“Terugkeer op de arbeidsmarkt” Vivaldi opent de jacht op langdurig zieken

Terwijl duizenden mensen actie voerden voor koopkracht tijdens de actiedag van de vakbonden op 13 mei, stelde de federale regering maatregelen voor om langdurig zieken terug op de arbeidsmarkt te krijgen. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) beweerde dat het niet de bedoeling is om te straffen, maar dat de mogelijkheid van sancties moet volstaan als afschrikkingsmiddel. Ondertussen zijn er geen plannen om de oorzaken van uitval op het werk aan te pakken.

door Julien (Brussel)

Aangezien extra migratie politiek moeilijk ligt als antwoord op de krapte op de arbeidsmarkt, wordt vooral gekeken naar het verhogen van de werkzaamheidsgraad. Met een half miljoen werknemers die minstens een jaar ziek zijn, zijn er meer langdurig zieken dan volledig uitkeringsgerechtigde werklozen. Om tegen 2030 een werkzaamheidsgraad van 80% te bekomen, opent de regering daarom na de jacht op de werklozen nu die op de langdurig zieken. In oktober schatte het Planbureau dat de terugkeer van 1% van de arbeidsongeschikten (die langer dan een jaar ziek zijn) een besparing van 25 miljoen euro zou opleveren. Volgens Vandenbroucke zouden 25.000 mensen minstens deeltijds terug aan de slag kunnen. De doelstelling is duidelijk niet om zieken te helpen, maar om te besparen en het probleem van de bazen als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt te verlichten.

De maatregelen van de regering hebben twee pijlers. Enerzijds worden zieke werknemers ertoe aangezet een herintegratietraject te volgen. Het uitgangspunt lijkt te zijn dat zieken misbruik maken van de sociale zekerheid en met slechts een kleine inspanning terug aan het werk kunnen. Anderzijds worden bedrijven gestraft als ze het aantal arbeidsongeschikte werknemers niet opvolgen. In de praktijk is er echter geen reden om te denken dat de bazen het helse werkritme zullen verlagen of voldoende personeel zullen aanwerven om de werkdruk te verlichten. Het zit in de aard van het systeem om werkenden steeds harder uit te persen om zo de winsten voor de bazen veilig te stellen.

Welke werkenden vallen het meest uit? Volgens het Federaal Planbureau hebben “mensen met de hoogste inkomens minder te lijden onder langdurige ziekten of gezondheidsproblemen dan mensen met lage inkomens.” (1) In 2020 is 36,9% van de langdurig zieken uitgevallen als gevolg van psychische problemen. Dit percentage is sinds 2016 aan een forse opmars bezig, het sterkst onder vrouwen. (2)

De arbeidersbeweging heeft de oplossingen

Tien procent van de beroepsbevolking is langdurig ziek. Om daarop te antwoorden, moet de oorzaak van het probleem goed ingeschat worden. Dat ligt niet bij de zieken zelf, maar bij een werkritme en een systeem dat voor steeds meer mensen niet haalbaar is. Op 2 juni is er een actie van personeel uit de non-profit. Eens te meer wordt op straat gekomen voor investeringen, extra personeel en een herwaardering van de sector. Tijdens de hele pandemie waren er acties van de militante actiegroep La Santé en Lutte / De Zorg in Actie tegen het structureel gebrek aan middelen in de zorgsector en tegen de commercialisering en privatisering ervan. De zorgsector kent vandaag een grote uitval. Het inwilligen van de eisen van het personeel dat op straat schreeuwt dat het niet meer kan, is het enige antwoord.

De afgelopen jaren is er gediscussieerd over collectieve arbeidsduurvermindering. Onder meer in de zorgsector is dit een essentiële eis om het werk haalbaar te maken. Tegenstanders zullen opmerken dat de krapte op de arbeidsmarkt een arbeidsduurvermindering onmogelijk maakt omdat er niet genoeg personeel is voor bijkomende aanwervingen. Werkbaar werk, dus met een lagere werkdruk, is echter de enige manier om te vermijden dat nog meer mensen niet meer meekunnen in de ratrace. Wij zijn voorstander van een 30-urenweek zonder loonverlies, met bijkomende aanwervingen en zonder verhoging van de werkdruk. Dit zou werkenden in staat stellen om uit te rusten, hun lichaam minder te belasten en geestelijk gezonder te blijven.

Massale investeringen en een drastische herziening van de gezondheidszorg enerzijds en arbeidsduurvermindering anderzijds, zouden het mogelijk maken om heel wat gezondheidsproblemen bij de wortel aan te pakken. Dat is het enige alternatief voor de poging van Vivaldi om langdurig zieken koste wat kost terug aan het werk te krijgen, los van hun geestelijke en lichamelijke gezondheid.

De bazen zullen dit uiteraard niet zomaar aanvaarden. Alles wat nodig is om sociale problemen aan te pakken, botst meteen met hun winstbejag. De bazen zijn duidelijk niet in staat om de economie te organiseren gericht op de belangen van de gemeenschap. De arbeidersbeweging moet daarom de belangrijkste sectoren uit de klauwen van de kapitalisten en hun winstdriften halen. Dit kan ervoor zorgen dat de door ons geproduceerde rijkdom ook effectief door de gemeenschap wordt beheerd, wat onder meer investeringen in zorg mogelijk maakt. Het zou bovendien een antwoord bieden op bazen die dreigen met delokalisatie of sluiting als de arbeidstijd wordt verkort.

 

  1. https://indicators.be/fr/i/G03_LSI/Maladie_ou_probl%C3%A8me_de_sant%C3%A9_de_longue_dur%C3%A9e
  2. https://www.inami.fgov.be/fr/statistiques/indemnites/Pages/incapacite-travail-longue-duree-combien-burn-outs-depressions.aspx
Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie