Na grote betogingen in Brussel (10 februari) en Bergen (29 maart) volgt Luik op 5 mei. Het gaat om de grootste beweging in het Franstalig onderwijs sinds de massale acties tegen de Wet-Onkelinx in 1996. Vandaag, zoals toen, heeft de PS de ministerpost van onderwijs.
door Jérémiah, leerkracht in Luik
Twee jaar pandemie betekende twee jaar uitzonderlijke inspanningen van personeel in essentiële sectoren. Ondanks de brakke infrastructuur en het tekort aan middelen en personeel. Het schrijnende gebrek aan middelen stelt zich niet alleen in het leerplichtonderwijs of enkel in het Franstalig onderwijs. Op 22 maart staakten 10.000 docenten en studenten van de Haute École de la Province de Liège tegen de precaire materiële omstandigheden en de overvolle klassen. Op 23 februari betoogden 600 personeelsleden van de universiteit van Gent tegen een asociaal besparingsplan.
De eisen voor meer middelen voor onderwijs, meer personeel en betere werkvoorwaarden zijn belangrijk voor de hele maatschappij. Openbare diensten, zoals onderwijs, hebben taken die vroeger tot het gezin behoorden deels gesocialiseerd. Ze worden collectief georganiseerd door de gemeenschap. Dit is een enorme verworvenheid voor vrouwen, voor hun participatie in de samenleving en het recht op financiële onafhankelijkheid.
Besparingen in openbare diensten brengen die verworvenheden in gevaar. Wanneer er geen keuken is in een school of warme maaltijden van slechte kwaliteit zijn, dan zorgt dit voor extra werk in het gezin. Te grote klassen en dus weinig gevarieerde activiteiten of individuele aandacht voor kinderen hebben gevolgen voor het gezin. Te weinig personeel in de opvang of diensten die wegvallen verschuiven de lasten naar de gezinnen, met hoge cijfers van ouderschaps burn-out als gevolg.
Alle voorstellen tot hervormingen verhogen vooral de werkdruk voor de leerkrachten en het ondersteunend personeel. Zo wordt het beroep nog minder aantrekkelijk. Een op de vijf jonge leerkrachten verlaat het beroep in het eerste jaar (volgens een in 2013 gepubliceerde studie). 35% zou dit doen binnen de eerste vijf jaar van het leraarschap.
Veel leerkrachten vinden het moeilijk om tot actie over te gaan. Veel collega’s zeiden: ik ben het 100% eens met de eisen van de vakbonden, maar ik ben al te vaak afwezig geweest dit schooljaar, of ik heb al veel zieke leerlingen gehad, dus ik kan niet deelnemen aan de staking. Toch waren de acties massaal, omdat de nood hoog is en we niet kunnen rekenen op de politiek.
Jarenlange onderfinanciering heeft geleid tot verouderde gebouwen, verhoogde werkdruk en sociale ongelijkheid voor de kinderen. Te veel kinderen vervelen zich op school en krijgen niet de aandacht die ze nodig hebben. Anderen voelen zich niet goed op school. Hoeveel ouders besteden hun avonden, na een lange en/of stressvolle werkdag, aan het helpen van hun kinderen met huiswerk of brengen financiële offers om privélessen te betalen?
Massale investeringen zijn nodig om de arbeids- en leeromstandigheden te verbeteren. Om aangename en groene scholen te creëren die niet op een gevangenis lijken, voor kleinere klassen en ondersteuning voor wie dat nodig heeft. Scholen waar kinderen kunnen dromen en spelen, kunnen ontwikkelen op hun eigen ritme.
