Het Indische establishment stelt het land graag voor als de grootste democratie ter wereld. Met 1,4 miljard inwoners is het effectief het meest bevolkte land en begin mei zijn er verkiezingen. De regerende BJP, een extreemrechtse hindoe-nationalistische partij met 180 miljoen leden, lijkt af te stevenen op een nieuwe overwinning. Niet vanuit enthousiasme omwille van wat de partij van premier Modi te bieden heeft aan de bevolking, maar door het falen van de oppositie en een steeds gewelddadiger religieus sektarisme.
door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
Modi als nieuwe Hindoe-god
In de aanloop naar de verkiezingen opende Modi als een soort van hogepriester een nieuwe tempel in Ayodhya. Dit was de kers op de hindoe-chauvinistische taart. Het gaat immers niet zomaar om een tempel. In 1992 werd de historische moskee in Ayodhya bestormd en verwoest door aanhangers van de BJP die op dezelfde plaats een tempel wilden bouwen om Ram te eren. Deze aanval werd gevolgd door communautair geweld in heel India waarbij 2000 doden vielen. Ram is voor de nationalisten “de verpersoonlijking van ons concept van cultureel nationalisme”, aldus voormalig BJP-leider Advani. De nieuwe tempel op de ruïnes van de oude moskee werd nog voor hij volledig af was geopend door Modi met een bijzonder duur spektakel. BJP-parlementsleden spraken over Modi in termen van “de koning der goden”. Het is niet enkel Ram die aanbeden wordt…
Deze gebeurtenissen gaven een nieuwe impuls aan het nationalistisch geweld dat vooral tegen moslims gericht is. Moskeeën worden aangevallen en er zijn nieuwe pogingen om een deel van de Indische bevolking toegang tot hun burgerschap te ontzeggen (nadat massaprotest eerder tot het opschorten van dat beleid leidde). Met de regelmaat van de klok wordt ook de vijandschap met buurland Pakistan bovengehaald, in het bijzonder rond Kasjmir waarvan zowel India als Pakistan een deel bezetten.
Het nationalisme moet de aandacht afleiden van de sociale tekorten. De BJP bracht de afgelopen tien jaar onder Modi geen vooruitgang voor de meerderheid van de bevolking. Enkel de superrijken gingen er verder op vooruit. Met Ambani en Adani staan er twee Indische tyconen in de top 20 van de rijkste mensen ter wereld. De 1% rijksten bezitten 40,6% van alle rijkdom. Tegelijk telt India het grootste aantal armen ter wereld: 228,9 miljoen.
Rode loper voor superrijken
De obscene kloof tussen een grote groep armen en de decadentie onder de superrijken werd begin maart nog maar eens aangetoond tijdens het grootse voor-huwelijksfeest van de jongste zoon van Mukesh Ambani. Tijdens een lang weekend kwam de wereldwijde elite naar een luxefeest. Onder de duizend aanwezigen waren Bill Gates, Ivanka Trump, Rihanna, Mark Zuckerberg naast een reeks Bollywood-sterren. Ambani koos ervoor om het feest dat 140 miljoen euro kostte in Gujarat te laten plaatsvinden, waar Modi voorheen deelstaatpremier was.
Met de hulp van de zakelijke elite, waaronder Ambani, domineren de BJP en Modi vandaag de mainstream media. Ze veranderden de electorale regels om miljoenendonaties aan verkiezingscampagnes mogelijk te maken, waarvan vooral de BJP profiteert. Niet toevallig omschreef Ambani Modi als “de meest succesvolle premier uit de Indische geschiedenis”. Hij is inderdaad zeer succesvol voor zijn eigen portemonnee en prestige. Gautam Adani, die andere superrijke Indiër, lag even onder vuur wegens fraude, maar het Indische gerecht zorgde ervoor dat het onderzoek hiernaar nergens toe leidde.
Extreemrechts rolt de rode loper uit voor de superrijken, terwijl de overgrote meerderheid van de bevolking in armoede leeft. Dit leidde al meermaals tot grootschalig protest. We zagen de grootste algemene stakingen uit de geschiedenis en massaal boerenprotest waarmee de verdere liberalisering van de landbouw deels tegengehouden werd. Het boerenprotest gaat door en botst op harde repressie van de regering die de liberalisering wil doorzetten. Belangrijk is echter de vaststelling dat het breed gedragen protest van de boeren, ondersteund door de arbeidersbeweging, erin slaagde om Modi tot belangrijke toegevingen te dwingen. Strijd van onderuit is het antwoord.
Falen van de oppositie
Op de officiële oppositie kan er helaas niet gerekend worden. De grootste oppositiepartij is Congress, die zelf neoliberale maatregelen introduceerde en sinds de jaren 1980 steeds meer beroep deed op hindoenationalisme. Ondanks een alliantie met andere oppositiepartijen ziet het er niet naar uit dat de BJP kan verslagen worden. De linkerzijde is de afgelopen jaren verzwakt, vooral omdat het zelf een asociaal beleid voerde in onder meer West-Bengalen, waar de traditie van een sterke communistische partij grotendeels verdwenen is en de BJP voor het eerst kon doorbreken. Ook nu blijven de communistische partijen achter Congress aan lopen op basis van electorale berekeningen in plaats van de strijd van onderuit volop te organiseren en politiek te vertalen. De oppositiepartijen voeren op lokaal vlak een asociaal beleid en baseren zich op kastendiscriminatie en onderdrukking. Het falen van de oppositie vergroot de ruimte voor ondemocratische aanvallen door de BJP, zoals de schorsing van ruim 140 parlementsleden in december en de arrestatie van kopstukken van oppositiepartijen.
Een verderzetting van het BJP-regime zal de communautaire spanningen verder doen toenemen. Tegelijk wordt discriminatie op basis van kaste versterkt. Op het internationale toneel sluit Modi aan bij de belangen van het VS-imperialisme en hoopt hij dat zijn vriend Trump herkozen raakt. Het Indische regime wil investeringen die uit China wegtrekken binnenhalen, zelfs indien de infrastructuur en de omstandigheden in India obstakels vormen. De banden met het VS-imperialisme worden gebruikt om sterker te staan tegenover het Chinese imperialisme. Ondanks samenwerking in het kader van de BRICS, blijven de spanningen tussen India en China immers groot. Er zijn betwistingen over de grens tussen China en Arunachal Pradesh in het noordoosten van India, maar vooral de regionale concurrentie speelt hierin mee. Tegelijk voert Modi een semi-onafhankelijke koers waarbij de goede banden met Rusland blijven bestaan. Verder aarzelde zijn regime niet om een rechtse Sikh-separatist in Canada te vermoorden en zo de relaties met dat land onder druk te zetten. Toch wijst alles erop dat de banden met het blok rond het VS-imperialisme sterker worden en bepalend zijn voor de geopolitieke positie van India.
De komende periode zal gekenmerkt worden door meer spanningen. Door zich te beperken tot de krijtlijnen van het kapitalisme slaagt de Indische oppositie er niet in om een halt toe te roepen aan de toenemende sociale tegenstellingen, ellende en communautair geweld. Een antwoord op extreemrechts vereist een strategie van systeembreuk gebaseerd op de jonge en dynamische werkende klasse en arme boeren die samen strijden tegen alle vormen van onderdrukking en uitbuiting. India Socialist Alternative (ISA) wil daar een rol in spelen.
Opbouw van een revolutionair socialistisch alternatief
International Socialist Alternative begon in 2020 in volle coronatijd met de opbouw van een nieuwe afdeling in India. Beginnen met de opbouw van een revolutionaire kracht op een subcontinent is een enorm grote taak. Met wekelijkse vergaderingen om de politieke fundamenten voor onze organisatie te leggen, zijn er ondertussen stappen vooruitgezet. De eerste edities van een krant zijn verschenen en ISA kwam tussen op acties, zoals tegen het bloedbad in Gaza.
Op 8 maart werd de internationale vrouwendag gevierd met de lancering van ROSA in India tijdens een bijeenkomst met Laura Fitzgerald van ROSA Ierland, Moumita van ISA India en Meena Kandasamy, een gekende schrijfster en activiste. De link tussen de verschillende vormen van onderdrukking onder het kapitalisme werd er prominent naar voren gebracht met nadruk op de noodzaak van onverzettelijke strijd tegen kastenonderdrukking. ISA in India bediscussieert de geschiedenis en actualiteit van kastendiscriminatie om de marxistische analyse hiervan te verfijnen. Dat is een absolute noodzaak in een land waar kaste zo allesbepalend is. Het feit dat termen als ‘paria’ of ‘outcast’ rechtstreeks vanuit het Indische kastenstelsel in onze taal overgenomen zijn, toont aan hoe sterk die onderdrukking is.
Er zijn ook contacten met de campagne PAPA (Project Affected People’s Association). Die campagne ontstond in verzet tegen het plan van de constructie van de Deucha Panchami openluchtmijn in Birhbum in West-Bengalen. Het zou de tweede grootste dergelijke mijn ter wereld worden. Hiervoor moeten 21.000 mensen verhuizen, waaronder 9.000 Adivasi’s (stammen van inheemse volkeren) en 4.000 Dalits (zogenaamde ‘onaanraakbaren’ die buiten het kastenstelsel gesloten worden). Het project is rampzalig voor de lokale bevolking maar ook voor het milieu. De enigen die erbij winnen zijn de superrijke eigenaars van het mijnbedrijf en hun politieke marionetten. Samen met PAPA wil ISA de strijd tegen dit mijnproject internationaal bekend maken.
