De historische beweging tegen de genocide in Gaza heeft een impact op veel jongeren. De campusbezettingen waren sterk en genoten een brede steun. Na een tijdelijke pauze in de zomervakantie werpt de vraag zich op hoe we het protest kunnen doorzetten. De sterktes van onze beweging voor de zomer zijn een goed vertrekpunt.
Artikel uit de septembereditie van De Linkse Socialist
De kracht van zelforganisatie
Aan de UGent probeerde de rector het protest voor te stellen als iets gestuurd door mensen van buitenaf. Dat was een leugen om een van de grootste troeven van de beweging te minimaliseren: de krachtige zelforganisatie van onderuit. Honderden studenten en personeelsleden waren betrokken bij de bezettingen aan de universiteiten. Ze namen de acties zelf in handen met democratische algemene vergaderingen, met tientallen discussies en werkgroepen, met eigen onderzoek en debat over actievormen en eisen.
De dossiers die opgesteld werden door activisten waren soms ronduit indrukwekkend en maakten het de autoriteiten moeilijk om de activisten met lege beloften weg te sturen. De zelforganisatie maakte het onmogelijk om het protest te negeren en zorgde ervoor dat repressie niet evident was. De brede sympathie voor het protest maakte het mogelijk om dit wekenlang vol te houden.
Een bezetting zorgt voor veel onderlinge gesprekken en uitwisseling van inzichten. Het maakt de solidariteit concreter, zeker als deze democratisch wordt georganiseerd. Langs de andere kant is een bezetting een erg intensieve actiemethode. Ook zonder bezettingen kunnen methoden als algemene vergaderingen echter doorgezet worden.
Aan verschillende universiteiten kwamen er toegevingen en werden samenwerkingsverbanden met Israëlische universiteiten en bedrijven gestopt of onder de loep genomen. Onder druk van protest, onder meer aan de Luikse luchthaven en met een betoging in Namen, besliste de Waalse regering om alle doorvoer van wapens naar Israël te verbieden.
Strijd loont dus! Zelfs indien dit niet volstaat om de genocide te stoppen, geeft het aan hoe we zaken kunnen afdwingen. Wat op relatief kleine schaal van een universiteit mogelijk is, kunnen we ook op groter niveau doorzetten.
Massale steun, grote betrokkenheid
De bezettingen gaven studenten en personeelsleden een mogelijkheid om zelf een actieve rol op te nemen en zich de beweging toe te eigenen. Die betrokkenheid is belangrijk en maakt het mogelijk om de bredere steun voor ons protest actief te mobiliseren. Elke bezetter is een propagandist van de beweging geworden.
Er waren al veel grote betogingen. Telkens weer was het verrassend hoeveel mensen bereid zijn om op straat te komen. Telkens weer bleek ook de kracht van internationale solidariteit. Acties en slogans in een land werden al gauw overgenomen in andere landen. Zo kwamen de campusbezettingen overgewaaid uit de VS. De golf van bezettingen inspireerde jongeren over heel de wereld en werd beantwoord met solidariteit uit de Palestijnse gebieden zelf.
Palestijnse studenten binnen de Groene Lijn hebben onder invloed van de internationale beweging eigen onafhankelijke organisaties op campussen opgezet, waaronder Jam`etna (جمعتنا) aan het Technion en het Gezamenlijk Comité van Studentengroepen aan Instellingen van Hoger Onderwijs (الهيئة المشتركة للكتل الطلابية في المعاهد العليا). Op 28 mei was er een actiedag met zowel Palestijnse als Joodse studenten. Aan de Hebreeuwse universiteit waren er 300 betogers tegen de invasie van Rafah.
Er is actieve solidariteit met strijd tegen alle vormen van onderdrukking en uitbuiting. Op de internationale vrouwendag waren er delegaties vanuit de Palestijnse beweging. Groepen als ‘Queers for Palestine’ namen deel aan de Prides. Enkel in Antwerpen was er repressie hiertegen. Twee activisten werden opgepakt toen de delegatie rond ‘Pride is a Protest’ de Pride aangreep om effectief te protesteren (zie pagina 15). Deze solidariteit is belangrijk. Het ondermijnt argumenten van het Israëlische regime dat zich voordoet als bastion van ‘democratie’ en zelfs van verzet tegen onderdrukking. Pinkwashing is veel moeilijker als het concreet beantwoord wordt.
Deze solidariteit kunnen we verder uitbouwen, ook binnen de arbeidersbeweging. Het zijn de werkenden die alles doen draaien. Zij kunnen export of doorvoer van wapens stoppen. De arbeidersbeweging kan ook op andere vlakken een rol spelen. Waar de campusbezettingen de georganiseerde steun van het personeel kregen, stonden ze veel sterker. Dit was onder meer het geval in Gent, waar de vakbonden een voorbeeldige positie innamen: steun in woorden én daden. Er waren tal van solidariteitsbezoeken van vakbondsdelegaties. Daar kunnen we verder op bouwen. Organiseren we bij de volgende Gaza-betogingen delegaties van werkplekken of sectoren?
Inzicht dat heel het systeem schuldig is
Als je eenmaal in actie komt tegen onrecht, kan je niet wegkijken van andere vormen van onrecht. Dat verklaart de steun aan protest voor vrouwenrechten of tegen LGBTQIA+fobie. Binnen de solidariteitsbeweging is er uitdrukkelijk aandacht voor andere conflictgebieden zoals Soedan of Congo. Deelname aan strijd maakt het mogelijk om solidariteitsbanden op te bouwen. Dit kan de komende maanden onder meer met het protest tegen de geplande afdankingen bij Audi of bij acties tegen extreemrechts.
Deze ervaringen wijzen in de richting van diepgaandere vaststellingen over de oorzaken van onderdrukking, uitbuiting en genocide. Heel het systeem is schuldig. Dat maakt het noodzakelijk om alternatieven te verdedigen die zich niet beperken tot onderdelen van dat kapitalistisch systeem, maar een breder antwoord formuleren.
Kunnen we vertrouwen op onderhandelingen of een ‘politiek akkoord’ om de genocide te stoppen? Velen hopen van wel, met een bredere kijk op het systeem weten we dat dit niet het geval is. Alles wat de werkende klasse ooit afdwong, was op basis van strijd waarbij de machthebbers toegevingen deden omdat ze bang waren dat ze anders nog meer zouden verliezen. Een massale anti-oorlogsbeweging dwong het Israëlische regime in 1982 om de oorlog in Libanon af te bouwen. Massaal protest is ook hoe de betogers in Bangladesh deze zomer een einde maakten aan het bewind van Sheikh Hasina. De zelforganisatie van de afgelopen maanden wijst in deze richting: we vertrouwen enkel op onze eigen krachten om tot verandering te komen.
Verandering betekent het einde van de genocide, de belegering en de bezetting. Het betekent ook een strijd voor massale investeringen in de heropbouw van Gaza en alle getroffen gemeenschappen. De middelen hiervoor moeten gehaald worden bij de kapitalisten in Israël, in de regio en de landen die steun gaven aan het genocidale offensief. Hun macht moet gebroken worden om plaats te maken voor socialistische verandering in de regio, zodat een einde kan gemaakt worden aan alle vormen van nationale onderdrukking en het recht op zelfbeschikking gegarandeerd wordt.
Strijd verder organiseren en coördineren
Voor de zomer zagen we de kracht van de studentenacties. Dit gewoon herhalen volstaat niet, we moeten opschalen. Er waren eerste stappen in de richting van meer coördinatie tussen de bezettingen. Samen staan we sterker, zowel qua mobilisatie als qua inzichten. Tijd nemen voor uitwisseling en democratische discussie en besluitvorming rond acties en eisen zou de beweging vooruithelpen.
Het zou het ook mogelijk maken om solidariteit met andere acties en bewegingen breder te delen en om onze eigen mobilisatie zo breed mogelijk te organiseren. Regionale betogingen, bijvoorbeeld in de vorm van afwisselende provinciale betogingen, kunnen opbouwen naar een momentum van nieuwe nationale en zelfs internationale actiedagen.
Daarnaast blijft discussie nodig over onze eisen en benadering. Hoe kunnen we effectief een einde maken aan de genocide, bezetting en onderdrukking? Welke krachten in de samenleving zijn daartoe in staat? Wie zijn onze bondgenoten en wie niet? Als we tegenover heel het systeem staan, is een verfijning en verdieping van ons programma nodig.
We verzetten ons tegen een regionale escalatie, tegen de moorden en demonstratieve aanvallen, tegen een invasie in Libanon. We eisen het einde van de genocide in Gaza, de terugtrekking van alle Israëlische strijdkrachten en zijn voor een vrijlating van alle gevangenen en gijzelaars. De aanvallen van het leger en de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever moeten stoppen. Er is nood aan een programma van heropbouw van Gaza onder democratische controle van de bevolking. Hetzelfde is nodig voor alle getroffen gemeenschappen. Wij komen op voor een onafhankelijke democratische socialistische Palestijnse staat met gelijke rechten voor alle bevolkingsgroepen, we koppelen dit aan de strijd voor democratie en socialistische verandering in Israël en de regio, met een waarborg van gelijke rechten voor alle naties en alle minderheden.