De regering-De Croo vond al bij al gemakkelijk 1,2 miljard euro voor de begroting van volgend jaar. Zowel de Europese Commissie als de rechtse besparingspolitici hopen na de verkiezingen van volgend jaar forser het mes te zetten in publieke uitgaven die de werkende klasse ten goede komen. Vlak voor verkiezingen die de onpopulariteit van hun instellingen en partijen in het voetlicht plaatsen, houden ze het op een bescheiden bedrag.
De regering toeterde dat dit een ‘pijnloze begroting’ is die het geld vooral bij de grote banken zoekt. Op het eerste gezicht klopt dat: de jaarlijkse belasting voor de grote banken wordt aangepast waardoor zij 150 miljoen euro extra betalen. Bovendien rekent de overheid op 220 miljoen euro extra dividenden van Belfius. Een ‘overwinstbelasting’ op de grote winsten van de banken komt er niet.
De grootbanken maken enorme winsten dankzij de hogere rentevoeten die ze krijgen van de Nationale Bank en de Europese Centrale Bank. Paul De Grauwe stelt dat dit de bankensector 10 miljard euro op jaarbasis oplevert. “Geld dat van de Nationale Bank wordt getransfereerd naar commerciële banken.” Nog duidelijker: “Het is de belastingbetaler die opdraait voor de miljardentransfer van de nationale banken naar de commerciële banken.” Over deze miljardentransfers horen we de Vlaams-nationalisten nooit spreken.
De winsten zijn duizelingwekkend: in het tweede kwartaal boekte KBC een nettowinst van 966 miljoen euro. In de eerste jaarhelft was Belfius goed voor een nettowinst van 479 miljoen euro, BNP Paribas 1,53 miljard euro en ING België boekte een winst voor belastingen van 588 miljoen euro. Ondertussen gaat de dienstverlening aan de bevolking verder achteruit. Van de 395 kantoren van ING België eind 2022 blijven er nog slechts 206 over. In 2016 waren dat er 709.
Het verhogen van de belastingen van de grootbanken komt in de praktijk neer op het aftoppen van de miljardentransfer van de gemeenschap naar de aandeelhouders van de grootbanken. Aan dit verdienmodel wordt niet geraakt. Meer nog: de regering wil de extra middelen vooral binnenhalen door een extra dividend van Belfius. De boodschap aan de banken? ‘Doe vooral zo voort’.
De bankensector protesteerde voorzichtig, onder meer met de stelling dat de winsten in België niet hoger liggen dan in de buurlanden. Feit is dat 150 miljoen extra slechts een peulschil is in vergelijking met de extra winsten. Met dit beleid worden de banken niet echt geraakt. Dit voorstellen als ‘het geld zoeken waar het zit’ is zand in de ogen strooien.
Een hogere winstbelasting zou honderden miljoenen extra kunnen opbrengen. Daar is de regering niet toe bereid. Het zou bovendien vereisen dat er stokken achter de deur klaar liggen zodat de gemeenschap controle kan verwerven over de banken en de volledige financiële sector.
