De toenemende verdeeldheid binnen beide partijen komt voort uit de groeiende crisis van het kapitalisme zelf, en het onvermogen van de heersende klasse om het eens te worden over een manier om verder te komen.
Analyse door Calvin Priest, Socialist Alternative (ISA in de VS)
De voorspellingen van een “rode golf” voor de Republikeinse Partij tijdens de Midterms, tussentijdse verkiezingen, kwamen niet uit. In plaats daarvan was er een verdeeld resultaat. Dat is het resultaat van een toenemende polarisatie in de Amerikaanse politiek.
De Republikeinen slaagden er niet in één van beide parlementen – het Huis of de Senaat – te winnen. Een kleine meerderheid voor de Republikeinen in het Huis is het meest waarschijnlijk, maar ze boekten in deze verkiezingen minder winst dan gelijk welke oppositiepartij dat deed sinds 2002.
Wat gebeurde er met die ‘rode golf’?
De media schetsen de beter dan verwachte uitslag als een overwinning voor de Democraten. De resultaten zijn echter meer een stem tegen de Republikeinse Partij en haar Trumpiaanse leiding dan een duidelijke stem voor Biden en de Democraten. De waardering van Biden blijft op begin de 40% staan, wat erg laag is. Twee derden van de kiezers vindt dat het land de verkeerde kant op gaat.
De Democratische kiezers lijken vooral te hebben gestemd uit woede over de Republikeinse aanval op abortus met het Dobbs-arrest en uit bezorgdheid over rechts en de bedreiging van democratische rechten. Uit de exit polls kwam abortus steeds naar voren als één van de twee belangrijkste thema’s. In vier van de vijf staten waar er een referendum over abortusrechten op de stembiljetten stond, werden overwinningen behaald. De vijfde lijkt in dezelfde richting te gaan. Dit volgt op een uitgesproken nederlaag voor een referendum in Kansas om de abortusrechten fors aan te vallen.
Het relatieve succes voor de Democraten lijkt bijna uitsluitend te zijn toe te schrijven aan de opkomst – die vergelijkbaar was met de historische hoogtepunten van 2018 – en ondanks het feit dat de Democraten terrein verloren bij elke afzonderlijke demografische groep. De afgelopen maanden was er een golf om kiezers te registreren, in het bijzonder onder vrouwen en jongeren. Dit droeg wellicht bij aan een historisch hoge vertegenwoordiging van de Democraten bij verkiezingen.
De Republikeinen lijken bovendien verzwakt te zijn door kandidaten die met Trump verbonden waren en het in de voorverkiezingen goed deden, waardoor ze de officiële kandidaat in de algemene verkiezingen waren.
De gevestigde media hebben veel gesproken over de zeer consistente trend dat de partij van de president terrein verliest in de midterms. Ze stelden dit voor als een ‘wet van de zwaartekracht’. Het is zeker statistisch waar: 20 van de laatste 22 midterms volgden deze trend. Maar dit gaat niet over Newton’s wetten van beweging, het gaat over het kapitalisme. De partij van de president verliest terrein omdat haar politici zich ontmaskeren als vertegenwoordigers van de rijken in plaats van de werkenden. Aangezien werkende mensen onder het kapitalisme normaal gesproken geen vertegenwoordiging en geen echte alternatieven hebben (en in de VS nooit hun eigen massapartij hebben gehad), is het enige middel dat ze hebben om te proberen voor verandering te stemmen, ze er allemaal uit te gooien.
Agenda Biden geblokkeerd
De uitkomst van het machtsevenwicht in de Senaat moet mogelijk wachten tot december. Dan is er de tweede ronde in Georgia. Ongeacht of de Democraten erin slagen de Senaat te behouden, zal de agenda van Biden worden geblokkeerd door de verwachte Republikeinse meerderheid in het Huis. De enorme verdeeldheid binnen de Republikeinse Partij zal zorgen voor een diep gepolariseerde en chaotische omgeving. Die verschillen zullen Biden echter niet helpen, omdat het enige gebied van overweldigende overeenstemming het blokkeren van Biden’s reeds gebroken agenda zal zijn.
Ironisch genoeg wijst de beperkte Republikeinse meerderheid eerder op meer chaos dan op minder, want met een beperkte meerderheid zal de hard-rechtse Freedom Caucus het machtsevenwicht in handen hebben. De Freedom Caucus zal niet bang zijn om zijn invloed te gebruiken – in tegenstelling tot de Squad (enkele linkse verkozenen), die de afgelopen twee jaar het machtsevenwicht in het Huis in handen hadden, maar in feite in het gareel werden gehouden door Biden en Pelosi.
Twee jaar lang heeft de Squad een historische kans gehad om te vechten voor het populaire programma waarop zij zich richtten – inclusief een federaal minimumloon van 15 dollar en Medicare for All – en zij hebben die kans weggegooid. Nu zal rechts zijn machtsevenwicht gebruiken om zich voor te doen als de verdedigers van de arbeidersklasse. Dit is een gevaarlijke ontwikkeling, die de ruimte voor de groei van rechtse ideeën verder kan openen bij gebrek aan leiderschap van links.
2024 begint nu
Een groot deel van de gevestigde media heeft geconcludeerd dat de midterm verkiezingen een nederlaag betekenen voor Donald Trump.
De resultaten zijn meer gemengd. Hoewel een aantal belangrijke door Trump gesteunde kandidaten werden weggestemd, deden anderen het beter, zoals Chuck Grassley in Iowa, Eric Schmitt in Missouri, en J.D. Vance in Ohio. Zelfs het nipte resultaat van de eerste ronde in de senaatsverkiezingen in Geogia met de rampzalige Herschel Walker, is een overwinning voor Trump. Hoewel de voormalige president de totale Republikeinse stemmen kan hebben geschaad, boekte de rechtervleugel veel vooruitgang met meer dan 210 “grote leugen”-Republikeinen die zetels wonnen in het Huis en de Senaat en in belangrijke staatsverkiezingen. Deze vooruitgang bevestigt de strakke greep van Trump op de Republikeinse Partij.
Trump laat al weken doorschemeren dat hij zich kort na de midterms kandidaat zal stellen voor het presidentschap in 2024 en hij is niet van plan om nu een pauze in te lassen. Een formele aankondiging wordt verwacht op 15 november.
Hij zou zijn presidentscampagne gebruiken om zijn greep op de partij verder te versterken en eventuele dissidenten onder de Republikeinse leiding aan te pakken. De hoop dat gouverneur Ron DeSantis van Florida, een grote winnaar in de tussentijdse verkiezingen, een alternatief voor Trump zou bieden als centrale Republikeinse figuur in 2024 zal waarschijnlijk geen vruchten afwerpen. Mogelijk zal Liz Cheney als onafhankelijke kandidaat deelnemen, gesteund door het voormalige Republikeinse partij-establishment. Dat zou meer gericht zijn op een beschadiging van Trump dan op een echte overwinning.
Diepe crisis in beide partijen
De toenemende verdeeldheid binnen beide partijen komt voort uit de groeiende crisis van het kapitalisme zelf, en het onvermogen van de heersende klasse om het eens te worden over een manier om verder te komen. De onvermurwbare maar voorspelbare weigering van beide partijen om met oplossingen te komen voor de sociale en economische ineenstorting waarmee tientallen miljoenen mensen worden geconfronteerd, terwijl miljardairs steeds meer rijkdom vergaren, zal de historische ontevredenheid blijven aanwakkeren. Deze crisis van de kapitalistische partijen is een wereldwijd fenomeen, zoals blijkt uit de totale wanorde in de Britse Tory-partij.
Met een verergerende economische crisis en een recessie die volgend jaar vrijwel zeker is, voorspellen de komende maanden niet veel goeds voor de Democraten. Biden kan misschien uitdagers afweren in een Democratische voorverkiezing, geholpen door de beter dan verwachte midterm resultaten, maar dat zal niet zozeer staan voor Democratische eenheid als wel voor angst van de partijleiding voor hoe een open voorverkiezing eruit zou kunnen zien (Sanders of anderen zouden kunnen meedoen als Biden opstapt).
Ondertussen zal de verdeeldheid in de Republikeinse partij waarschijnlijk in volle omvang te zien zijn nu Kevin McCarthy probeert een versterkte Freedom Caucus en andere krachten in het Huis voor te zitten, en een mogelijke meer georganiseerde opstand van rechtse Republikeinen in de Senaat.
Zoals een voormalig voorzitter van het Republikeins Nationaal Comité, Michael Steele, zei: “Aan het eind van de dag maakt het niet uit: één kamer, twee kamers. Als de Republikeinen de controle hebben, zullen de komende 18 tot 24 maanden in dit land een nieuwe politieke hel zijn zoals we nog nooit hebben gezien.” Hoewel het ernaar uitziet dat deze wending in het slechtste geval bewaarheid wordt, is de kapitalistische democratie over het algemeen een “hel” voor gewone werkende mensen, omdat zij in dit systeem gewoonlijk niet vertegenwoordigd zijn.
“Commitment to America”
Wat zullen de Republikeinen doen met hun waarschijnlijke meerderheid in het Huis?
Om te beginnen zullen de Republikeinen waarschijnlijk agressief optreden om de agenda van Biden te blokkeren. Op korte termijn zou dit in hun voordeel kunnen spelen, omdat de Democraten nog steeds grotendeels verantwoordelijk worden geacht voor de crisis in de economie. Maar op middellange en langere termijn zal het voor de Republikeinen moeilijker worden en zullen zij gedwongen worden hun eigen agenda verder uit te werken.
Er zijn aanwijzingen in het “Commitment to America”-programma van de vermoedelijke nieuwe parlementsvoorzitter Kevin McCarthy. McCarthy’s programma is nogal mager, vooral vergeleken met Newt Gingrich’s “Contract with America” (waarnaar het genoemd lijkt te zijn), maar het legt vooral de nadruk op besparingen, deregulering van olie en gas, en de heropleving van de industrie.
Inspanningen van de Republikeinen om jobs in de verwerkende industrie te scheppen zouden populair zijn, hoewel het hoogst onwaarschijnlijk is dat het om iets anders gaat dan lege, populistische beloften. Aan de andere kant hoeft men alleen maar te kijken naar de rampzalige en kortste termijn ooit van Liz Truss als Britse premier om te zien hoezeer neoliberale besparingen niet populair zijn in de huidige crisis van het kapitalisme. Daarnaast zijn er veel aanwijzingen dat de Republikeinen een reeks onderzoeken en mogelijke impeachment(s) zullen starten als onderdeel van een offensief tegen Biden en de Democraten, waarvan sommige waarschijnlijk een averechts effect zullen hebben. Dat is zeker het geval als de Republikeinen doorgaan met aanvallen op de sociale zekerheid of Medicare, zoals het dreigen met een vijfjarige ‘hernieuwingsverplichting’. Dat kan de Republikeinen ernstige schade toebrengen en een verdere rechtse overreach van hun kant betekenen.
We hebben een eigen partij nodig
De rechtse richting van de Republikeinse Partij en de pogingen om zich voor te doen als een ‘partij van de arbeiders’, is een steeds gevaarlijker bedreiging voor gewone mensen in de VS en wereldwijd. De groei van rechts komt echter niet uit het niets, het komt voort uit het totale falen van de Democraten om te vechten voor werkende mensen, inclusief haar ‘progressieve’ leden zoals de Squad.
De gebroken beloften van de Democraten, zelfs inzake de beperkte agenda van Biden, hadden tot een nog beslissender nederlaag kunnen leiden, ware het niet dat de rechtse overreach inzake abortusrechten vrouwen en jongeren naar de stembus dreef.
We hebben nieuwe massale strijdorganisaties nodig en een nieuwe politieke partij voor werkende mensen en jongeren. Zo’n partij moet zich wortelen in massabewegingen, zoals het gekozen gemeenteraadslid van Socialist Alternative in Seattle, Kshama Sawant, en ondubbelzinnig strijden voor werkende mensen, in plaats van te proberen deals te sluiten met het politieke establishment.
In deze tijd van polarisatie en wanorde zoeken werkende mensen een manier om terug te vechten. De toenemende pogingen om in de VS vakbonden op te richten bij grote bedrijven als Amazon en Starbucks, naast de massaprotesten ter verdediging van abortusrechten, tonen de honger naar verandering. Ze tonen ook het complete gebrek aan leiderschap van de Democratische Partij – die geen vriend is van de arbeidersbeweging en die meer dan 50 jaar gefaald heeft om Roe in een federale wet te gieten – en de dringende behoefte aan een alternatief.
