De Brussels Pride bleef in essentie een feestelijk evenement, maar de slogan van de editie van afgelopen mei was: “Bescherm het protest.” Het geweld tegen LGBTQIA+ mensen en hun verenigingen en organisaties is niet verdwenen, ondanks de toegenomen zichtbaarheid van de gemeenschap, haar eisen en haar zorgen. LGBTQIA+-fobe discriminatie en de verschrikkelijke persoonlijke gevolgen daarvan zijn diep geworteld in het kapitalistisch systeem.
Het laatste rapport van de International Lesbian and Gay Association (ILGA) stelt vast dat “2022 het meest gewelddadige jaar was voor LGBTQIA+ mensen in de afgelopen tien jaar” was in Europa. Gaybars waren vorig jaar het doelwit van terroristische aanslagen in Noorwegen en Slowakije, waarbij verschillende doden vielen. In België bevestigt Unia (Interfederaal Centrum voor Gelijke Kansen) dat het aantal LGBTQIA+-fobe misdrijven een zorgwekkende stijging vertoont, die jaar na jaar wordt bevestigd. Een recente studie van het OBPS (Observatoire bruxellois pour la prévention et la sécurité) gaf overigens aan dat de bestaande gegevens grotendeels onvolledig zijn. Net als bij gendergerelateerd geweld worden incidenten ofwel te weinig gerapporteerd ofwel grotendeels genegeerd door de politie.
Voor het jaar 2022 registreerde Unia 137 gevallen van discriminatie met betrekking tot seksuele geaardheid, waarvan bijna de helft fysiek geweld betrof. “Het is het eerste fenomeen dat we zien op het gebied van geweld. Het gaat om mishandeling, soms met bendes die homoseksuelen aanvallen. Twee mannen die elkaars hand vasthouden op straat, bijvoorbeeld, roept heftige reacties op. Hetzelfde soort geweld zien we niet op andere gebieden, zoals racisme en antisemitisme. Mensen met een handicap, enz.,” legt directeur Patrick Charlier uit.
De crisis van het kapitalisme wakkert discriminatie aan
Het is geen toeval dat de situatie verslechtert op een moment dat er een antifeministische terugslag is, met rechtse en reactionaire krachten die proberen terrein te herwinnen na de golf van feministische strijd de afgelopen jaren.
Het is ook geen toeval dat deze fenomenen floreren terwijl de maatschappij van de ene crisis in de andere tuimelt. Het kapitalistisch systeem loopt op zijn laatste benen, de toekomst is onzeker en er is politieke polarisatie op alle fronten. Alle schakeringen van rechts (van rechtse populisten tot religieuze fundamentalisten) proberen dit gevoel van onzekerheid uit te buiten. De stabiliteit die zij verdedigen, is die van sociale overheersing, waar de onderdrukten en uitgebuitenen op hun plaats blijven, waar woede wordt afgeleid naar een hele lijst zondebokken om de status quo en de hiërarchische structuur van een in beroering gebracht kapitalisme te beschermen.
Natuurlijk is deze opvatting van de maatschappij ook gebaseerd op de verplichting om zich te conformeren aan de gendernormen die gekoppeld zijn aan heteroseksualiteit, met eigenschappen die als typisch mannelijk of vrouwelijk worden beschouwd, waarbij transgender personen in het bijzonder geviseerd worden.
Kapitalisme corrumpeert alles, zelfs onze strijd
Het kapitalisme is in staat om alles te recupereren en te veranderen in een bron van winst. De seksuele bevrijding van de jaren ‘60 en ‘70 werd misbruikt voor de extreme objectivering van vrouwenlichamen, de opkomst van de cosmetica-industrie, de ongekende intensivering van seksuele uitbuiting enzovoort.
Tijdens Pride-evenementen zien we al die grote bedrijven die zich in de regenboogkleuren hullen om te laten uitschijnen dat ze LGBTQIA+ rechten steunen, terwijl ze zich afzijdig houden van strijd of er zelfs direct tegenin gaan. De hypocrisie gaat veel verder dan louter commerciële uitbuiting. In juni 2021 onthulde een onderzoek dat 25 grote Amerikaanse bedrijven die gebruik maakten van LGBTQIA+ vlaggen en symbolen, gezamenlijk meer dan 10 miljoen dollar hadden gedoneerd aan anti-LGBTQIA+ politici. Multinational Walmart doneerde 30.000 dollar aan politici in Arkansas die een wet doordrukten die genderaffirmatieve behandelingen voor jonge trans personen verbood. Tegelijkertijd waren de winkels gevuld met pro-LGBTQIA+ producten.
Pride vindt zijn oorsprong in de Stonewall-opstand van 1969. Maar over het algemeen zijn de kapitalisten erin geslaagd om van een radicale demonstratie tegen een onderdrukkend systeem een enorme marketingcampagne te maken. We leggen ons daar niet bij neer. Pride is a Protest! We zoeken opnieuw aansluiting met de radicale antikapitalistische traditie van de beweging.
Stop de wachtlijsten!
Premier De Croo staat voor een tegenovergestelde benadering. Voor hem is Pride vooral een feest. Natuurlijk wil hij niets anders horen. Zijn beleid is hetzelfde als dat van alle gevestigde partijen: steeds weer besparen op de meerderheid van de bevolking. Dat betekent overal wachtlijsten. In de gezondheidszorg worden mensen die een transitie overwegen geconfronteerd met erg lange wachtlijsten: tot anderhalf jaar! Dit gaat gepaard met alle psychologische gevolgen van dien. Het moet duidelijk zijn: waar er tekorten zijn, is er discriminatie.
Ernstig strijden voor transrechten betekent dan ook opkomen voor meer publieke middelen voor de hele zorgsector. Zo kunnen we een einde maken aan de wachtlijsten en ervoor zorgen dat er genoeg personeel en infrastructuur is om alle zorg te bieden die nodig is. We pleiten ook voor een heel andere manier om de gezondheidszorg te organiseren, met name in een nationale gezondheidsdienst waarin niet de managers beslissen, maar professionals uit de sector en vertegenwoordigers van gebruikers van de dienst. Sommigen zien dit soort brede eisen als een onbereikbaar doel, maar we kunnen de solidariteit die onze strijd vereist enkel opbouwen met een benadering die iedereen ten goede komt die onderdrukt en uitgebuit wordt door het kapitalisme.
Vandaag voelt meer dan 40% van de LGBTQIA+ jongeren in Vlaanderen zich niet veilig op school. Scholen beschikken niet over de middelen en de kennis om gepast te reageren. Opkomen voor echt inclusief onderwijs betekent zorgen voor meer publieke middelen voor onderwijs, voor kleinere klassen, een betere opleiding van leerkrachten, ook over genderkwesties, en voor samenwerking met verenigingen die expertise hebben opgebouwd die grotendeels wordt genegeerd door de overheid.
Om discriminatie op het gebied van huisvesting tegen te gaan en een einde te maken aan de lange wachtlijsten voor sociale woningen, moeten we strijden voor een ambitieus plan om sociale woningen te renoveren en te bouwen. Een fundamenteel groter aandeel van sociale huisvesting zou een neerwaartse druk zetten op alle huurprijzen. Dit moet gepaard gaan met een openbaar plan om gebouwen wijk per wijk te isoleren en te renoveren. Er moet een einde komen aan alle vormen van onveiligheid en armoede.
Dus ja, daar zijn middelen voor nodig. Maar de samenleving is nog nooit zo rijk geweest. Door de belangrijkste sectoren van de economie te nationaliseren onder de democratische controle en het beheer van de werknemers, kunnen we de enorme rijkdom gebruiken om aan de behoeften van de hele bevolking te voldoen en de ontplooiing van elk individu te garanderen. Door bijvoorbeeld de hele farmaceutische sector te onttrekken aan het winstoogmerk, zouden we ervoor zorgen dat de productie van medicijnen en hormoonbehandelingen niet wordt overgelaten aan de willekeur van aandeelhouders. Haal de productie uit handen van de kapitalisten zodat we een einde kunnen maken aan de tekorten!
Zo’n revolutie in de manier waarop de maatschappij is georganiseerd zou ook onvermijdelijk de houding ten opzichte van gender en seksuele geaardheid veranderen. Deze zijn geworteld in de klassenmaatschappij en de machtsverhoudingen die daaruit voortvloeien. Een democratisch geplande socialistische samenleving zou de basis leggen voor de emancipatie van de mensheid in al haar diversiteit.
Dit is de essentie van de strijd die Campagne ROSA voert, onder meer op de Pride is a protest acties doorheen het jaar. We komen op voor een wereld waarin iedereen zichzelf kan zijn. Neem op 12 augustus deel aan de ROSA-delegatie op de Antwerp Pride! Afspraak vanaf 12u30 op het Sint-Jansplein.
