Rechts staat klaar om na de verkiezingen van 9 juni een harde aanval in te zetten op werkloze, zieken, werkenden en al wie niet superrijk is. De verdeeldheid wordt daarmee versterkt, wat extreemrechts goed uitkomt. Daar tegenover is er nood aan een antwoord vanuit de arbeidersbeweging. Een stem voor de PVDA is daar onderdeel van, het organiseren van de strijd tegen extreemrechts eveneens. Hierbij onze stemoproep.
Op 22 april werden de nieuwe Europese begrotingsregels goedgekeurd. De krant Le Soir gaf daarop het volgende commentaar: “Het Europees Parlement stemde over het nieuwe begrotingskader. Het zal voor België een aanzienlijke uitdaging zijn, ongeveer even zwaar als in de jaren 90.” Het lijkt er dus op dat het harde besparingsbeleid terugkeert na een pauze sinds 2020 en de pandemie. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Het vermogen om sociale woede in de samenleving te mobiliseren, zal ook van invloed zijn op het beleid. Aan woede ontbreekt het alleszins niet.
De Europese begrotingsregels zullen wellicht vanaf 1 januari 2025 door Europa worden aangelegd en vanaf 2027 nog worden aangescherpt. Met wat we nu weten, hebben we geen tijd te verliezen om onze strijd te organiseren!
Back to the future?!
Tegenwoordig moet je doorgaans al van een gevorderde leeftijd zijn om nog een periode van sociale vooruitgang gekend te hebben. De rest van ons kende steeds asociale maatregelen, hier en daar afgewisseld met een stap vooruit op vooral ethisch vlak, of een maatregel die slechts een eerdere aanval afzwakte. De plannen die nu gesmeed worden, komen neer op een lawine van asociale maatregelen en aanvallen op de werkenden en hun gezinnen. Het doet denken aan vorige vergelijkbare aanvallen tussen 1982 en 1987, van 1993 tot 1998, en van 2011 tot 2017.
Van de jaren 1980 herinneren we ons de ‘indexsprongen’ van 1984, 1985 en 1987, die de loonstop verlengden die werd opgelegd na de devaluatie van de Belgische frank in februari 1982. De regering-Michel legde in 2014 een nieuwe indexsprong op, een maatregel die elke werknemer over zijn hele loopbaan naar schatting 20.000 tot 30.000 euro kost.
In de jaren 1990 was er een “aanvullende crisisbijdrage” op de personenbelasting en de vennootschapsbelasting, in naam van “evenwichtige inspanningen.” Het evenwicht bestond enkel op papier: het waren de werkenden en hun gezinnen die werden leeggemolken. Het normale btw-tarief werd verhoogd van 19,5% naar 21%, terwijl de index werd ondermijnd door tabak, alcohol en benzine eruit te halen. Op het gebied van de sociale zekerheid werden nieuwe bijdragen opgelegd, terwijl bestaande bijdragen werden verhoogd. Het ‘Globaal Plan’ van 1993 blijft nu vooral bekend door de bevriezing van de lonen, wat de weg vrijmaakte voor de loonwet van 1996.
Wat de jaren 2010 betreft, herinneren we ons de opeenvolgende aanvallen op de werklozen, de aanvallen op het brugpensioen, de verhoging van de pensioenleeftijd … Dit alles in een tijd waarin de openbare diensten werden verkocht aan de private sector of afgebouwd door een tekort aan middelen. De bescherming van werkenden werd uitgehold tot het punt dat de hele arbeidsmarkt stilaan precair wordt.
De grote aandeelhouders en hun politieke personeel willen dit niet gewoon herhalen. Ze willen ons doen betalen door te besparen en tegelijk eisen ze bijkomende investeringen in infrastructuur en defensie.
“België moet minimaal 2,6 miljard euro en maximaal 7,5 miljard euro per jaar investeren in zijn infrastructuur om aan de behoeften van zijn bevolking te voldoen. Maar nu zal er eerder 2,5 miljard euro per jaar bespaard worden,” aldus Dominic Caddick, die meewerkte aan een studie van het Europees Vakverbond. In de studie wordt ook verwezen naar de prognoses van de Franse denktank Institut Rousseau, die schat dat er jaarlijks 260 miljard euro extra overheidsgeld in de Europese economie moet gepompt worden om de befaamde “zero carbon”-doelstelling voor 2050 te halen.
Sociale strijd zal uitkomst bepalen
Waar gaan we heen? Als het van rechts afhangt, zullen we het hebben over een terugkeer naar de 48-urige werkweek, een beperking van de werkloosheidsuitkeringen tot twee jaar, uitbreiding van flexi-jobs, onbeperkt overwerken, een ‘aangepaste’ index … Dat alles staat in de programma’s van MR, Open VLD en N-VA. Dit alles terwijl de zwaksten in de samenleving al onder vuur liggen en er verdeeldheid wordt gezaaid binnen onze klasse.
We kunnen maar beter de basis leggen voor massamobilisaties die ingaan op de sociale en ecologische noodsituaties die zich stellen om op die manier rechts terug te dringen. Eerder dit jaar lieten de boeren hun stem horen door met hun werkgerief te mobiliseren om de hoofdstad te blokkeren. Vandaag zijn het de studenten die hun campussen bezetten die ons inspireren. Het is uit dit soort moedige dynamiek dat we inspiratie kunnen putten, zodat de arbeidersklasse reageert met de kracht van de kolos die ze ooit was en nog steeds is. We weten wat de eerste stappen in deze richting zijn: de stem van de PVDA versterken bij de verkiezingen van 9 juni, de betoging tegen extreemrechts op 16 juni en onze eenheid in diversiteit vergroten met Pride is a Protest op 30 juni.