Verschillende collectieven van mensen zonder papieren bezetten sinds vorige week zondag de Begijnhofkerk, gelegen aan het Sint-Katelijneplein in het centrum van Brussel. Ze eisen een echte dialoog met de autoriteiten en de mogelijkheid om legaal te werken. Onze kameraden zonder papieren zijn actief in deze beweging en leden van LSP kwamen eveneens tussen in de eerste vergadering van het steuncomité.
Door Pietro (Brussel)
De beweging
Sinds zondag 31 januari wordt de Begijnhofkerk bezet door verschillende collectieven van mensen zonder papieren. De belangrijkste eis is een regularisatie van hun situatie en het recht om legaal te werken.
Deze bezetting door migranten zonder papieren vraagt aan de Brusselse autoriteiten, in het bijzonder minister-president Vervoort (PS) en minister van Werk Clerfayt (Défi), toegang tot werkvergunningen. Van de federale autoriteiten, in het bijzonder staatssecretaris voor Asiel en Migratie Mahdi (CD&V), wordt een regularisatie geëist.
De keuze om deze kerk te bezetten is niet onbelangrijk, aangezien het een symbolische plaats is in de geschiedenis van de beweging van migranten zonder papieren in de hoofdstad. In 2009 werden vanuit de Begijnhofkerk verschillende bezettingen opgericht. Een hongerstaking van 200 migranten zonder papieren in de kerk is de geschiedenis ingegaan als één van de moeilijkste momenten van de beweging.
Op hun Facebook-pagina van de “Politieke Bezetting 2021”, omschrijven de bezetters zichzelf als de mensen die vergeten werden tijdens de lockdown en beperkende maatregelen. De politieke autoriteiten en de Nationale Veiligheidsraad hebben in deze periode van pandemie niets ondernomen om een oplossing te vinden en hun situatie te regelen.
Momenteel bezetten 200 mensen de kerk, maar er zijn meer dan 1000 mensen betrokken bij de actie. Velen van hen zijn hier al meer dan 10 jaar in België. Het uitblijven van een antwoord van de nieuwe regering en de economische crisis die de armste en meest precaire lagen van de samenleving treft, doen de wanhoop omslaan in woede. De collectieven stellen ook het harde en onmenselijke beleid ten aanzien van migranten zonder papieren aan de kaak. Ze leggen uit dat deze actie volledig vreedzaam is en dat de bezetting een politieke daad is.
De politieke benaming van de bezetting getuigt van een stap voorwaarts in het bewustzijn van de beweging van migranten zonder papieren. De belangrijkste oorzaak van deze stap voorwaarts in de strijd is natuurlijk de economische crisis die de informele economie hard treft. Veel van de werkenden zonder papieren zijn daardoor hun zwart werk en hun huisvesting kwijtgeraakt, en staan nu op straat. Desondanks hebben migranten zonder papieren deze bezetting als politiek bestempeld om het belang van de strijd voor regularisatie te onderstrepen en extra druk uit te oefenen op de politiek en op de heersende klasse.
Een ander belangrijk element van de bewustzijnsverandering in de beweging is de sterke aanwezigheid van eisen in verband met werk en de toegang tot de arbeidsmarkt. Hieruit blijkt dat migranten zonder papieren sinds 2009 altijd in het zwarte circuit werken, uitgebuit worden in de informele economie en door de autoriteiten aan hun lot worden overgelaten om gechanteerd te worden door de bazen die hen uitbuiten. De pandemie heeft alle bestaande tegenstellingen verscherpt en het bewustzijn van de werknemers, vooral in de meer essentiële sectoren, beïnvloed. Migranten zonder papieren werkten ook in essentiële sectoren zoals de zorg, de schoonmaak en de kleine distributie, zonder enige bescherming en zonder reële kans op ontdekking. Dit heeft de ontwikkeling van een klassenbewustzijn mogelijk gemaakt. “Wij willen de kans krijgen om bijvoorbeeld te werken in sectoren waar er een tekort aan arbeidskrachten bestaat. Wij hebben genoeg van dit leven,” aldus een woordvoerder van de migranten zonder papieren.
Staatssecretaris Mahdi (CD&V) steekt zijn kop in het zand
Afgelopen woensdag deden de collectieven van migranten zonder papieren een oproep aan andere kerken, moskeeën, synagogen en gebedshuizen in de hoofdstad om de activisten te verwelkomen en hen in hun strijd te steunen.
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Sammy Mahdi (CD&V), reageerde met minachting op alle eisen van de migranten zonder papieren en de oproep om ook andere kerken en moskeeën te bezetten. “Dit heeft geen zin. Er komt geen golf van algemene regularisatie,” zei hij woensdag. “Ik laat me niet chanteren.”
De staatssecretaris doet alsof deze mensen niet bestaan. Hij ontkent de realiteit van 100.000 werkenden op Belgisch grondgebied. Laat het duidelijk zijn: het gaat hier niet om chantage, maar om het leven van enkele tienduizenden mensen die in onwaardige omstandigheden overleven en voor wie er dringend collectieve oplossingen nodig zijn. Dat is wat de migranten zonder papieren proberen af te dwingen door zich te organiseren.
Een oplossing is niet mogelijk zonder verblijfsvergunning. Dit is nodig om sociale dumping te bestrijden, concurrentie tussen werkenden tegen te gaan en betere arbeidsvoorwaarden voor alle Belgische werkenden te garanderen.
De toegang tot werk is voorbehouden voor mensen die legaal in België wonen of voor mensen uit het buitenland die in België werk zoeken, aldus de staatssecretaris. Daarmee rechtvaardigt hij het regeringsbeleid van verdeeldheid en concurrentie. “Mensen die niet het recht hebben hier te blijven, moeten terugkeren naar hun land van herkomst,” benadrukt Mahdi. Ook hier legt de staatssecretaris de nadruk op het terugkeerbeleid zonder duidelijk te maken dat de ambassades vandaag gesloten zijn, het luchtverkeer zeer beperkt is en terugkeer steeds moeilijker en duurder wordt.
CD&V is bang om opnieuw pluimen te verliezen aan zijn rechterkant ten voordele van het VB en de N-VA. Daarom verdedigt Mahdi het migratiebeleid van de vorige regering. Noch ECOLO, noch de PS willen de strijd binnen de regering over deze kwestie echt leiden. Op die manier zal deze regering de deuren nog verder openzetten voor de opkomst van extreemrechts. Wij moeten het tegenovergestelde doen: de enorme ongelijkheden in de samenleving aanklagen en bestrijden. In die strijd kunnen we een einde maken aan het beleid van verdeel en heers.
Onze methode en programma
Ongeveer honderd mensen kwamen afgelopen dinsdagavond naar de bijeenkomst van het steuncomité voor de politieke bezetting van de Begijnhofkerk. Mensen zonder papieren die lid zijn van LSP verdedigden de noodzaak om de collectieven politiek te organiseren in de bezetting en om de beweging te verbreden.
We stelden voor om dagelijks algemene vergaderingen te organiseren om elke stap van de strijd en de volgende te nemen stap te bespreken. Vanuit deze algemene vergadering moeten we proberen de beweging te verbreden. Een eerste stap zou erin kunnen bestaan een solidariteitsmotie met de beweging van mensen zonder papieren en vóór regularisatie op te stellen en deze door verenigingen en vakbondsstructuren te laten ondertekenen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen worden gebruikt om contacten in Vlaanderen te koppelen. Uitbreiding van de beweging naar het noorden van het land is een cruciale stap. Deze motie zou ook aan de vakbondsdelegaties kunnen worden voorgelegd om het verband te leggen met de strijd rond de lonen en het interprofessioneel akkoord (IPA) en om de strijd voor significante loonsverhoging te koppelen aan de eis van degelijke jobs voor iedereen en verzet tegen sociale dumping. Deze motie zou ook aan studentenbewegingen kunnen worden voorgesteld om solidariteit op te bouwen en hen bij de strijd te betrekken door steuncomités in universiteiten en hogescholen op te richten.
Om de regering te doen buigen, moeten we ons aan de kant van de jongeren en de werkenden plaatsen en banden met hen versterken. Zij draaien eveneens op voor de rampzalige gevolgen van de gezondheids- en sociale crisis.
Het is mogelijk de beweging uit te breiden tot andere bezettingen, andere algemene vergaderingen van mensen zonder papieren op te richten en de reeds bestaande collectieven en bezettingen te activeren, maar ook bezettingen die reeds bezig waren te politiseren. Wij hebben een coördinatie nodig van alle collectieven die democratisch gekozen zijn door de activisten aan de basis van de bezettingen. Om te voorkomen dat de beweging in wanhoop en in de ultieme methode van hongerstaking vervalt, zijn activisten van LSP elke dag ter plaatse om te proberen de discussies met de bezetters te politiseren, door algemene vergaderingen te organiseren om de eisen en de strategie te bespreken die nodig zijn om een brede beweging op te bouwen.
Een ander belangrijk aspect waarmee rekening moet worden gehouden, zijn de gezondheidsrisico’s en de angst die bij de bevolking zou kunnen ontstaan doordat de gezondheidsmaatregelen niet worden nageleefd. Wij benadrukten de noodzaak om alle deelnemers aan de bezetting te testen en een ordedienst binnen de bezetting te organiseren. Er is een quarantaineruimte ingericht om personen met symptomen te isoleren. Het is het regeringsbeleid dat ons allen in gevaar brengt. Hoe kan de pandemie doeltreffend worden bestreden als de meest kwetsbare leden van onze samenleving het zonder enige gezondheids- en rechtsbescherming moeten stellen?
De regularisatie van alle migranten zonder papieren moet een eerste stap zijn om de gezondheid en de rechten van iedereen te garanderen en te strijden voor betere levens- en arbeidsomstandigheden. We moeten de strijd van migranten zonder papieren blijven verbinden met de strijd van arbeiders en studenten en ons samen organiseren voor de omverwerping van dit economisch systeem dat gebaseerd is op discriminatie en uitbuiting.
Het hele systeem is schuldig! Wij moeten het moorddadige asielbeleid en het racistische politiegeweld dat onze gemeenschappen terroriseert, veroordelen. Wij moeten ons organiseren om een agenda van sociale eisen te verdedigen waarmee marginalisering, armoede en uitbuiting kunnen worden bestreden. Regularisatie moet centraal staan in onze eisen, om gelijke rechten te garanderen voor de meest kwetsbare leden van onze samenleving. Laten we solidair strijden tegen racisme, seksisme en alle andere vormen van discriminatie en uitbuiting!
Daarom eisen wij:
- Onmiddellijke en permanente regularisatie van alle migranten zonder papieren!
- Geen straffeloosheid voor de politie! Stop de criminalisering van migranten zonder papieren!
- Sociale oplossingen voor sociale problemen: er moet worden geïnvesteerd in onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting en lonen in plaats van in repressie door de politie. Belast de rijken in plaats van de armen neer te schieten!
- Malcolm X zei: “Er is geen kapitalisme zonder racisme”. Wij moeten het kapitalistische systeem bestrijden, een systeem van economische uitbuiting van de meerderheid ten voordele van een kleine elite.
Het steuncomité komt elke dinsdag om 17.30 uur bijeen op het Begijnhofplein om de strijd verder te organiseren.
