Rechts in Vlaanderen juicht om extreemrechtse winst in Italië

Meloni. Foto vanop Wikimedia Commons

Het is opmerkelijk hoe eensgezind de rechterzijde in Vlaanderen reageert op de Italiaanse verkiezingsresultaten. De overwinning van extreemrechts, in het bijzonder van het wel erg extreme Fratelli d’Italia, wordt voorgesteld als een succes van ‘centrumrechts’ en als een toonbeeld van ‘rechtse eenheid’.

N-VA’ers stellen Fratelli d’Italia voor als gematigder dan de Lega. Zo merkte Theo Francken op dat Meloni niet extreemrechts is: “Ze is rechts-conservatief dat wel, en ItaIië is veel katholieker dan wij, maar Meloni is niet extreemrechts. Salvini is ander paar mouwen in mijn ogen.” De N-VA kent de Fratelli d’Italia goed: ze zitten in het Europees Parlement in dezelfde fractie van “Europese Conservatieven en Hervormers”. Daarin zitten ook andere extreemrechtse partijen als het Forum voor Democratie (Nederland), Vox (Spaanse staat) en de Zweedse Democraten (Zweden).

Francken staat uiteraard vooraan om Meloni te feliciteren

Het Vlaams Belang is al jarenlang fan van Salvini en de Lega, dat zware klappen kreeg in de verkiezingen en van 17% terugviel op 8%. Die nederlaag wordt gauw onder de mat geveegd om nadruk te leggen op het feit dat de ‘rechtse samenwerking’ in Italië heeft geloond. De partij probeert aan te schurken bij de Fratelli d’Italia en het succes van Meloni. Tegelijk worden oproepen gedaan aan N-VA om ook hier samen te werken met extreemrechts. Het enthousiasme van heel wat N-VA’ers over de Zweedse en Italiaanse verkiezingen maakt duidelijk dat de zogenaamde ‘Chinese Muur’ tussen N-VA en VB zeker in het buitenland quasi onbestaand is. Dit bleek eerder deze zomer ook al toen delegaties van beide partijen samen aan een extreemrechts congres in Polen deelnamen.

VB-Europarlementslid voert de druk op N-VA op via de sociale media (waar deze voormalige straatvechter trouwens opmerkelijk veel duizenden euro’s aan besteedt…)

Het is opmerkelijk dat een deel van de traditionele media meestapt in het discours dat ‘centrumrechts’ de Italiaanse verkiezingen won. Natuurlijk kan Meloni geen openlijk fascistisch bewind voeren, daarvoor is er geen sociale steun in de samenleving. Dat neemt niet weg dat de Fratelli d’Italia de mosterd wel degelijk bij het fascisme van Mussolini haalde. In een interview verklaarde Meloni ooit: “Mussolini was een goede politicus. Alles wat hij deed, deed hij voor Italië.” Het partijlogo van Fratelli d’Italia verwijst naar de fascisten van Mussolini. Partijleiders namen in 2019 nog deel aan de herdenking van de ‘Mars op Rome’ van Mussolini in oktober 1922.

De Standaard bestempelt Fratelli d’Italia als ‘centrumrechts’.

Welk beleid de volgende Italiaanse regering zal voeren, is nog onduidelijk. Wel zeker is dat de opgang van extreemrechts gepaard gaat met een groter zelfvertrouwen van gewelddadige racisten die niet aarzelen om migranten in elkaar te slaan of zelfs te vermoorden. Fratelli d’Italia versterkt het offensief tegen de rechten van vrouwen en LGBTQIA+ personen. In de regio Marche, waar de FdI al aan de macht is, werden beperkingen op het recht op abortus doorgevoerd zoals het niet voorzien van abortuspillen en het beperken van de tijd waarin een abortus kan tot zeven weken (in plaats van de negen weken die in de Italiaanse wet voorzien is). Meloni verklaarde dat de volgende regering niet zal raken aan de abortuswet, maar het terrein daarvoor wordt wel degelijk voorbereid. In de regio Marche laat FdI bijvoorbeeld toe dat anti-abortusactivisten aanwezig zijn in centra voor familiale planning waar vrouwen die abortus willen laten toepassen vaak eerst terechtkomen. In dezelfde staat werd de overheidssteun aan de Pride gestopt en verklaarde de voorzitster van de gelijke rechten commissie dat de voorwaarden moeten gecreëerd worden opdat vrouwen meer deeltijds zouden werken zodat ze meer tijd hebben voor huishoudelijk werk.

De Fratelli d’Italia (FdI) is tien jaar geleden opgericht door voormalige leden van de partij van Berlusconi die eerder ook actief waren bij de Nationale Alliantie van Fini. De groep trok ook enkele voormalige christendemocraten en liberalen uit Forza Italia aan. Meloni en de FdI aarzelen niet om naargelang de omstandigheden van standpunt te veranderen. Zo werden eerdere posities over terugtrekking uit de euro of van steun aan Poetin omgekeerd. Waar extreemrechts wellicht niet op zal terugkomen, is de steun aan de grote bedrijven en het verder in de hand werken van racisme, seksisme en LGBTQIA+ fobie.

Extreemrechts kan scoren op basis van het falen van het beleid van de traditionele partijen. Het kapitalisme is niet in staat om antwoorden te bieden op de vele crises die in het systeem ingebakken zijn. De diepe sociale, economische en politieke crisis leidt tot wanhoop onder een bevolking die steeds meer en dieper in armoede vervalt. De electorale successen van extreemrechts zijn uitdrukkingen van die wanhoop, zelfs indien het duidelijk is dat extreemrechts er geen antwoord op heeft. Extreemrechts doet zich soms ‘sociaal’ voor, maar is vooral voorstander van een beleid gericht op de belangen van de grote bedrijven. Het verzet zich uitdrukkelijk, en soms gewelddadig zoals in oktober vorig jaar in Italië nog het geval was, tegen de vakbonden. Nochtans zijn de vakbonden de belangrijkste motor van sociale strijd in het belang van de werkende klasse.

De waarschuwingen van de extreemrechtse verkiezingsoverwinningen zijn ernstig. Links en de arbeidersbeweging moeten daar actief op reageren met een offensieve benadering en programma van maatschappijverandering. We kunnen niet rekenen op gevestigde politici en hun instellingen om extreemrechts te stoppen. Integendeel: hun falen maakt dat extreemrechts zich kan versterken, in verkiezingen maar met electorale successen groeit ook het zelfvertrouwen van die extremisten die een stap verder gaan met fysiek geweld.

De rechterzijde in Vlaanderen juicht om de verkiezingsresultaten in Zweden en Italië. Het hoopt dit in 2024 te herhalen en spreekt over een ‘nationalistische renaissance’ in Europa. Wij zien vooral wanhoop. Gelukkig zien we daarnaast de eerste kiemen van sociaal verzet tegen de onmogelijke energiefacturen en prijsstijgingen. Een alternatief voor het falende systeem zal niet van de wanhoop komen, maar van die kiemen van sociaal verzet. Die willen wij versterken met een socialistisch programma en bijhorende benadering van strijd.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie