliën uit. Deze bommen mogen volgens de internationale wetgeving niet gebruikt worden omdat ze gevaarlijk zijn voor de longen van de baby’s. Arif vertelt me dat hij blij is dat hij de baby’s in Deir al Ballah heeft achtergelaten.
Hoe duur is het dagelijkse leven in Gaza vandaag?
Amani: Mijn neef heeft een huis gehuurd in Rafah. Het heeft één kamer en één badkamer voor de 62 mensen voor wie hij nu zorgt en dat kost 1200 Jordaanse dinar per maand (€1.500). De meeste mensen leven in plastic tenten, die ongeveer 1.000 euro per stuk kosten om te kopen.
Voedsel en voorraden zijn zo schaars dat de prijzen de pan uit zijn gerezen. De enige manier om aan voedsel te komen, is vanuit Jordanië en Egypte. Ze kunnen alleen fruit en groenten kopen, geen vlees of kip. Arifs familie heeft voor het eerst in zeven maanden één kip gekregen van de hulporganisaties.
Om een idee te geven van de prijzen: voor vijf tomaten betaal je 5 tot 8 dollar, voor een aubergine betaal je 5 dollar omdat de landbouw vernietigd is door luchtaanvallen. Een zak bloem van 20 kilogram om brood te maken, kost 120 dollar. Arif verdeelt het en geeft elke familie 3 kilogram. Zelfs het hout om op te koken is zeldzaam. De mensen gebruiken wat ze vinden uit kapot geschoten gebouwen. Een bus shampoo kost 12 dollar, maar is tegenwoordig onmogelijk te vinden. Mijn familie vroeg me hoe ze dit zelf kunnen maken omdat ze huidziektes krijgen door gebrek aan hygiëne. Met restjes olie en as proberen ze nu zeep te maken.
Andere goederen zijn ook onmogelijk te vinden. Arif hoorde over een vrouw die net bevallen was en in een plastic tent woonde. Ze gebruikte een doek voor de luier van haar kind en wilde heel graag pampers voor haar kind. Arif slaagde erin om een zak met 20 stuks voor haar te bemachtigen, dit kostte 20 dollar.
De situatie in het noorden is nog erger, ze lijden daar allemaal honger. Mijn zwager is nog steeds in het noorden. Hij is zijn huis kwijt dat hij zijn hele leven heeft opgebouwd en weigert te vertrekken. ‘Ze zullen me hoe dan ook vermoorden, ik wil in mijn huis blijven’, zegt hij.
Er komt helemaal geen eten binnen. Mijn zwager is 20 kilogram afgevallen en eet alleen uit blikken. Hij is de hele dag bezig met het doorzoeken van het puin en de rommel van zijn verwoeste huis. De bevoorrading is afgesneden. De enige manier om te overleven is door wie een vrachtwagen kan besturen erop uit te sturen om elders bevoorrading te zoeken en mee te brengen. Dat is erg gevaarlijk. Onderweg ligt de dood altijd op de loer.