Biodiversiteit-COP15: op voorhand tot mislukken gedoemd?

Van 7 tot 19 december vindt, na veel uitstel wegens de coronapandemie, eindelijk de COP15 over biodiversiteit plaats. Niet zoals eerder voorzien in het Chinese Kunming, wel in Montréal in Québec. Het voorzitterschap wordt echter nog waargenomen door China en dat nodigde zoals Le Monde begin oktober onthulde, alleen vakministers en NGO-functionarissen uit. Geen staatshoofden of regeringsleiders.

Ingezonden artikel door Jan-Pieter Everaerts, uitgever van het ezine De Groene Belg

Nochtans wordt, zoals Le Monde stelde, deze top “één van de meest beslissende gebeurtenissen van dit decennium voor de bescherming van het milieu en het voortbestaan van de mensheid.”

De uitdaging is niet min. Doel is om een nieuw mondiaal kader vast te stellen om de vernieling van de biodiversiteit tegen 2030 een halt toe te roepen. Geen van de doelstellingen van de vorige overeenkomst, die in 2010 in Japan werd gesloten, werd bereikt en de achteruitgang van de natuur versnelde nog. De ontbossing staat op recordhoogte, 40% van het land is aangetast en de populaties van gewervelde dieren zijn – zoals WWF onthulde – sinds 1970 met 68% afgenomen. Volgens de biologische evenknie van het IPCC, het biodiversiteitspanel IPBES (‘Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services’), worden door al de menselijke activiteiten op Aarde een miljoen plant- en diersoorten met uitsterven bedreigd. De zesde grote uitstervingsgolf. Alleen al door het verdwijnen van veel insectensoorten dreigt er een ‘ineenstorting van de natuur’, schreef milieu-journalist Damian Carrington.

Niet alleen iconische dieren, maar heelder ecosystemen

Met de term biodiversiteit bedoelen we de verscheidenheid aan ecosystemen, aan verschillende plant- en diersoorten binnen een ecosysteem alsook de genetische variatie binnen de soorten. Van nature uit zijn er op aarde grote verschillen. Tropische regio’s zijn veel soortenrijker dan poolgebieden. De twee landen met de grootste biodiversiteit liggen in Zuid-Amerika: Brazilië en Colombia. Colombia kent bv. de grootste globale biodiversiteit in vogels (rond de 1900 soorten, waarvan 150 soorten kolibries).

Vergissen we ons niet: de biodiversiteit behouden, gaat om veel meer dan om het redden van iconische dieren zoals tijger of ijsbeer. Het gaat om het behoud van heelder ecosystemen – zoals dat van Amazone en Cerrado in Brazilië, de oerwouden in Congo en Zuidoost-Azië maar evengoed de bosbestanden in Europa of de tropische koraalriffen – in een zodanig gezonde staat dat deze ecosystemen de ecosysteemdiensten kunnen leveren die essentieel zijn voor onder andere onze drinkwatervoorziening, de voedselvoorziening via landbouw en visserij alsook om CO2 op te slaan en de opwarming te bestrijden. De huidige ecosystemen deden er miljoenen jaren over om te ontstaan en dynamische evenwichten te ontwikkelen om langdurig te blijven functioneren. Sommige ervan kunnen door relatief beperkte ingrepen wel hersteld worden, maar bijvoorbeeld de grote ‘dode zones’ die nu al in de oceanen voorkomen, waar planmatig ingrijpen onmogelijk is, zullen er eeuwen tot zelfs miljoenen jaren over doen om zich te herstellen.

En dat terwijl de vraag naar drinkwater, voeding en talloze grondstoffen voor de zogenaamde ‘duurzame energie-transitie’, blijft toenemen samen met de aangroeiende menselijke wereldbevolking. 

De huidige gang van zaken op ‘Planeet Water’ – 71 % van het oppervlakte van de ‘Aarde’ wordt bedekt met water (waarvan amper 2,5 % drinkbaar) – betekent voor de volgende generaties niet alleen veel warmere en zelfs onleefbaar hete omgevingen. Het betekent ook gedegradeerde ecosystemen die niet meer zullen kunnen instaan voor de voedsel- en vooral de drinkwatervoorziening voor de vele, vaak laag gelegen en door overstromingen bedreigde megasteden waar de menselijke bevolking zich in toenemende mate concentreert. Er staat dus in Montréal één en ander op het spel. Te vrezen valt echter dat de top nog meer dan Klimaattop COP27 op een sisser uitdraait.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie