“Haal het geld uit rijke zakken, in het onderwijs valt niets te pakken!” Met deze en nog andere slogans namen leden van Actief Linkse Studenten en LSP op 11 oktober deel aan de betoging voor meer middelen voor het hoger onderwijs.
door Thomas (Brussel) uit maandblad De Linkse Socialist
Zowat 3.000 studenten en personeelsleden uit het Nederlandstalig hoger onderwijs kwamen solidair in Brussel samen om de middelen op te eisen waar ze recht op hebben. Immers, al jaren voert de Vlaamse regering haar eigen financieringsdecreet voor het hoger onderwijs niet correct uit. De opeenvolgende ministers hebben zich laten leiden door een neoliberaal beleid dat de competitie opdrijft en publieke investeringen terugschroeft. Hierdoor komt het recht op onderwijs onder druk, democratische waarden als gelijkheid en inclusiviteit verzwakken, bepaalde studenten worden uitgesloten en het personeel raakt overwerkt en wordt ziek. Dit moet stoppen.
Het was van de periode 2006-2009 geleden – toen het financieringsdecreet werd ingevoerd – dat studenten en personeel gezamenlijk in actie kwamen voor een sociaal beleid in het hoger onderwijs. In 2014 organiseerden studenten nog een betoging tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld, maar ditmaal werd het initiatief door de vakbonden genomen. Zij kregen de steun van studenten en personeelsleden, naast politieke organisaties en studentenverenigingen. Hoewel de belangrijkste raden van hogescholen en universiteiten officieel meer publieke investeringen eisen, liep er slechts één rector in de betoging mee. Ook de VVS (Vlaamse Vereniging van Studenten) eist hetzelfde en democratisch onderwijs, maar bleef afwezig.
Nochtans is er in de huidige beweging van het hoger onderwijs geen gebrek aan ideeën en perspectief. Tijdens de betoging had ALS/LSP niet enkel slogans te bieden maar ook een nieuwe brochure met kritische analyses van de situatie en voorstellen voor strijd en verandering. Enkel door de beweging verder te organiseren kunnen de gedeelde eisen omgezet worden in werkelijkheid. Minister Weyts voelde zich immers niet aangesproken door de betoging en blijft zich verstoppen achter creatief rekenwerk om de realiteit van de tekorten te ontkennen. Er is dus nood aan organisatie en strijd!
Twee zaken staan buiten kijf: we moeten verder gaan en de strijd verbreden. Op 18 oktober hielden ALS en LSP een open meeting en webinar om de discussie hierover verder te zetten. Er is nood aan een opbouwend actieplan met als doel een krachtsverhouding die resultaten weet af te dwingen. Zo zijn sterke actiecomités nodig aan elke instelling of campus. Deze comités van personeel en studenten kunnen dan een basis vormen van waaruit de beweging verbreed kan worden met lokale acties. De actiecomités kunnen de personeelsleden uitdrukkelijk als werkers aanspreken en bijvoorbeeld de lage syndicalisatiegraad in het hoger onderwijs aankaarten. Daarnaast moeten de comités de studenten informeren en mobiliseren voor acties, met name door ruimte te scheppen voor studenten die niet per se aangesloten zijn bij een politieke organisatie. Daarbij is het nodig om het recht op onderwijs als een strijd tegen discriminatie te vertalen en studenten ook via hun werkervaring aan te spreken. Dit zou zelfs een weg kunnen zijn om de strijd naar andere sectoren te verbreden. Tenslotte zullen we door op deze manier te strijden – breed en van onderuit – ook de onderwijsbesturen onder druk kunnen zetten om zich serieuzer te engageren.
Met deze acties kunnen we toewerken naar een nieuwe en grotere nationale betoging die het (hoger) onderwijs midden in de verkiezingscampagnes plaatst en die uitzicht kan geven op stakingen en verdere strijd. Alle verbeelding en kracht is aan ons! Een overwinning is mogelijk!
