Met officieel al meer dan 28.000 doden in Gaza sinds 7 oktober, doodt het Israëlische leger gemiddeld meer dan 200 Palestijnen per dag. Dat is veel meer dan het dagelijkse dodental van alle groot conflicten van de afgelopen jaren, waaronder die in Syrië, Soedan, Irak, Oekraïne, Afghanistan en Jemen.
door Fabian Colyn uit maandblad De Linkse Socialist
De afgelopen weken dreef het Israëlische leger steeds meer Palestijnen naar het gebied rond Rafah in het zuiden van de Gazastrook, aan de grens met Egypte. Honderdduizenden zitten er opeengepakt in tijdelijke vluchtelingenkampen, in overvolle tenten zonder verwarming, in hongersnood, zonder douches of toiletten. Onder deze omstandigheden en zonder functionerende medische diensten, verspreiden epidemieën en infecties zich, vooral nu in de winter.
Ongeveer 1,4 miljoen Palestijnen proberen te schuilen in Rafah, dat door het Israëlisch leger als veilige zone was aangeduid. Toch werden de dodelijke bombardementen opgevoerd en premier Netanyahu houdt vol dat er een grondoffensief komt. De schreeuw van het massale protest en de daarop volgende (holle) pleidooien van allerhande regeringsleiders om van dat offensief af te zien, worden genegeerd.
Het Egyptische regime bouwt intussen een ommuurd terrein bezuiden de grens met Gaza om tot 100.000 Palestijnse vluchtelingen te isoleren in de Sinaï woestijn, in het geval van een massale vluchtpoging.
Vrouwen extra getroffen
Er zijn ongeveer een miljoen vrouwen en meisjes ontheemd, waaronder tienduizenden zwangere vrouwen. Dit gebeurt onder ondraaglijke omstandigheden van een gebrek aan drinkwater, honger en extreme angst voor de bombardementen. Velen van hen krijgen een miskraam of vroeggeboorte en meestal is er geen medische hulp beschikbaar, terwijl de weinige ziekenhuizen die nog functioneren overspoeld worden met mensen met ernstige verwondingen. In de ziekenhuizen worden mensen op de grond behandeld en operaties gebeuren nu meestal zonder pijnstillers.
Al voor de bombardementen en invasie door het Israëlische leger waren er berichten over een toename van prostitutie van minderjarigen als gevolg van de extreme armoede in de strook. Nu zijn de ontheemding, de honger en het gebrek aan levensmiddelen een verdere voedingsbodem voor uitbreiding van misbruik en een dramatische toename van gendergerelateerd geweld.
Internationaal Gerechtshof spreekt zich uit
Netanyahu verklaarde door te gaan. Vredesonderhandelingen met vertegenwoordigers van de VS, Israël, Egypte en Qatar leverden niets op. De druk op de Israëlische regering om tot een nieuw staakt-het-vuren te komen, wordt nochtans steeds groter. Op 26 januari gaf het Internationaal Gerechtshof het bevel aan Israël om “genocide te voorkomen”, “oproepen tot genocide te bestraffen” en “humanitaire hulp naar Gaza door te laten.” Dat de uitspraak van het Hof minder ver gaat dan de VN-resolutie van 12 december – die opriep tot een onmiddellijk humanitair staakt-het-vuren – is ontnuchterend. Toch dwingt die uitspraak, samen met de duizenden protestacties in de hele wereld, een hele resem regeringsleiders om zich althans in woorden te verzetten tegen een grondoffensief op Rafah.
De Franse president Macron belde Netanyahu om te zeggen dat de Israëlische operaties in Gaza “moeten stoppen.” De premiers van Australië, Canada en Nieuw-Zeeland stelden in een gezamenlijke verklaring dat een militaire operatie in Rafah “catastrofaal” zou zijn. De Israëlische regering weert zich echter als een duivel in een wijwatervat. Defensieminister Galant sprak van een “antisemitische rechtszaak” door de Zuid-Afrikaanse regering en Netanyahu stelde dat Israël “zich zal blijven verdedigen tegen Hamas, een genocidale terreurorganisatie.”
De Israëlische oorlogsmachine blijft onverstoord moorden in de zogenaamde ‘derde fase’ van het offensief op de Gazastrook, die zes maanden zou duren. In de veertien dagen na de uitspraak van het Hof had het Israëlische leger, volgens Euro-Med Monitor, 1.864 Palestijnen gedood waaronder 690 kinderen. Het vernietigt nog steeds systematisch woonwijken, civiele infrastructuur en andere voorzieningen, waardoor het grootste deel van de Gazastrook de facto onbewoonbaar is.
Tegenaanval op de UNRWA
Vlak na de uitspraak van het Hof kwam het nieuws dat de Verenigde Naties twaalf medewerkers van de humanitaire hulporganisatie UNRWA had afgedankt. Dat gebeurde op basis van beschuldigingen door de Israëlische regering, dat ze deelgenomen hadden aan de aanval door Hamas op 7 oktober. Bewijzen zijn er vooralsnog niet geleverd, maar de beschuldigingen waren voldoende voor de VS en 15 andere regeringen om meer dan 400 miljoen euro aan financiering voor het agentschap te bevriezen. De Israëlische regering beweert dat 10% van de 13.000 personeelsleden van UNRWA aanhangers van Hamas zijn en wil dat de organisatie wordt ontbonden. Tegelijk blokkeert ze meer dan 1000 containers aan VN-voedselhulp in de Israëlische havenstad Ashdod.
Het geheel is tekenend voor de autoriteit en daadkracht van intergouvernementele instellingen als de VN en het Internationaal Gerechtshof. Allerhande resoluties en verdicten dienen vooral als vijgenblad waarachter de politieke vertegenwoordigers van de kapitalistische klassen zich verstoppen om de status quo van winstmaximalisatie in stand te houden. Dat net de Zuid-Afrikaanse regering de klacht bij het Hof lanceerde is hier niet vreemd aan. De regerende ANC-partij dreigt bij de volgende verkiezingen haar absolute meerderheid te verliezen. Dat zou de eerste keer zijn sinds het einde van de Apartheid en het is het resultaat van decennia van besparingsbeleid dat de diepe ongelijkheid in stand hield. Onder druk van de solidariteitsbeweging met de Palestijnen zoekt het ANC wanhopig naar manieren om haar blazoen op te poetsen, zonder evenwel de nauwe banden met het Israëlisch grootkapitaal te schaden.
Imperialistische belangen gaan voor
De rol van het Amerikaans imperialisme is zo mogelijk nog hypocrieter. Terwijl president Biden – die op protestacties al de titel ‘Genocide Joe’ verkreeg – zich naar verluidt telefonisch kwaad maakte op Netanyahu, passeerde in dezelfde week een militair steunpakket aan Israël ter waarde van 14 miljard dollar door de Senaat. Biden is vooral boos dat de onbuigzaamheid van Netanyahu, ondanks het massale protest, het bredere imperialistisch project van de VS voor de regio op de helling zet en hem op het thuisfront stemmen gaat kosten. Zowel verdere militaire escalaties van het Israëlische leger met Hezbollah over de grens met Libanon als confrontaties tussen door Iran gesteunde milities en Westerse krachten dreigen een regionale vuurzee te creëren.
Voor Netanyahu zelf is het voortzetten van de slachtpartij tot het hopeloze doel van “de volledige vernietiging van Hamas” een kwestie van politiek overleven. Terwijl er in Israël volgens peilingen nog een meerderheid gewonnen is voor het doorzetten van het offensief als beste manier om gijzelaars te redden, is er tegelijk maar 15% die wil dat Netanyahu aan de macht blijft na de oorlog. Voor het voortbestaan van zijn regering steunt hij op de extreemrechtse Kahanisten, die steeds meer genocidaire taal verkondigen. Zo liet de minister van Nationale Veiligheid, Itamar Ben-Gvir, optekenen dat het Israëlisch leger “wel op kinderen moet schieten om een nieuw 7 oktober te voorkomen.”
De strategie van de VS blijft gebaseerd op Israël als trouwe bondgenoot en basis voor machtsprojectie in de regio. Het hoopt een stabilisatie van het Midden-Oosten te bekomen door een pacificatie van de Palestijnse nationale kwestie en, desnoods via de uitbesteding van de bezetting aan andere corrupte regimes in de regio, tot een ‘normalisatie’ te komen van de relaties tussen Israël en Saudi-Arabië als tegenwicht voor de door Rusland en China gesteunde regimes in Iran en Syrië.
Protest toont de weg vooruit
In Marokko vonden grote protesten plaats tegen het “verraad” van de eigen regering die de diplomatieke betrekkingen met Israël normaliseerde. In Egypte worden de solidariteitsprotesten, die steeds meer (de medeplichtigheid van) het Al Sisi-regime aan de kaak stellen, beantwoord met enerzijds keiharde repressie maar anderzijds ook sussende retoriek over solidariteit met het Palestijnse volk. De oproep van een diverse coalitie van Palestijnse organisaties voor een wereldwijde staking was meer een fenomeen op sociale media dan op de werkvloer, maar de Libanese regering voelde zich toch verplicht een staking van de publieke sector te organiseren. De oproep voor een tweede wereldwijde actiedag op 17 februari werd massaal opgevolgd met marsen in meer dan 100 steden over heel de wereld.
Ook de acties tegen wapentransport naar Israël vermenigvuldigen zich. In Nederland resulteerde een rechtszaak in een voorlopig verbod op de uitvoer van onderdelen van F-35’s naar Israël, maar de regering gaat in beroep. De arbeidersbeweging heeft een sleutelrol te spelen in het afdwingen en handhaven van boycots van wapenleveringen aan de Israëlische oorlogsmachine. Als de Belgische transportvakbonden hun algemene oproep omzetten in concrete ordewoorden en ondersteuningsacties van blokkades van wapentransporten, zou dit een enorm enthousiasme genereren en elders worden overgenomen.
Het internationale protest geeft vertrouwen aan de Palestijnse massa’s om te blijven strijden voor bevrijding en aan hen die Netanyahu’s staatsterrorisme verwerpen in Israël om op straat te komen.
Duurzame vrede in de regio zal een volledige wederopbouw vergen, met recht op terugkeer voor Palestijnse vluchtelingen, ook binnen de ‘groene lijn’, recht op veiligheid en een waardige toekomst voor beide gemeenschappen. Onder het kapitalisme is dit ondenkbaar. De massa’s van werkenden moeten met een sociaal alternatief komen voor het bloedvergieten. Nationalisaties van wapenfabrieken onder arbeiderscontrole voor reconversie naar productie van maatschappelijk nuttige middelen kan als inspiratie dienen voor arbeiderscontrole over de rijkdommen in de regio, die noodzakelijk zal zijn voor een echt antwoord.
