Op 11 november gaat in Brugge de nationale vrouwendag door. Deze dag gaat nagenoeg onopgemerkt voorbij. Feminisme wordt algemeen als “verouderd” beschouwd. Ondertussen neemt het seksisme dag na dag toe, maar vandaag mag je je daar niet meer boos over maken als je niet als “preuts” te boek wil staan.
Ann Van Cutsem
Vrouwen worden op grote schaal als objecten gebruikt in advertenties, vaak met soft-pornografische beelden. Vroeger reageerde de vrouwenbeweging hiertegen, maar ondertussen zijn we naar het schijnt beland in een post-feministische maatschappij. Vrouwen zijn onafhankelijker en vooral jonge vrouwen zijn meer zelfze-ker, ook op seksueel vlak.
Deze ideeën worden vrij algemeen aanvaard en passen in een ideologie die de nadruk legt op individuele vooruitgang binnen het kapitalistische systeem. In de media en vooral ook in vrouwenbladen wordt gepropageerd dat vrouwen een beter leven kunnen krijgen door vooral zichzelf te veranderen. Het kapitalistisch systeem wordt hierbij natuurlijk niet in vraag gesteld.
Deze evolutie ontwikkelde zich tegen de achtergrond van de neoliberele afbraak van collectieve verworvenheden, bereikt door door collectieve strijd van vrouwen en mannen. Vrouwen worden gestimuleerd om individuele oplossingen te vin-den. Ze hebben immers gelijke kansen (wat tegengesproken wordt door alle cijfers over o.a. werkgelegenheid, lonen, armoede) en die moeten ze maar grijpen. En als vrouwen daarin niet slagen, ligt dat aan hen zelf. Weg met het klaagfeminisme! Girl Power! Leve de seksuele bevrijding!
Aan seksuele beelden is vandaag de dag zeker geen tekort. Tegelijk is er een constante dreiging van de terugkeer van het puritanisme. We worden gedwongen om te kiezen tussen de “morele orde” of “alles moet kunnen”.
Op vlak van seksualiteit heeft zich de laatst 10 jaar een omkering van de waarden voorgedaan. Wat gisteren subversief was, is vandaag deel van de heersende orde, een peiler van de wereldeconomie. De vrije consumptie van seks is geen uitdaging van de nieuwe wereldorde, maar beantwoordt aan haar belangen.
Seks is immers een heel winstgevend product, verhandeld in pornomagazines, prostitutie, seksreizen,… Porno is een echt massaproduct geworden. Via de televisie komen de beelden de huiskamer in. Maar vooral via het internet is de drempel, zelfs tot de meest extreme vormen van pornografie (ook kinderporno), heel laag geworden. Via pop-ups en spam wordt porno massaal aan de man gebracht, want hoewel er inmiddels ook “vrouwvriendelijke” porno bestaat, is de porno-industrie nog steeds op mannen gericht. Volgens Amerikaanse cijfers wordt 98,8% van de porno door mannen geconsumeerd.
Maar wat is er zo verkeerd aan pornografie? Seks verkoopt nu eenmaal goed. Het probleem is dat het vrouwen reduceert tot lustobjecten en dat het ideeën van mannelijke dominantie versterkt, ideeën die helaas diep geworteld zijn. De manier waarop vrouwen worden voorgesteld, versterkt bovendien de idee dat hoe vrouwen eruit zien belangrijker is dan wat ze zeggen, denken of doen.
Anti-seksisme wordt tegenwoordig echter gelijkgesteld met anti-seks. Vrouwen die zich beledigd voelen door pornografische beelden en seksistische beeldvorming zijn zogezegd preuts en behoudend en hebben een probleem met seks. Seksistische beelden reduceren echter vrouwen tot objecten waardoor ongelijkheid en discriminatie in bredere zin worden versterkt.
Pornografie is echter niet de oorzaak van vrouwenonderdrukking, het is een product van het kapitalisme, een maatschappij gebaseerd op ongelijkheid. Want seksisme verdeelt. Racisme en pornografie zijn slechts enkele van de middelen die hiervoor worden gebruikt. Het werpt obstakels op voor eenheid in de strijd voor echte economische en materiële veranderingen, noodzakelijk voor het verbeteren van het leven van vrouwen en mannen. Verdeeldheid binnen de arbeidersklasse versterkt de kapitalisten.
En wie zei ook al weer dat wie niet leeft zoals hij denkt, begint te denken zoals hij leeft? Juist. Lenin.
