Niemand achterwege laten. Voor regeringen die een sociale breuk maken

Regeringen die niet in de besparingslogica stappen en een miljonairstaks invoeren

Openbare diensten storten in, net als onze koopkracht. De werkdruk is onhoudbaar, wat leidt tot een epidemie van burnouts en geestelijke gezondheidsproblemen. Overal zijn er eindeloze wachtlijsten. Extreemrechts moet niet veel doen om te scoren, zeker het Vlaams Belang doet dit langs Nederlandstalige kant. De andere partijen en hun beleid, dat ongelijkheid en sociale frustratie aanwakkert, bieden hen voortdurend kansen om hun haat te verspreiden.

Het falen van de traditionele politiek is nu al op alle vlakken duidelijk, terwijl de klimaatcrisis verergert en het gevaar van militaire conflicten toeneemt. Voor de invoering van een sociaal noodbeleid dat niemand aan hun lot overlaat, zijn bijzonder veel middelen nodig. Zonder dit zal het onmogelijk zijn om te voorkomen dat de meervoudige crises van het systeem uitbuiting en onderdrukking in al hun vormen versterken.

Tenzij er een echte regering van ongehoorzaamheid komt ter ondersteuning van de massale strijd, is het sociaaleconomische beleid van toekomstige regeringen al bekend: België wordt verondersteld 30 miljard euro te besparen in de komende zes jaar. Een terugkeer naar fiscale soberheid ligt op de lippen van de politici van de heersende klasse in Europa, nu het spook van de economische recessie boven België en andere landen opdoemt.

De vooruitzichten voor besparingen hangen als een donkere wolk boven alle machtsniveaus, ook in de gemeenten, waarvan velen onder de financiële controle staan van het Brussels Gewest of het Centre régional d’aide aux communes  (Regionaal Centrum voor Hulp aan Gemeenten), het ‘Waalse IMF’. We zullen moeten vechten, lessen trekken uit de zwakheden van de strijd tegen de besparingen in het verleden, om de budgettaire dwangbuis te doorbreken, waar het zich ook bevindt, en niet alleen op federaal en gewestelijk niveau.

Het kapitalisme en zijn crises bestrijden

De samenleving is in enorme crises gestort. Het systeem is failliet en de partijen die het de afgelopen decennia steunden gaan mee ten onder. Ze zijn niet in staat om te reageren op de crises die we doormaken.

Binnen de logica van het kapitalistische systeem is het onmogelijk om de problemen op te lossen die veroorzaakt of verergerd worden door dit systeem. Het kapitalisme kan alleen maar ellende, onderdrukking, oorlog en de vernietiging van onze ecologische omgeving brengen. Het is gebaseerd op het privébezit van de productiemiddelen en het nastreven van winst tegen elke prijs. Het werkt alleen voor een klein laagje van de ultrarijken – ongelijkheid en armoede maken deel uit van de fundamenten van de kapitalistische samenleving.

Het is de hoogste tijd om na te denken over een ander soort samenleving! We moeten van een beleid gericht op de winsten van een kleine minderheid naar een beleid door en voor de arbeidersklasse en jongeren.

LSP roept op om voor PVDA te stemmen

Op basis van strijd kunnen we linkse coalities opleggen en deze dwingen om een beleid te voeren dat breekt met wat we nu kennen.

Begin februari riep ABVV-voorzitter Thierry Bodson op tot de vorming van een “links front” van PS, Ecolo en PTB. Hoe kunnen we die oproep in de praktijk brengen?

Links dat breekt met de traditionele politiek en zich verzet tegen besparingen moet zo sterk mogelijk zijn, zodat het een maximale invloed kan hebben in mogelijke onderhandelingen voor een linkse coalitie. Daarom is het best om zoveel mogelijk PTB/PVDA-verkozenen naar de parlementen te sturen. Daarnaast ook om de discussie aan te gaan over welk programma een voorwaarde is voor deelname aan regeringen.

Debat aangaan over welk programma nodig is om aan linkse coalities deel te nemen

Niet minder dan 43.000 kinderen in België, één op tien, moeten minstens één maaltijd per dag overslaan wegens armoede. Een derde van de kinderen gaat regelmatig naar school met een lege of nauwelijks gevulde brooddoos. Door de armtierige pensioenen (die tot de laagste in Europa behoren) moeten onze ouderen het onder vreselijke omstandigheden stellen, terwijl rust- en verzorgingstehuizen peperduur zijn. Overal brokkelen openbare diensten af door een gebrek aan middelen. En de lijst gaat maar door. Een beleid dat breekt met dit beleid, moet opgewassen zijn tegen de uitdagingen.

We hebben strikte voorwaarden nodig om tot een coalitie te komen, waarbij als die niet ingelost worden er geen basis is voor een meerderheid. Dit kan de vorm aannemen van een 10-puntenplan. Het zou het politieke verkiezingsdebat richting geven omtrent een programma dat een sociale breuk maakt en het zou linkse kiezers voorbereiden op de komende onderhandelingen.

Vakbonden, activisten en actiegroepen  kunnen zich aansluiten bij een campagne die de linkse partijen onder druk zet om een coalitie samen te stellen die echt breekt met het verleden. Een plan met voorwaarden, niet alleen om een akkoord te krijgen, maar ook als basis tijdens de zittingsperiode om deelname aan een regering op te zeggen als het regeerakkoord niet wordt nageleefd.

Om te krijgen wat we nodig hebben, moeten we strijd voeren. Vechten voor de toepassing van zo’n programma zou de arbeidersklasse in heel België verenigen, en zelfs buiten onze grenzen. Als het daarentegen de tekorten zijn die het debat in de samenleving domineren, zonder een echte strijd van onze kant, zal de ruimte enkel vergroten voor de zelfverzekerde uitdrukking van verdeeldheid binnen de gemeenschap, maar ook op basis van racisme, seksisme en LGBTQIA+fobie.

Hier enkele ideeën over hoe zo’n plan eruit zou kunnen zien, waarover een breed debat kan worden gevoerd:

1/ LAAT DE SUPERRIJKEN EN GROTE BEDRIJVEN BETALEN

  • Een echte vermogensbelasting zonder achterpoortjes en een wapenstok bij de hand: de onteigening van kapitalisten die zich asociaal gedragen door er met hun geld vandoor te gaan.
  • Meer overheidsmiddelen voor belastingdiensten en hogere belastingen voor grote bedrijven.
  • Open de bedrijfsboekhouding en roep vakbondsdelegaties op om te controleren wat er op hun werkplek gebeurt.
  • BTW op essentiële producten afschaffen en een belasting van 21% heffen op echte luxegoederen.
  • Geen cent voor speculanten: afschaffing van betaling van staatsschuld, zonder compensatie, behalve op basis van bewezen noodzaak.

2/ LONEN, PENSIOENEN EN UITKERINGEN VERHOGEN

  • Afschaffing van de loonwet van 1996.
  • Handen af van de index! Voor een loonindexeringsmechanisme dat echt – en direct – de reële stijging van de kosten van levensonderhoud weerspiegelt.
  • Verhoging van alle uitkeringen en pensioenen; verhoging van het minimumloon naar €17/uur (€2.800 bruto/maand).
  • Individualisering en herwaardering van sociale uitkeringen boven de armoedegrens en een minimumpensioen van € 1800/maand netto.
  • Afschaffing van degressieve werkloosheidsuitkeringen en uitbreiding van het recht op uitkeringen naar iedereen vanaf 18 jaar.
  • Een studentenloon gelijk aan het minimumloon en vergoeding voor alle stages.
  • Meteen terugbrengen van de wettelijke pensioenleeftijd naar 65 jaar; volledig pensioen voor iedereen na een loopbaan van 40 jaar.

3/ COLLECTIEVE ARBEIDSDUURVERMINDERING TOT 30 UUR PER WEEK – ZONDER LOONVERLIES EN MET COMPENSERENDE AANWERVING

  • Om onhoudbare werkdruk en burn-out tegen te gaan; om mensen in staat te stellen werk, gezinsleven en vrije tijd te combineren; en om jobs voor iedereen te garanderen.

4/ STOP TEKORTEN! EEN GROOTSCHALIG PLAN VOOR OVERHEIDSINVESTERINGEN IN OPENBARE DIENSTEN EN INFRASTRUCTUUR

  • Herfinancier openbare diensten en stop het proces van privatisering en uitbesteding van diensten.
  • Nabijheid, toegankelijkheid en kwaliteit van openbare diensten, gegarandeerd voor iedereen.

5/ MASSALE INVESTERINGEN IN GEZONDHEIDSZORG, SOCIALE VOORZIENINGEN EN ONDERWIJS OM AAN DE BEHOEFTEN TE VOLDOEN

  • Herfinancier de gezondheidszorg om kwaliteitsdiensten te kunnen bieden en wachtlijsten tegen te gaan; verhoog de personeelsnormen zodat er meer personeel aan het bed van de patiënt staat.
  • Garandeer vrije toegang tot abortus, genderbevestigende zorg en psychologische gezondheidszorg.
  • Herfinanciering van onderwijs voor betere werk- en leeromstandigheden; vermindering van de werkdruk van onderwijzend personeel; gratis schoolkantines.

6/ BETAALBARE HUISVESTING VOOR IEDEREEN

  • Stop de wachtlijsten! Massale bouw en renovatie van openbare sociale woningen zodat de vastgoedmarkt niet wordt overgelaten aan de grillen van huisbazen en speculanten.
  • Een verbod op huisuitzettingen zonder sociale woningbouw.

7/ ECOLOGISCHE PLANNING OM AF TE KOMEN VAN KOOLSTOF EN KERNENERGIE

  • Voor een ecologisch en sociaal nuttig investeringsplan om af te stappen van koolstofhoudende energie en kernenergie, waarbij de omscholing van werknemers en massale aanwervingen in de betrokken sectoren verzekerd worden.
  • Een publiek plan om gebouwen te renoveren en te isoleren, wijk per wijk, om de uitstoot van de energie die in gebouwen wordt gebruikt drastisch te verminderen.
  • Een publiek plan voor stadsplanning en land- en rivierbeheer om extreme weersomstandigheden en de schok van overstromingen en hitte op te vangen. Dit plan moet op transparante wijze worden opgesteld, met betrokkenheid van vakbonden en basisorganisaties.
  • Massale overheidsinvesteringen in brandweer- en reddingsdiensten: meer middelen, meer collega’s, betere arbeidsomstandigheden en een beter loon!
  • Heropbouw van het openbaar vervoer: meer, beter, gratis en milieuvriendelijk.
  • Voor onze portemonnee en voor een groene transitie: nationalisatie van de hele energiesector.

8/ NIEMAND IS VRIJ TENZIJ IEDEREEN VRIJ IS – VOOR EEN ECHTE STRIJD TEGEN ALLE VORMEN VAN ONDERDRUKKING

  • Stop seksisme; Stop geweld tegen vrouwen en LGBTQIA+ mensen. Voor een investeringsplan dat in verhouding staat tot de behoeften, met centrale betrokkenheid van basisorganisaties.
  • Systemisch racisme en islamofobie echt aanpakken. Stop politiegeweld – Gerechtigheid en waarheid voor slachtoffers. Een verbod op politiecontroles op basis van etnische profilering.
  • Steun voor een grootschalige campagne om mensen zonder papieren te organiseren en hun status te regulariseren.
  • Publieke middelen en rechten voor mensen met speciale behoeften.

9/ MASSALE STRIJD ORGANISEREN OM DEZE MAATREGELEN OP TE LEGGEN!

  • Oproep aan werkenden en jongeren in België om actief deel te nemen aan de uitvoering van deze maatregelen: mobiliseer een maatschappelijke tegenmacht door strijd om het noodzakelijke beleid op te leggen.

10/ INTERNATIONALE OPROEP TOT SOLIDARITEIT EN STRIJD

  • Roep jongeren, onderdrukten en de werkende klasse in het algemeen in andere landen op om solidariteit te tonen door gelijkaardig beleid te eisen van hun eigen regeringen.
  • Stop het neokolonialisme! Internationale betrekkingen en overeenkomsten gebaseerd op de belangen van onderdrukte mensen en werkenden ter plaatse, niet op de belangen van kapitalistische elites, de zucht naar winst van multinationals of het terugdringen van vluchtelingen.
  • Solidariteit met de Palestijnse massa’s en met mensen over de hele wereld! Afschaffing van alle wapenexportvergunningen. Omschakeling van de wapenindustrie naar sociaal nuttige productie, met behoud van arbeidsomstandigheden en lonen.

Hoe voorkomen dat sommigen niet meedoen?

De PS, en de mainstream media, bekritiseren de PVDA met het argument dat die partij “geen verantwoordelijkheid wil nemen” en niet bereid is om toegevingen te doen om tot een linkse coalitie te komen. Raoul Hedebouw reageert terecht: “De andere partijen willen graag dat de PVDA in een regering komt zodat ze kunnen zeggen: ‘kijk, er is geen alternatief’. Maar mensen stemmen op ons om een breuk te krijgen (…) Mensen die op links stemmen willen niet eindigen met rechts beleid. Een van de redenen voor ons succes is dat we mensen hoop geven. Als de PVDA zich zou gedragen als alle anderen, zou dat een echte tragedie zijn voor links.”

We kunnen maar beter op onze hoede zijn. De PS staat bekend om haar gewoonte om een meer linkse campagne te voeren om vervolgens haar programma op te bergen eens de verkiezingen voorbij zijn. Als er een linkse coalitie komt, zouden de vakbeweging en de verenigingen, samen met de PVDA en alle linkse activisten, die kunnen gebruiken om een krachtsverhouding in de samenleving op te bouwen om tegen de besparingen te vechten en een offensief links programma toe te passen – wat het voor de PS en Ecolo heel moeilijk zou maken om te manoeuvreren om het noodzakelijke beleid niet te hoeven toepassen.

De onderhandelingen voeren via openbare vergaderingen die voor iedereen toegankelijk zijn en via personeelsvergaderingen op de werkvloer, zouden de vakbonden rechtstreekse inspraak geven en de mogelijkheid om bij te dragen tot het opleggen van een ander beleid.

Als de PS haar eigen verkiezingsbeloften nakomt, dan zouden de werkende klasse en de jongeren een belangrijke sociale vooruitgang boeken. De PVDA kan laten zien waartoe het in staat is. Maar als de PS weigert, zal het voor iedereen zichtbaar zijn. In dat geval zullen de personeelsvergaderingen en -bijeenkomsten de verdienste hebben dat ze een radicaal links programma verankeren op vele werkplekken en in publieke debatten, om zo een krachtsverhouding op te bouwen die tot overwinningen zal leiden. Overwinningen die een enorm enthousiasme zouden opwekken en de basis zouden leggen voor een strijd voor veel meer, ook elders.

Voor een offensieve verkiezingscampagne

De sociale beweging in de breedste zin van het woord, van verenigingen tot vakbonden, mist ervaring noch talent. Veel werkplekken kunnen rekenen op activisten en delegees die onvermoeibaar vechten om het dagelijks leven van hun collega’s te verbeteren.

De PVDA zou al deze krachten – individuen, verenigingen, delegaties, enz. – aan haar zijde kunnen krijgen door haar campagne in te zetten met het verklaarde doel om niet simpelweg regeringen van “sociaal beheer” van de status quo met de PS en Ecolo te bereiken, maar een echte breuk gebaseerd op de kracht en de druk van de georganiseerde werkende klasse, met respect voor al haar diversiteit.

Er zouden lokale strijdcomités kunnen worden opgericht, op werkplekken, scholen, campussen en in buurten, om een actieve campagne te voeren en te proberen de breedst mogelijke lagen bij deze strijd te betrekken.

Er kan geen gelijkheid bestaan in een sociale woestijn, dus het is van vitaal belang dat jongeren en bewegingen tegen onderdrukking hun specifieke eisen laten horen voor de verkiezingen. Deze sociale bewegingen kunnen de stemmen voor de PVDA versterken en een begin maken met het creëren van de krachtsverhouding die binnen de samenleving nodig is om ervoor te zorgen dat er een beleid wordt gevoerd dat aansluit bij de behoeften.

Strijd voorafgaand aan de verkiezingen zou de werkende klasse beter positioneren in de confrontatie met het besparingsbeleid dat de EU wil opleggen. Het bespreken en populariseren van een radicaal links programma vóór de verkiezingen, het integreren ervan in sociale verkiezingen in bedrijven en het tot leven brengen door middel van discussies op scholen en op campussen maakt deel uit van de klassenstrijd. Dit zal de werkende klasse meer bewust maken van haar specifieke rol in de samenleving en de voorwaarden scheppen om te beginnen met vechten voor een samenleving naar haar beeld en gebaseerd op haar belangen.

Met openbare vergaderingen, betogingen en stakingen

Het ABVV zou de oproep tot een ‘links front’ kunnen combineren met de organisatie van openbare vergaderingen waar zowel vertegenwoordigers van de partijen als de basis van de sociale beweging aan het woord komen om duidelijk te maken wat er op het terrein moet gebeuren.

Deze grote programmatische discussiebijeenkomsten zouden voorafgegaan kunnen worden door lokale betogingen om strijd aan te moedigen door de dynamiek van de verkiezingscampagne heen, in plaats van deze op ‘pauze’ te zetten. De beste campagne is de sociale strijd. De meest effectieve manier om onze eisen op te leggen aan het publieke debat is door middel van mobilisaties, massabetogingen en stakingen.

De regionale vakbondsafdelingen, sectorale organisaties en strijdbare delegaties zouden vergaderingen en acties kunnen organiseren om een campagnedynamiek te ondersteunen en de noodzakelijke sociale eisen tot leven te brengen. Sociale strijd is ook de beste manier om te voorkomen dat extreemrechts de woede en frustraties van het dagelijks leven naar zich toetrekt.

Dit soort dynamiek is ook belangrijk om vertrouwen op te bouwen in collectieve actie en om ons voor te bereiden op de strijd die komt na de verkiezingen.

Voor openbare discussies en onderhandelingen

Een akkoord over een linkse coalitie staat sterker als het gesloten wordt op basis van discussies en onderhandelingen die publiek gebeuren. Een open debat zou het mogelijk maken om collectief te bepalen of een akkoord al dan niet mogelijk is, via bijeenkomsten en mobilisaties. Dit zou zoveel mogelijk mensen betrekken bij de krachtsverhouding die na de onderhandelingen nodig is: om het regeringsbeleid te steunen tegenover het kapitalistische antwoord in geval van overeenstemming; en om zich te verzetten tegen het gevoerde beleid in geval van onenigheid.

De debatten moeten openlijk en nu al worden gevoerd, in een breed publiek debat met linkse activisten en kiezers, vakbondsleden en -afgevaardigden, feministen, klimaatactivisten, antiracisten, verenigingen die actief zijn, enz.

Ons nu voorbereiden op het kapitalistische antwoord

LSP wil aan de zijde van de PVDA strijden zodat er een programma komt dat breekt met het kapitalisme, als een stap naar veel meer: de omverwerping van het kapitalisme.

De klimaat- en biodiversiteitscrisis is een bijzonder goede illustratie van de noodzaak van publiek eigendom van de productiemiddelen. De huizencrisis, de gezondheidscrisis en de crisis van jobonzekerheid illustreren dit net zo goed.

Er is geen gebrek aan middelen voor een radicaal programma, maar deze zijn vandaag geconcentreerd in de handen van een handvol ultra-rijken. Het uitvoeren van zo’n programma betekent je voorbereiden op de onvermijdelijke tegenaanval van de heersende klasse, wier belangen in gevaar zullen komen. Elke kapitalist die probeert te ontsnappen door met zijn kapitaal te ontvluchten of zich elders te vestigen, moet meteen het antwoord van de onteigening krijgen. In dit titanengevecht kan onze sociale klasse het wapen hanteren van de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie, zonder compensatie, en geplaatst onder de democratische controle en beheer van de werkende klasse en de gemeenschap, om een rationele en democratische planning van de economie te ontwikkelen. Dit dient te beginnen met de bank- en financiële sector, maar omvat ook energie, telecommunicatie, de staalindustrie, petrochemie, etc. Op deze basis zullen we de middelen in handen hebben om de economie en de ecologische transitie te plannen.

Zo zullen we in staat zijn om socialistische maatregelen toe te passen die ons in staat stellen om een nieuw systeem op te bouwen, een democratische socialistische maatschappij vrij van uitbuiting en de wet van de winst. We zullen pas echt als overwinnaars uit deze strijd naar voren komen als het kapitalisme omvergeworpen wordt. Fundamentele, revolutionaire verandering in de samenleving – het einde van privébezit van de belangrijkste productiemiddelen – is een zaak van absolute sociale, ecologische en economische urgentie.

Delen:
Printen:
Voorpagina van De Linkse Socialist