Toen in 2001 de SP haar naam veranderde naar SP.A, was dat een bevestiging van een evolutie die al langer aan de gang was: het was geen Socialistische Partij meer, maar iets Anders. Kopstukken als Patrick Janssens, Steve Stevaert, Johan Vande Lanotte en Frank Vandenbroucke lieten zich inspireren door figuren als Tony Blair en Gerhard Schröder, en richtten de partij economisch naar rechts.
door Jon (Brussel)
Hun “Derde Weg” was een kruising van sociaaldemocratie en neoliberalisme, die er voornamelijk op neerkwam dat een neoliberaal beleid werd gevoerd, geserveerd met een sausje van sociaal klinkende, maar vooral holle woorden. Marktmechanismen moesten worden ingevoerd in alle publieke diensten, denk maar aan de outputfinanciering in het hoger onderwijs, de privatiseringen van het openbaar vervoer, de vermarkting van de gezondheidszorg, en de “publiek-private samenwerking” in de sociale huisvesting. Kortom: op economisch vlak was er van socialisme enkel nog sprake in woorden, niet in daden.
Sinds Conner Rousseau en de naamsverandering naar Vooruit, is zelfs die lippendienst aan het socialisme verdwenen. De partij neemt nu openlijk economisch rechtse standpunten in. Ze zijn nu voor een verplichte gemeenschapsdienst voor leefloners, en tegen het terugbrengen van de pensioenleeftijd van 67 naar 65 jaar.
Maar vooral op sociaal-cultureel vlak valt op dat Vooruit steeds meer N-VA en VB achternaholt. Rond thema’s als migratie of criminaliteit nemen ze ronduit rechtse standpunten in. Ze hopen wellicht om op die manier stemmen af te snoepen van de rechtse partijen — een strategie die nog nooit gewerkt heeft, want mensen stemmen liever op “het origineel” dan op de napraters. Het is vooral een strategie die ertoe leidt dat het programma van het VB wordt doorgevoerd, cordon sanitaire of niet, als de andere partijen geen ander antwoord bieden dan het overnemen van de standpunten van het VB.
In die zin moeten de racistische en seksistische uitspraken van de ex-voorzitter (en ex-directeur communicatie) Conner Rousseau niet worden gezien als een eenmalige uitschuiver, maar eerder als een symptoom van een ideologische verschuiving in de partij. Die verschuiving is al decennialang bezig, maar lijkt nu in een stroomversnelling te zijn gekomen. Vooruit gaat nu voluit de concurrentie aan met CD&V, N-VA en VB, en op sociaal-cultureel vlak steekt ze nu zelfs de Open VLD rechts voorbij.
In plaats van steeds verder naar rechts op te schuiven, zou Vooruit beter naar links kijken, waar ze een gat laten vallen voor de PVDA. Vooruit gaan is allemaal goed en wel, maar voor je het gaspedaal indrukt kan je best eerst controleren in welke richting je aan het gaan bent.
