Collectieven van mensen-zonder-papieren bezetten sinds 31 januari de Begijnhofkerk. Ze hebben zich verenigd in de Union des Sans-Papiers pour la Régularisation (USPR). Sinds 8 februari bezet de beweging ook nieuwe plaatsen, zoals de ULB en de VUB. Waar staan we na twee maanden en hoe kunnen we onze strijd versterken met een actieplan en een duidelijke strategie?
door Lahoucine en Pietro (Brussel)
Mensen-zonder-papieren botsen op muur van stilte
Onder de regering-Michel lagen mensen-zonder-papieren onder vuur van een brutaal migratiebeleid. Het institutioneel racisme is sterk toegenomen. We hadden niet de illusie dat de nieuwe regering daar verandering in zou brengen. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mehdi (CD&V) weigert te luisteren naar de mensen-zonder-papieren. Hij verklaart dat er van een algemene regularisatie geen sprake kan zijn en dat elk geval apart bekeken wordt. Opnieuw worden mensen-zonder-papieren aan hun lot overgelaten.
Tijdens de pandemie stonden veel werkenden-zonder-papieren in de frontlinie: ze verzorgden mensen thuis, maakten mondmaskers, werkten op bouwplaatsen en in essentiële jobs. Ze vulden de tekorten in deze sectoren in, terwijl de staat de andere kant opkeek. In plaats van werkenden-zonder-papieren via een regularisatie te laten bijdragen aan de sociale zekerheid, verkiest de staatssecretaris hardnekkig hun ‘clandestien’ karakter. Dat maakt van de werkenden-zonder-papieren goedkope arbeidskrachten die niet dezelfde sociale bescherming genieten en bovendien druk zetten op alle lonen en arbeidsvoorwaarden.
Discussies in de beweging
De pandemie kwam op een moment dat de beweging van mensen-zonder-papieren op zoek was naar een nieuwe strategie. De crisis heeft de beweging geradicaliseerd. Tegelijk zijn er verschillende benaderingen ontwikkeld.
Er zijn de mensen-zonder-papieren die zich hebben verenigd in de USPR omdat ze het wachten beu zijn. Zij zijn overgegaan tot nieuwe bezettingen voor de regularisatie. Hun energie heeft deze strijd weer zichtbaar gemaakt in de publieke opinie. Het uitbouwen van een brede solidariteit rond de bezettingsacties zal bepalend zijn. Als ze geïsoleerd staan, zullen de mensen-zonder-papieren niet winnen.
Er is al jarenlang werk verricht door verschillende groepen en organisaties van mensen-zonder-papieren. Er is de afgelopen jaren echter een zekere vermoeidheid opgetreden, samen met een onvermogen om massale acties op te zetten.
De politieke bezettingen van de USPR boden een antwoord op het probleem van mobilisatie in de moeilijke context van de pandemie. De eisen van de mensen-zonder-papieren kregen opnieuw zichtbaarheid met de mensenketting rond de Begijnhofkerk en de organisatie van verschillende bijeenkomsten en manifestaties, waaronder een actie die samen met Campagne Solidarity werd georganiseerd op 21 maart, de internationale dag tegen racisme.
Onze benadering
Er heeft zich een nieuwe kans voorgedaan, die niet mag worden verkwanseld door een gebrek aan strategische duidelijkheid. De activisten zonder papieren van LSP hebben een belangrijke rol gespeeld in deze beweging. Zij trachten systematisch de nadruk te leggen op de noodzaak om aansluiting te zoeken bij de arbeidersbeweging en bij het recente jongerenprotest langs Franstalige kant, ‘Jeunesse en lutte’ (zie pagina 14). Naar aanleiding van 8 maart hebben vrouwen-zonder-papieren zich samen met Campagne ROSA gemobiliseerd.
De huidige fase van de strijd is moeilijk. De enige uitweg is het opbouwen van een sterke eenheid tussen werkenden – met of zonder papieren – om samen te strijden voor regularisatie. Want ja, mensen-zonder-papieren zijn ook werkenden. Velen van hen zijn betrokken bij de staking van 29 maart. Er is geen antwoord op sociale dumping mogelijk zonder de strijd voor regularisatie van mensen-zonder-papieren te voeren.
Door de beweging open te stellen voor iedereen die dit wil en haar te structureren op basis van democratische en transparante algemene vergaderingen, is het mogelijk om alle betrokkenen te politiseren en om de verdeeldheid die ons verzwakt terug te dringen. Een overwinning vereist dat alle mogelijke krachten worden gebundeld in de opbouw van een echte krachtsverhouding door middel van een nationaal actieplan dat verbonden is met andere sociale bewegingen.
De volgende stappen zijn een mensenketting op 2 april tussen de Begijnhofkerk en de Dienst Vreemdelingenzaken. Op 24 april is er een mars naar Vilvoorde, waar staatssecretaris Sammy Mehdi tevens fractievoorzitter in de gemeenteraad is. Deze actiemomenten zullen de eisen van de beweging populariseren en een aanzet vormen naar een nationale mobilisatie begin juni, na de zorgbetoging van ‘De Zorg in Actie’.
