Macron en zijn regering zijn als winnaar uit de strijd over de pensioenen gekomen, maar wel diep verzwakt. Om de situatie weer onder controle te krijgen, hebben ze potentiële rechtse bondgenoten gepaaid, racistische verdeeldheid in de samenleving geïnjecteerd en de aandacht afgeleid van sociale kwesties. Gabriel Attal, de nieuwe minister van Onderwijs, reageerde met een verbod op de abaya in scholen. Een abaya is een gewaadachtige losse jurk die oorspronkelijk uit Arabische landen komt, maar die op zich los staat van religie.
door Stéphane en Myriam
Thomas Portes, parlementslid van La France Insoumise (LFI) vatte samen: “Schoolmateriaal is 11% duurder geworden. Er zijn te weinig leerkrachten en begeleiders. Sommige ouders kunnen zelfs de schoolmaaltijden niet betalen. En voor Gabriel Attal is de invoering van kledingvoorschriften het meest dringend?! Een islamofobe beslissing.”
De vrouw beslist!
Macron zette de toon voor het nieuwe politieke jaar: “migratie aanzienlijk verminderen” (verwijzend naar de migratiewet) en “herbeschaven” (verwijzend naar de opstanden in de voorsteden eind juni). Het verbieden van de abaya is de zoveelste aanval op de moslimgemeenschap. Het is ook de zoveelste aanval op vrouwen. Te korte kleren, te lange kleren: hun lichamen worden voortdurend misbruikt om verdeeldheid te zaaien.
Of het nu gaat om een minirok, een T-shirt met gaten, een crop top, een broek, een hoofddoek of een abaya: wij verdedigen het recht van vrouwen om vrij te kiezen wat ze dragen. We verzetten ons dus resoluut tegen conservatieven die een kledingstuk willen verbieden, maar ook tegen andere conservatieven die het willen opleggen.
Het dragen van de abaya wordt ten onrechte voorgesteld als een aanval op het secularisme en de Republiek. Het verbieden van de abaya, of zelfs van religieuze symbolen, heeft niets te maken met de strijd tegen de radicale islam. De maatregel zal de invloed van de islam juist versterken door een boemerangeffect. Om de aantrekkingskracht van de radicale islam op jongeren aan te pakken, moet er iets gedaan worden aan discriminatie en het gebrek aan middelen, in het bijzonder in het onderwijs. Deze kwestie is volledig verbonden met de verdediging van degelijk onderwijs dat voor iedereen toegankelijk is, rekening houdt met jongeren van verschillende achtergronden en voldoende opgeleid personeel heeft om te antwoorden op discriminatie op school en druk van familie en vrienden.
De verdediging van vrouwenrechten wordt regelmatig misbruikt als alibi voor racisme, overgoten met een seksistisch sausje waarbij vrouwen worden voorgesteld als zwakke wezens die moeten gered worden. Er zijn overal in de samenleving seksistische machtsverhoudingen die leiden tot geweld en misbruik. Patrick Poivre D’Arvor, een bekend voormalig nieuwsanker in Frankrijk, wordt bijvoorbeeld door meer dan 20 vrouwen beschuldigd van seksueel misbruik. Dat wordt echter gezien als een individueel geval, terwijl geweld gepleegd door iemand met een migratie-achtergrond direct gekoppeld wordt aan ‘hun cultuur’.
Om echt in alle vrijheid een keuze te kunnen maken, moet de sociale positie van alle vrouwen verbeteren. In het bijzonder moet er een garantie van financiële onafhankelijkheid zijn. Dit betekent opkomen voor sociale uitkeringen boven de armoedegrens en degelijke lonen ongeacht gender, religie of uiterlijk.
De cruciale rol van de arbeidersbeweging
De opstand in sociaal achtergestelde buurten na de racistische politiemoord op de jonge Nahel in juni 2023 ging gepaard met rellen, die uitdrukkingen waren van wanhoop. Het potentieel van de woede tegen de aanvallen op de pensioenen werd niet volledig benut door de vakbondsleiders, wat eveneens ruimte liet voor ontgoocheling en wanhoop.
De vakbondsleiders kijken vaak enkel naar de reeds georganiseerde lagen. Het betrekken van wie nog niet georganiseerd was, had de strijd tegen de pensioenhervorming kunnen verbreden. Ook tegenover maatregelen zoals het verbod op de abaya of het racisme ten aanzien van de bevolking van de banlieus is er nood aan een consequente klassenbenadering.
Helaas trappen veel vakbondsleiders in de val van de verdeeldheid die door Macron is opgezet. Sophie Binet van de vakbond CGT steunde het verbod op de abaya op scholen: “Als het als een religieus symbool wordt beschouwd, moet het uiteraard verboden worden.” Wellicht had Macron niet verwacht dat hij zelfs vanuit die hoek steun zou vinden voor zijn politiek van verdeeldheid. Dit debat woedt ook in zekere mate binnen de parlementaire fractie van de NUPES, de alliantie van linkse partijen rond La France Insoumise.
Vakbondsactivisten en militanten van La France Insoumise hebben een rol te spelen in het opbouwen van eengemaakte strijdbewegingen. Mélenchon scoorde uitzonderlijk goed in de volksbuurten tijdens de presidentsverkiezingen van 2022. De NUPES-alliantie die daarop volgde, ondermijnde een deel van deze steun omdat de verantwoordelijken voor het lokale besparingsbeleid erin werden opgenomen. Het collectief ‘On s’en mêle’ (‘We moeien er ons mee’), een netwerk van mensen uit de volkswijken opgezet ter ondersteuning van Mélenchon, uitte al snel woede en teleurstelling. Het collectief hekelde dat NUPES sterk gericht was op de officiële structuren en niet op de opbouw van onderaf.
Het ontbreekt vandaag niet aan thema’s om een groot offensief tegen het beleid van Macron op te zetten. De sterke punten en de strijdbaarheid van de historische pensioenbeweging kunnen worden gebruikt als hefboom voor een massale strijd voor een algemene stijging van de lonen en uitkeringen, alsook om de geplande ‘migratiewet’ en ‘arbeidswet’ te stoppen en een einde te maken aan het volledige besparingsbeleid en de repressie.
De arbeidersbeweging heeft een cruciale rol te spelen om doorheen strijd een programma te verdedigen dat er geen twijfel over laat bestaan dat niemand aan de kant blijft staan. Zo kunnen we ervoor zorgen dat niemand zich laat misleiden en zich wendt tot extreemrechts of zijn tweelingbroer, de reactionaire politieke islam. We kunnen het kapitalistisch systeem opnieuw op zijn grondvesten doen daveren. Deze keer moeten we er alles aan doen om te winnen.
