Lage lonen, geen voltijdse contracten, wisselende uren,… en een recordwinst van 2,5 miljard euro is blijkbaar niet genoeg voor de directie van Ahold-Delhaize. Alle 128 winkels van Delhaize worden gefranchiseerd. Ze willen 1 miljard euro besparen. Zo kunnen alle werkenden aan nog slechtere voorwaarden tewerkgesteld worden: goedkoper en vaker open op zondag, nog lagere lonen en met minder vast en flexibel inzetbaar personeel. Ze kunnen hun naam beter veranderen in Holdup-Delhaize!
Door een delegee in de sector
Van spontane staking naar alle winkels dicht
Op 7 maart, toen het verschrikkelijke nieuws bekend werd, gingen de werkenden bij Delhaize winkel na winkel in spontane staking. Ook op 8 maart gingen meer dan 100 winkels volledig dicht. Op de internationale actiedag voor vrouwenrechten, blijkt nog maar eens hoe hard die strijd nodig is. Want niet toevallig werken er veel vrouwen en andere onderdrukten in deze sector. Het verklaart de loonkloof en de precaire situatie van hen.
Als je weet dat de inflatie ten volle wordt doorgerekend in de prijzen, kan dit geen excuus vormen om te besparen. Integendeel het versterkt net die precariteit. In december bijvoorbeeld ging het om een prijsstijging met maar liefst 19,67% op jaarbasis, berekend aan de hand van 3000 producten in zeven supermarktketens.
De directie communiceert: “Hoewel alle medewerkers mee de overstap kunnen maken, begrijpen we dat bij zo’n verandering emoties hoog kunnen oplopen.” Dit is een extra klap in het gezicht, want wie wil er overstappen naar onzekerheid waarbij de vakbonden worden uitgeschakeld?
Solidariteit door werkenden uit alle sectoren!
Zo gaat men om met werkenden uit essentiële sectoren. Want wie stond er in de frontlinie tijdens de COVID-pandemie? In DS van 7 maart drukt één van de bedienden het als volgt uit: “In rijen van honderden meters lang stonden de klanten aan te schuiven, meerdere straathoeken ver. We haalden hier makkelijk omzetcijfers van 300.000 euro per dag. Waar is dat geld heengegaan? Naar de aandeelhouders natuurlijk. Wanneer het wat moeilijker wordt, is het de kleine man die als eerste de klap moet verwerken.”
Dit gebeurt direct of indirect in alle sectoren. Wat bij Delhaize gebeurt, zal aangegrepen worden om ook elders aan de werkvoorwaarden te raken. Het zal ook door werkgevers gezien worden als een manier om vakbonden uit te schakelen. We moeten met alle werkenden uit verschillende sectoren opkomen voor het personeel van Delhaize. Een aanval op hun voorwaarden is een aanval op iedereen!
Alle 128 winkels van Delhaize worden gefranchiseerd. Ze willen 1 miljard euro besparen. Zo kunnen alle werkenden aan nog slechtere voorwaarden tewerkgesteld worden: goedkoper en vaker open op zondag, nog lagere lonen en met minder vast en flexibel inzetbaar personeel. Ze kunnen hun naam beter veranderen in Holdup-Delhaize!
De markt leidt tot een eindeloze, neerwaartse spiraal
Door de komst van Albert Heijn en nu ook Jumbo, die tot op vandaag geen extra loon betalen voor zondagwerk, werd een neerwaartse spiraal op vlak van werkvoorwaarden ingezet. Ze zetten druk op de andere bedrijven om hun marktaandeel te behouden. Het is dan ook niet helemaal onverwacht dat ketens zoals Delhaize nog harder gaan beknibbelen op werkvoorwaarden en personeel.
Vorig jaar kwamen er in België netto 75 warenhuizen bij, deze investeringen gebeuren niet omdat er te weinig winkels zijn, maar om anderen kapot te maken. In plaats van hun personeel leefbare lonen te betalen, investeren supermarkten liever in het teloorgaan van hun concurrenten. Dit is wat het kapitalisme ons te bieden heeft: meer miserie en zeker geen vooruitgang. De markt werkt niet, dat is ondertussen wel voor de meeste mensen duidelijk. Zeker als je weet dat de CEO van Ahold-Delhaize zijn eigen jaarloon nog optrok tot 6,5 miljoen euro. De eigenaars van Aldi en Lidl staan zelfs in de top tien van rijkste Europeanen.
Nationalisatie van de distributiesector!
Zolang de markt blijft bestaan, zullen bedrijven de uitbuiting vergroten om hun winstmaximalisatie en marktpositie te versterken. Als ze dit niet doen, worden ze kapot geconcurreerd door anderen. We kunnen niet langer aanvaarden dat de markt blijft bestaan. Een gematigde markt bestaat niet. Steeds komen dezelfde mechanismen terug die ons de rekening doen betalen.
Daarom stellen we voor om de economie te plannen. Wanneer het aanbod in publieke handen ligt kan er voor iedereen een winkel dicht bij huis zijn, waar men alle producten tegen een betaalbare prijs vindt. Zo hoef je dan geen 7 verschillende winkels te bezoeken om de beste producten tegen de beste prijzen te vinden.
Betaalbare prijzen hangen echter ook af van de producenten. Uit een studie van Greenpeace bleek dat twintig grote bedrijven uit de voedingssector alleen al in 2020 en 2021 53,5 miljard dollar uitgekeerd hebben aan hun aandeelhouders. Zij profiteerden van de COVID-crisis en de oorlog. Het is daarom belangrijk om zowel de productie en de distributie te nationaliseren. Door controle van werkenden in die sector, vakbonden en een vertegenwoordiging uit de samenleving kan zowel productie als distributie garantie bieden een degelijk leven en goede werkvoorwaarden.
