CD&V, N-VA en VLD willen brugpensioen afschaffen
Over stikstof en landbouw vinden ze geen akkoord, maar om de werkende klasse aan te vallen hebben ze maar een paar minuten op Twitter nodig om het roerend eens te zijn. De partijen die voorheen de rechtse ‘Zweedse’ regering vormden en nog steeds de Vlaamse rolden over elkaars voeten in het veroordelen van het brugpensioen van ACV-voorzitter Marc Leemans. Die maakt gebruik van het SWT-stelsel om op 1 januari 2024, kort voor zijn 63ste verjaardag, te stoppen na ruim 40 jaar dienst. Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) werd tien jaar geleden ingevoerd als opvolger van het brugpensioen met als doel om de toegang ertoe moeilijker te maken.
Zowat alle media vonden het nodig om het brugpensioen van Leemans te laten toelichten door vertegenwoordigers van rechtse partijen en dito ‘experts’. Wat hebben Geert Noels en Stijn Baert met het brugpensioen van Marc Leemans te maken? Niets, zou je denken. Behalve dat ze allemaal staan te springen om het te cancellen. N-VA riep meteen dat het SWT-stelsel moet afgeschaft worden. Vlaams parlementslid Ronse (N-VA) beschuldigde Leemans van “sociale fraude” omdat hij gebruik maakt van een wettelijk stelsel. Over de wellicht illegale pensioentoeslagen van de voormalige Kamervoorzitters De Croo en Bracke werd die beschuldiging niet bovengehaald en hoorden we de Noelsen en Baerts van de mediawereld nog niet. VLD-voorzitter Lachaert, master in sociale afbraak, meent dat de SWT-regeling van Leemans aantoont hoe “sommige vakbonden ons welvaartsmodel bedreigen.” CD&V-voorzitter Mahdi is het eens: “Totaal onverantwoord, dit is wraakroepend. Als sociale partner moet je het goede voorbeeld geven. Reden te meer om het brugpensioen af te schaffen.” Zo weten we wat rechts denkt van het brugpensioen: afschaffen die handel, allemaal werken tot 67 en liefst nog langer. Dat we gemiddeld gezond leven tot 64 jaar doet er voor hen niet toe. Hoe wereldvreemd zijn die politici?!
Minister Van Peteghem, geen linkse rakker, moest erkennen dat er niets illegaal of abnormaal is aan het brugpensioen van Leemans. Overigens maken de bevriende werkgevers van de rechtse partijen regelmatig gebruik van SWT om oudere werknemers weg te krijgen en zo te besparen op de loonkosten. Als werkgever zou het ACV op het applaus van rechts kunnen rekenen, maar omdat het een vakbond is wordt alle bagger bovengehaald, inclusief aantoonbare laster over vermeende ‘sociale fraude’. Er zitten vandaag 57.000 mensen in SWT, dat is ongeveer 10% van de bevolking tussen 60 en 65, en dus nog een groter deel van de beroepsactieve bevolking in die tranche. Dat een vakbond dit toepast, is dus in geen enkele manier ‘uitzonderlijk’.
Rechts klaagt dat er sprake is van oneigenlijk gebruik van het stelsel omdat Leemans zelf aangeeft te willen vertrekken en het niet op vraag van zijn werkgever gebeurt. Die regel vat de hypocrisie van rechts samen: ze willen ons opleggen om langer te werken, maar tegelijk niet raken aan de mogelijkheid van de werkgevers om ouder en dus duurder personeel de laan uit te sturen. Over de werkbaarheid van werk en lange loopbanen van meer dan 40 jaar hoor je ze nooit. Er wordt geklaagd dat een deel van het brugpensioen uit de sociale zekerheidkas wordt betaald, terwijl die al zo zwaar onder druk staat. Dat het hun eigen beleid van cadeaus aan de werkgevers is die voor deze druk zorgt, zeggen ze er niet bij. De sociale zekerheid is bedoeld om mensen die geen werk hebben, die zorg nodig hebben, die sociale bescherming nodig hebben, die op (brug)pensioen gaan … een inkomen te bezorgen. Dat vinden de rechtse politici ‘schandalig’.
Is het aanvaardbaar dat iemand op 62 jaar na 40 jaar loopbaan op pensioen gaat, ook al is het brugpensioen? Ja, absoluut. Wat Stijn Baert en andere patronale roeptoeters ook mogen zeggen: een loopbaan van 40 jaar is zelfs economisch gezien te lang. Er is geen enkel reden waarom we zo lang, of zelfs langer, moeten werken. De productiviteit die we nu hebben, zou het mogelijk maken om loopbanen in te perken in plaats van te verlengen. Arbeidsduurvermindering en kortere loopbanen zijn perfect mogelijk. Het gebeurt niet omdat die extra uren en jaren meer winsten voor de rijksten opleveren. Winsten waar ze niets productief mee doen. Vorig jaar deelden grote bedrijven wereldwijd een record van 1.560,6 miljard dollar aan dividenden uit aan hun aandeelhouders, een stijging van 8,1% in vergelijking met 2021. Bij de Belgische dividenden was de stijging groter: 11,7% tot een bedrag van 5,4 miljard dollar. Maar voor pensioenen en brugpensioenen is er geen geld?!
Tot slot een reactie op de stelling van de rechterzijde dat Leemans oneigenlijk ontslagen wordt door het ACV. Om in een SWT-stelsel te stappen, is er officieel een ontslag nodig en komt de betrokkene in een stelsel van ‘werkloosheid’ terecht. Dat was reeds het geval toen SWT nog gewoon brugpensioen was. De rechtse politici weigeren al jarenlang om strenger toezicht op het ontslagrecht in te voeren. Vandaag is er geen reden of motivatie nodig voor ontslag, of is het alleszins geen argument om een ontslag terug te draaien. Het is zelfs mogelijk om iemand om onwettelijke redenen af te danken (denk maar aan discriminatie, racisme, seksisme, zwangerschap, vakbondsactiviteiten …) zonder dat een rechtbank het kan terugdraaien. Als de onwettelijkheid is vastgesteld, wordt slechts een extra schadevergoeding toegekend. Werkgevers maken hier massaal gebruik van om personeel af te danken. Daar willen de rechtse politici en hun trouwe roeptoeters niet aan raken.
Wij wensen Marc Leemans een deugddoend pensioen toe. We waren nooit grote fan van hem en zijn politiek van overlegsyndicalisme waarmee onder meer de beweging van eind 2014 op een doodlopend zijspoor werd gezet waardoor de rechtse partijen die nu zo luid roepen overeind konden kruipen nadat massale stakingen hun regering aan het wankelen brachten. Ook in het ABVV is die syndicale stroming die zich niet op strijd en krachtsverhoudingen baseert overigens aanwezig. Maar als consequente syndicalisten en socialisten strijden we voor het behoud en uitbreiden van de mogelijkheden van brugpensioen. Het zijn de werkenden die alles doen draaien, die de winst produceren en die na een lange loopbaan rust verdienen.
