In april kondigde de Franse sportketen Decathlon de sluiting van haar depot in Willebroek aan en het verlies van 132 jobs. Dit gebeurt onder het voorwendsel van een reorganisatie van de logistiek van haar Europese depots. Drie andere depots worden eveneens bedreigd, in Frankrijk, Spanje en Italië.
Artikel uit maandblad De Linkse Socialist
Decathlon is een bedrijf dat zichzelf durft omschrijven als “bevrijd”, wat wil zeggen “vrij van vakbonden”. Wanneer een nieuw personeelslid een arbeidsovereenkomst tekent, ontvangt die een symbolisch aandeel van het bedrijf. Dit moet het idee vestigen dat het personeelslid toetreedt tot een ‘grote familie’. In de winkels wordt tijdens de pauzes door het personeel tafeltennis gespeeld. Managers stellen zich graag voor als vrienden van het personeel. Dit alles schept meteen het ideologische kader voor het bedrijf. Het verklaart waarom er al zeven jaar geen echte sociale dialoog meer is geweest. Bijeenkomsten van het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) gebeuren via Zoom, met weinig gelegenheid om te spreken. Met notulen wordt geknoeid. Met sociale wetgeving evenzeer.
In Willebroek zijn de zaken anders, zowel sociologisch als qua vakbondsorganisatie. In de logistiek zijn er meer arbeiders met een migratie-achtergrond. De afgelopen periode was het vakbondswerk sterk op de logistiek gericht. Zo was er succesvol verzet tegen de invoering van nachtarbeid, zoals die in de depots in Nederland en Duitsland reeds eerder werd ingevoerd. De rechtstreeks bedreigde personeelsleden zijn diegenen die het voortouw kunnen nemen bij de vakbondsstrijd in de hele keten. Gezien de plannen van de directie, zal dergelijke strijd meer dan nodig zijn.
De directie wil kleinere voorraden in de winkels, en meer aankopen rechtstreeks naar de koper sturen. Dit wordt overgoten met ecologische argumenten over korte ketens. Het is echter duidelijk dat dit problemen met zich zal meebrengen in de winkels, waar er nu al nadruk wordt gelegd op automatische kassa’s en e-commerce.
Syndicaal antwoord organiseren
Wat er momenteel in de depots gebeurt, dwingt de verkopers in de winkels om de ogenschijnlijke ‘vriendelijkheid’ van hun managers in vraag te stellen. Als ze zien hoe hun collega’s in Willebroek worden behandeld, wordt het duidelijk dat Decathlon helemaal niet vriendelijk is voor het personeel. Die vaststelling zal nodig zijn in de komende strijd.
De directie was vooruitziend. In de dagen voor de aankondiging van de sluiting van het depot in Willebroek werden de voorraden in de winkels uitgebreid. Er was duidelijk angst voor stakingsacties. Het personeel dacht bij de aankondiging ook effectief aan acties. De soldenperiode komt er echter snel aan. Acties van het logistiek personeel op zo’n ogenblik kunnen het de directie lastig maken.
De afgelopen vier jaar maakte Decathlon in België gemiddeld 17 miljoen euro winst (dus niet omzet, maar winst!) per jaar. De directie heeft bijgevolg allesbehalve gebrek aan middelen. Toch probeert het de werkenden te isoleren om zo goedkoop mogelijke individuele overeenkomsten te sluiten.
De vakbonden hebben moeten vechten om vijf data te krijgen voor rechtstreekse vergaderingen van de ondernemingsraad, met een nieuw team voor het sociaal overleg. De directie verzekerde dat het sociaal overleg zou gerespecteerd worden, zelfs indien dit een primeur zou zijn. Dit betekent nog niets voor het lot van het personeel. Er is strijd nodig om elke job te verdedigen. Actieve solidariteit organiseren binnen en buiten de sector is eveneens cruciaal, zeker nu er meer massaontslagen aangekondigd worden.